9. .…ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΦΟΡΑ ΣΑΝ ΦΑΡΣΑ

Ο Κάρολος το είχε τονίσει με τον γνωστό σπινθηροβόλο και περιεκτικό του τρόπο. Την πρώτη φορά μπορεί να υπάρχει δραματική και τραγική συμπύκνωση μα όταν στην Ιστορία ένα γεγονός επαναληφθεί, τη δεύτερη φορά έχει τα χαρακτηριστικά της φάρσας, είναι κακέκτυπο που προκαλεί τη θυμηδία και τη χλεύη. Πριν προχωρήσουμε μια απαραίτητη διευκρίνιση γιατί πέρασε καιρός αρκετός για πολλούς. Λοιπόν όταν λέμε Κάρολος εννοούμε τον Καρλ Μαρξ, η παλιά μας παρέα.

Στο προκείμενο τώρα. Το Βερολίνο και η Λευκωσία χαρακτηρίζονταν ως οι δυο μοιρασμένες και διχοτομημένες πόλεις της Ευρώπης. Το «Τείχος» του Βερολίνου στην μια περίπτωση, η «Πράσινη Γραμμή» της Λευκωσίας στην άλλη. Όταν με την κατάρρευση του σοβιετικού στρατοπέδου οι πολίτες του ανατολικού Βερολίνου όρμησαν στο τείχος και το κατεδάφιζαν αποτελούσαν συγκλονιστικές εικόνες για την επερχόμενη αλλαγή, ήταν το τέλος μιας εποχής και η αρχή μιας καινούριας. Μετά την ενοποίηση του Βερολίνου επικράτησε η ευχή να ακολουθήσει το παράδειγμά του και η Λευκωσία, η τελευταία διχοτομημένη πόλη της Ευρώπης.

Με τις τελευταίες κινητοποιήσεις των Τουρκοκυπρίων, που εκδήλωναν αμφισβήτηση του Ντεκτάς (πρωτοφανές γεγονός για τα κατεχόμενα) και την υποστήριξή τους στο σχέδιο Ανάν, υπάρχει περίπτωση να δούμε στην Πράσινη Γραμμή παρόμοια γεγονότα όπως στο Βερολίνο του 1989. Παρ’ όλον ότι το ρωμαίικο αρέσκεται στις φιέστες και τις συναισθηματικές εξάρσεις και αντιμετωπίζει παρόμοια γεγονότα χωρίς κριτική διάθεση, με ρητορικές και άλλες εύκολες αναλύσεις, εν τούτοις είμαστε υποχρεωμένοι να τρυπήσουμε αυτό το προσδοκώμενο χρωματιστό μπαλόνι.

Λοιπόν ούτε ενοποίηση τύπου Βερολίνου θα σημειωθεί, ούτε οτιδήποτε άλλο. Θα πρόκειται απλώς για μια φάρσα.

Οι κάτοικοι του ανατολικού Βερολίνού όρμησαν στο Τείχος ζητώντας και διαδηλώνοντας να γίνουν ένα ενιαίο εκλογικό σώμα με τους υπόλοιπους Γερμανούς, κάθε ένας, Ανατολικογερμανός ή Δυτικογερμανός, θα ήταν και μία ψήφος. Οι Τουρκοκύπριοι θα ζητούν να αποτελούν ιδιαίτερο εκλογικό σώμα με υπερπρονόμια και ιδιαίτερη μεταχείριση, κάθε Τουρκοκύπριος θα διαθέτει 7 περίπου ψήφους ενώ κάθε Ελληνοκύπριος μία ψήφο. Με άλλα λόγια να δημιουργηθεί ένα ρατσιστικό καθεστώς και το 18% του πληθυσμού να εξισώνεται ταχυδακτυλουργικά με το 82%.

Οι κάτοικοι του Ανατολικού Βερολίνου όρμησαν εναντίον του τείχους με την διακήρυξη ότι θέλουν να ζουν σε μια ενιαία χώρα όπου ο καθείς θα μπορούσε να πάει σε οποιοδήποτε μέρος ήθελε, να εργαστεί ή να εγκατασταθεί. οπουδήποτε. Οι Τουρκοκύπριοι σ’ αυτό το σενάριο που επίκειται θα ορμήσουν προς τη γραμμή αντιπαράταξης για να δημιουργηθεί ένα καθεστώς στο οποίο τα σπίτια των συμπατριωτών τους Ελληνοκυπρίων θα παραμείνουν υπό την κατοχή τους (αναγνώριση με άλλα λόγια της ληστείας που έγινε το 74) και οι Έλληνες συμπατριώτες τους δεν θα δικαιούνται να εγκατασταθούν στον βορρά, στον τόπο γέννησης και καταγωγής τους (ή να πηγαίνουν εκεί  μόνο σαν τουρίστες, τρεις διανυκτερεύσεις την βδομάδα προβλέπει το αντιευρωπαϊκό έκτρωμα Ανάν).

Οι κάτοικοι του Ανατολικού Βερολίνου όρμησαν εναντίον του τείχους για να δημιουργήσουν μια νέα κοινότητα ισότητας και συνεργασίας με τους υπόλοιπους που ήταν από την άλλη πλευρά του τείχους, οι Τουρκοκύπριοι θα απαιτούν και θα κατοχυρώνουν προνόμια και δικαιώματα τα οποία θα στερούν από τους Ελληνοκύπριους συμπατριώτες τους.

Η τακτική των υπέρ του σχεδίου Ανάν Τουρκοκυπρίων είναι πολύ απλή και έξυπνη. Ζητούν να κερδίσουν και από τα δυο:  και από την ευρωπαϊκή ένταξη για την οποία εργάστηκαν παθιασμένοι και ακάματοι οι Ελληνοκύπριοι και ταυτόχρονα να διαθέτουν καταπιεστικά για την ελληνική πλειοψηφία υπερπρονόμια που τους δίδει   η ισχύς  της τουρκικής παρουσίας και υπεροπλίας. Γι’ αυτό και ζητούν να διαιωνιστούν τα εγγυητικά και επεμβατικά δικαιώματα της Τουρκίας σε μια χώρα που θα γίνει πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αυτά για όσους δεν έχουν μάθει να απομακρύνονται από την ανάλυση του επιστημονικού λόγου στην κοινωνία και την πολιτική. Οι άλλοι ας παραμείνουν στην εποχή των μυθολογικών και προλογικών αναλύσεων,  των ψευδαισθήσεων και των ιδεολογημάτων, του παραμυθιού και του παραμυθιάσματος.

Φάρσα, λοιπόν, με την κυριολεξία της λέξης.

10. “ΧΩΡΙA ΠΟΤEΜΚΙΝ” ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦIΑ

Επειδή στο γνωσιολογικό και πολιτιστικό υπόβαθρο των νυν κυβερνώντων υπήρχε και υπάρχει η ρωσική κουλτούρα και ιστορία είναι καλό, για να κατανοήσουμε μερικά φαινόμενα από τις τρέχουσες εξελίξεις στην Κύπρο, να αναζητήσουμε διάφορα παραδείγματα από τη ρωσική ιστορική πορεία. Ένα απ’ αυτά είναι τα περιβόητα “χωριά Ποτέμκιν”. Συγκεκριμένα, η αυτοκράτειρα της Ρωσίας, Μεγάλη Αικατερίνη,  θέλησε, το 1787, να περιοδεύσει στις νότιες επαρχίες τη χώρα της και να δει πως διάγουν οι υπήκοοί της.  Ο υπέυθυνος της κυβέρνησής της Γριγκόρι Ποτέμκιν, που οργάνωσε το πρόγραμμα της περιοδείας της, οργάνωσε και κάτι άλλο. Από τα χωριά που θα περνούσε η αυτοκράτειρα έφτανε προηγουμένως ο ίδιος και έδινε λεφτά για την καθαριότητα και το βάψιμο των προσόψεών τους, τάισε και έντυσε με καινούργια ρούχα τους χωρικούς που θα μαζέυονταν για να την επευφημίσουν. Όπως γράφει ο Ανρύ Τρουαγιά στο πράγματι καλογραμμένο βιβλίο του “Μεγάλη Αικατερίνη”, ο Ποτέμκιν προηγείται για να στήσει τα σκηνικά του. “Γιρλάντες και χαλιά στολίζουν τις προσόψεις των σπιτιών. Όλα είναι γελαστά, φιλόξενα, ειδυλλιακά. Υπάρχουν μονάχα ευτυχισμένοι άνθρωποι στη Ρωσία. Ούτε ένα ρημαγμένο χαμόσπιτο, ούτε ένας κουρελής ζητιάνος. Τα κακόσημα άτομα είναι καταχωνιασμένα στα υπόγεια και οι ετοιμόρροπες τρώγλες κρύβονται πίσω από ελαφρά αρχιτεκτονήματα από βαμμένο ξύλο.” Έτσι η αυτοκράτειρα Μεγάλη Αικατερίνη είδε καθαρούς δρόμους και αυλές, βαμένα σπίτια, καλοντυμένους κατοίκους που τη ζητωκραύγαζαν με ενθουσιασμό και επέστρεψε στα ανάκτορά της πανευτυχής για την καλοπέραση των υπηκόων της και τις ζηλευτές συνθήκες μέσα στις οποίες ζούσαν.

Φυσικά αυτή η εικόνα για τα ρωσικά χωριά που έστησε ο Ποτέμκιν δεν αντιστοιχούσε με τις πραγματικές συνθήκες ύπαρξης των Ρώσων χωρικών που χαρακτηρίζονταν από εξαθλίωση και δυστυχία. Γι’ αυτό και τα “χωριά Ποτέμκιν” έμειναν στην ιστορία ως επιφανειακό φτιασίδωμα μιας κατάστασης που παραμένει τραγική, ως η επιτυχημένη προσπάθεια ωραιοποίησης και εξιδανίκευσης των αθλίων συνθηκών, μια εικονική πραγματικότητα ευτυχίας που αποκρύβει τη μιζέρια και τη δυστυχία.

Στην Κύπρο άρχισαν να στήνονται ειδησεογραφικά και δημοσιογραφικά “χωριά Ποτέμκιν” για να αποκρύβεται η πραγματικότητα και να δημιουργούνται συνθήκες ψευδαισθήσεων και μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα επιτυχιών και καλής πορείας του Κυπριακού.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα: Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού έγινε η δοκιμαστική διαδρομή του ασθενοφόρου από τον Πύργο Τηλλυρίας προς το Νοσοκομείο Λευκωσίας. Ήταν ένα μόνιμο και επίμονο αίτημα των κατοίκων της ακριτικής περιοχής, αφού συντόμευε τόσο τη μεταφορά ενός ασθενούς στο Νοσοκομείο, μέσα από τις κατεχόμενες περιοχές. Οι δημοσιογράφοι παρουσίασαν το θέμα με συγκινησιακό κλίμα, μιλούσαν για “ιστορική διαδρομή” του ασθενοφόρου και άλλα φορτισμένα και συναισθηματικά. Ύστερα από λίγες μέρες έγινε η μεταφορά Τουρκοκυπρίων και εποίκων στα Κόκκινα, για να εορτάσουν τους βομβαρδισμούς της Τηλλυρίας, όταν τα τουρκικά αεροπλάνα βομβάρδισαν το 1964 τους συμπατριώτες τους Ελληνοκύπριους και κατέκαψαν την κυπριακή γη. Επετράπη η διέλευσή τους, παρόλον ότι οι κατοχικές αρχές κρατούσαν κλειστό το οδόφραγμα του Λιμνίτη, όμως το ότι επέτρεψαν προηγουμένως τη δοκιμαστική διαδρομή του ασθενοφόρου φάνηκε ως δείγμα καλών προθέσεων και νέας νοοτροπίας. Αργότερα, μετά το φιάσκο και τους εξευτελισμούς των προσκυνητών για τη λειτουργία του αγίου Μάμαντος στη Μόρφου, αποκαλύφθηκαν άλλα πράγματα. Όπως μας πληροφόρησε παράγοντας της περιοχής: κατά τη διαδρομή του ασθενοφόρου σημειώθηκαν καθυστερήσεις, εξονυχιστικοί έλεγχοι εκ μέρους των κατοχικών αρχών και εξευτελιστική συμπεριφορά. Ανέφερε, μάλιστα, χαρακτηριστικά: με τέτοιους εξευτελισμούς, ελέγχους και καθυστερήσεις  αν το ασθενοφόρο μετέφερε κάποιο πραγματικά άρρωστο ή τραυματία σε κρίσιμη κατάσταση, αυτός δεν θα έφτανε ζωντανός στο νοσοκομείο της Λευκωσίας. Ήταν όμως ιδιαίτερα αποκαλυπτικός και σε ένα άλλο σημείο. Ότι λήφθηκε πολιτική απόφαση για την απόκρυψη των πραγματικών συνθηκών της διαδρομής του ασθενοφόρου.

Πολιτική απόφαση; Από που και ως που δικαιούται κάποιος να αποκρύψει την πραγματικότητα; Ποιος μπορεί να στερήσει τον πολίτη από την πληροφόρηση για τις πραγματικές συνθήκες της πατρίδας του;  Αλήθεια, ποια ήταν η παρέμβαση της Ένωσης Συντακτών Κύπρου για το θέμα αυτό; Δέχεται κἀποιοι να παίρνουν πολιτικές αποφάσεις και να ακυρώνουν το δικαίωμα  πληροφόρησης του πολίτη;

Οι κρατούντες, λοιπόν, δημιούργησαν την ψεύτικα ειδυλλιακή εικόνα της διαδρομής του ασθενοφόρου για να δικαιολογήσουν μετά την έγκριση της μετάβασης των Τουρκοκυπριων και εποίκων στα Κόκκινα.

Στήνονται δημοσιογραφικά “χωριά Ποτέμκιν” στην Κύπρο. Είναι μέρος της πορείας για καλλιέργεια ψευδαισθήσεων και αποπροσανατολισμού. Για τη δημιουργία μιας ωραιοποιημένης εικόνας όσον αφορά τις προθέσεις του τουρκικού επεκτατισμού και των κατοχικών αρχών. Οι Κύπριοι πολίτες πρέπει να μετεξελιχθούν σε χαζοχαρούμενους καταναλωτές εύπεπτων ιδεολογημάτων και διακανονισμένης ειδησεογραφικής ροής. Εν έτει 2009 η ευρωπαϊκή Κύπρος οδεύει για να συναντήσει την τσαρική Ρωσία της Μεγάλης Αικατερίνης

11. ΠΑΙΓΝΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΑΜΜΟ

Ο Όμηρος, στη ραψωδία Ο της Ιλιάδας, έχει μια θαυμάσια παρομοίωση για τα χτίσματα των παιδιών στην παραλία και την ευκολία που αυτά τα χαλούν. Καθώς παιδί στην άμμο, μας λέει, αφού παίξει χτίζοντας σπιτάκια στ’ ακρογιάλι, τους δίνει μια κι ευτύς τα γκρέμισε με χέρια και με πόδια (χερσίν και ποσίν αθύρων).

Αυτό κάνουμε και εμείς τα 35 χρόνια που ακολούθησαν την τουρκική εισβολή και την κατοχή της πατρίδας μας, στα σημαντικότερα θέματα του Κυπριακού. Στήνουμε κάποιες κατασκευές και μετά, μόνοι μας, τα χαλάμε και φτάνουμε στο σημείο μηδέν. Και φτου απ’ την αρχή.

Τρία ήταν τα σημαντικότερα θέματα που έπρεπε να οικοδομήσει και να ενισχύσει ο Κυπριακός Ελληνισμός στην πορεία του για να δικαιωθεί, ή να πετύχει, τουλάχιστον, έναν αξιοπρεπή συμβιβασμό που θα εξασφάλιζε την επιβίωσή του. Ήταν τα θέματα α) της άμυνας, β) της σύνδεσης με την Ελλάδα και γ) της ευρωπαϊκής πορείας της Κύπρου. Όμως όταν τα θέματα αυτά αρχίζουν να οικοδομούνται με επιτυχία και να γίνονται σημαντικά, κάποιοι “επεμβαίνουν”, μας συμβουλεύουν, μας καθοδηγούν, μας το επιβάλλουν και εμείς, ευπειθέστατοι, τους ακολουθούμε, υπακούουμε και τα ρίχνουμε όλα κάτω.

Στο θέμα της άμυνας, μετά την τραγωδία του ’74, ο Κυπριακός Ελληνισμός άρχισε σιγά σιγά τη βελτίωσή της, την ενίσχυσή της για να γίνει αποτρεπτικός παράγοντας στα άνομα σχέδια του τουρκικού επεκτατισμού. Προχωρούσε αργά αργά, όχι ικανοποιητικά, όμως προχωρούσε προς το καλύτερο. Ο Κυπριακός Ελληνισμός το συνειδητοποίησε και προσπαθούσε να ενισχύσει τις αμυντικές δυνατότητές του με κάθε τρόπο. Όλος ο λαός μιλούσε με θετικό τρόπο, ήταν μέρος της πίστης του ότι έπρεπε στο θέμα αυτό να συνεισφέρουμε και να βελτιώνουμε. Φτάσαμε στο ποιοτικό άλμα, τον επικείμενο εφοδιασμό της Κύπρου με τους αντιαεροπορικούς πυραύλους S300, που θα την προστάτευαν  επαρκώς από την καταθλιπτική αεροπορική υπεροχή της Τουρκίας. Εκεί  επενέβησαν όλοι, δεμένοι και λυτοί, υποχωρήσαμε και έκτοτε το θέμα της άμυνας πήρε την κατιούσα. Σαν παιδάκια ποδοπατήσαμε τα χτίσματά μας, που αποδείχτηκαν κατασκευές στην άμμο.

Το δεύτερο ήταν η σύνδεση με την Ελλάδα, με κάθε τρόπο. Έπρεπε το χάσμα που άνοιξε η προδοσία του 1974 να γεμίσει και τα δύο μέρη του Ελληνισμού να συνδεθούν με κάθε τρόπο, πολιτικό, πολιτιστικό, στρατιωτικό. Ξεκινήσαμε αργά και σταθερά, όχι ικανοποιητικά, αλλά προχωρούσαμε, με κορυφαίο σημείο τη διακήρυξη για το ενιαίο αμυντικό δόγμα. Έκτοτε όλοι επέπεσαν για να υποτονιστεί αυτό το θέμα, να διαχωριστεί η Κύπρος από την Ελλάδα, οι μεν Ελλαδίτες να αισθάνονται την Κύπρο ως βαρίδι, που ευχής έργο θα ήταν να απαλλαγούν απ’ αυτό, οι δε περιώνυμοι Κύπριοι να θεωρούν κάθε σύνδεση και αναφορά στην Ελλάδα ως εκδήλωση σοβινισμού και εθνικισμού. Στήσαμε κάποια χτίσματα, τα ποδοπατήσαμε κι αυτά.

Το τρίτο σημαντικό θέμα ήταν αυτό της Ενωμένης Ευρώπης. Αργά αλλά σταθερά, η Κύπρος εδραιωνόταν στους θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφού πέτυχε να αποφύγει το εκθεμελιωτικό σχέδιο Ανάν. Κάτι αρχίσαμε να οικοδομούμε και στο θέμα αυτό, αρχίσαμε να εντάσσουμε το Κυπριακό μέσα στις ευρωπαϊκές αξίες και λογικές. Ήρθαν όμως και μας είπαν. Χαλάτε αυτό το οικοδόμημα και να πάρετε την εξουσία; Αμέσως, είπαν μερικοί πασιχαρείς. Άλλαξε η ηγεσία της Κύπρου, τώρα δεν μιλούσαμε για τις υποχρεώσεις της Τουρκίας προς την Ευρώπη αλλά αρχίσαμε να τονίζουμε ότι εμείς φταίμε, εμείς είμαστε οι αίτιοι, και όχι η Κατοχή και οι στρατοκράτες της Άγκυρας, και, ακόμη, ότι οι δύο σύντροφοι θα το έλυναν. Φτάνει ο Δεκέμβρης και έχουμε ποδοπατήσει και την ευρωπαϊκή προοπτική της Κύπρου. Τίποτε δεν σχεδιάσαμε και δεν προγραμματίσαμε, μέσα στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Τώρα θα μιλάμε ότι πέσαμε θύματα του περιβάλλοντος, της εποχής, ότι ο συσχετισμός δυνάμεων δεν μας επέτρεψε, συσχετισμό που εμείς, σε ό,τι μας αναλογούσε, δεν προσπαθήσαμε να τον βελτιώσουμε στο ελάχιστο, για να μην πούμε ότι προσπαθούσαμε να τον κάνουμε χειρότερο για την πλευρά μας.

Αρχίζουμε κάτι και μετά, άβουλοι, μοιραίοι και αυτοκαταστροφικοί, υπακούοντας ξένα κέντρα αποφάσεων, παίζοντας εν ου παικτοίς, ποδοπατούμε ό,τι στήσαμε, γελώντας. Θα μείνουμε με το στόμα ανοικτό, γιατί η Ιστορία είναι σκληρή και ουδείς ανόητος, που φτιάχνει παιγνιδάκια στην άμμο, γλίτωσε μέχρι τώρα.

12. Η νέα δολοφονία των πέντε αιχμαλώτων

Α.

Έχει παρατηρηθεί ότι, κάθε φορά που αποκαλύπτονται αποτρόπαιες πράξεις του Αττίλα, κάποιοι παρεμβαίνουν αμέσως και αρχίζουν διάφορα ανυπόστατα και ανεξακρίβωτα για να μειώσουν το αίσθημα αγανάκτησης του Κυπριακού Ελληνισμού, να διαλύσουν τους συνεκτικούς δεσμούς που παράγονται από το συναίσθημα της αδικίας, να αποκαταστήσουν την εικόνα της Τουρκίας μέσα από μια λογική που αναδεικνύει ισότητα εγκλημάτων. Λες και υπάρχει ένα προπαγανδιστικό επιτελείο που δίνει εντολές, ότι με αφορμή τις νέες αποκαλύψεις για εγκλήματα του Αττίλα πολύ συγκινηθήκανε και οργιστήκανε οι Ελληνοκύπριοι, γι’ αυτό δώστε τους από πάνω να συνέλθουν και να μαζευτούν.  Έτσι, όταν ένας  Τούρκος ηθοποιός ομολόγησε σε τηλεοπτική συνέντευξή του τις δολοφονίες αιχμαλώτων το 1974, αμέσως βγήκε ένας που ανιστόρητα και επιπόλαια ανέφερε για κάτι που είδε ή και άκουσε για τους Τουρκοκύπριους το 1964, όταν ήταν παιδί. Γιατί δεν έδωσε τη μαρτυρία αυτή πριν δέκα ή είκοσι χρόνια. Γιατί βγήκε στη σκηνή τις αμέσως επόμενες ημέρες, όταν όλος ο κυπριακός ελληνισμός ήταν συγκλονισμένος από τη μαρτυρία του Τούρκου ηθοποιού; Είναι προφανές ότι δεν θέλουν να μας επιτρέψουν ακόμη και  να συγκινηθούμε, να συναισθηματιστούμε.

Και στην περίπτωση των πέντε εκτελεσθέντων αιχμαλώτων του Τζιάους η συγκίνηση ήταν  κατακόρυφη. Τις φωτογραφίες με τις τραγικές τους μορφές τις είδαμε άπειρες φορές όλα αυτά τα χρόνια που ακολούθησαν την τουρκική εισβολή. Τώρα με τις ταυτοποιήσεις γενετικού υλικού αποδείχτηκε ότι είχαν εκτελεστεί και ριχτεί σε ένα πηγάδι μαζί με άλλους δεκατέσσερις Έλληνες. Συγκλονιστήκαμε όλοι. Όμως ο Μακάριος Δρουσιώτης, σε δημοσίευμα του για τους πέντε εκτελεσθέντες στην εφημερίδα Πολίτης (15 Αυγούστου 2009) έγραψε ότι λίγες ώρες προηγουμένως οι Εθνική Φρουρά στην περιοχή αυτή είχε εκτελέσει τέσσερις Τουρκοκύπριους. Οι λογικές που υποβάλλει του δημοσίευμα του Πολίτη είναι ευνόητες: Κάναμε και εμείς τα ίδια, ίσως μάλιστα και αυτοί που βλέπετε στη φρικιαστική φωτογραφία μπορεί να ενέχονται στην εκτέλεση των Τουρκοκυπρίων, ίσως να ήταν παρόντες και παρακολουθούσαν. Κι εμείς, λοιπόν, τα ίδια και χειρότερα, τουλάχιστον μια εμείς μια αυτοί. Μη συγκινηθείτε, μη νιώσετε το αίσθημα της αδικίας να σας πνίγει.

Πώς έγραψε τέτοια είδηση ο εν λόγω μίζερος δημοσιόγραφος; Κάποιος, λέει, επικοινώνησε και του το είπε, κάποιος που δεν θέλει να αποκαλυφθεί το όνομά του. Δημοσιεύεται τέτοιου είδους είδηση έτσι επιπόλαια; Έτσι εύκολα; Ένας δημοσιογράφος που δέχεται τέτοια είδηση, που ανατρέπει δεδομένα και εισάγει νέα προσέγγιση σε ένα τόσο σοβαρό θέμα, πρέπει να συναντήσει αρκετές φορές τον πληροφοριοδότη του για να δει πόσο σοβαρά είναι αυτά που λέει, πρέπει να επικοινωνήσει με αρκετούς από το 398 Τάγμα Πεζικού για να διασταυρώσει τα λεχθέντα. Τέτοια είδηση θέλει ψάξιμο. Και ύστερα από καιρό, μελετημένα και προσεκτικά, να δημοσιεύσει την πληροφορία.

Μυθομανείς, διανοητικά ταραγμένοι, ακόμη και διάφοροι με πολιτικές απόψεις που πιστεύουν ότι για να λυθεί το Κυπριακό πρέπει να κατανέμονται ισότιμα οι ευθύνες, ή, το χειρότερο, ότι τα θύματα πρέπει να αισθάνονται θύτες, είναι αρκετοί. Όλοι μας έχουμε γνωρίσει πολλούς και διάφορους που μιλούν για την παρουσία τους σε σημαντικά γεγονότα ενώ ήσαν απόντες, που μιλούν για φανταστικές εμπειρίες, δεσμούς και περιπέτειες. Οι περιπτώσεις που ανθρώποι, από μόνοι τους, δηλώνουν  ότι αυτοί είναι οι “σίριαλ κίλλερ” που αναζητά απεγνωσμένα η αστυνομία είναι αμέτρητες. Και αποκαλύπτεται στο τέλος ότι δεν έχουν καμία σχέση με τα εγκλήματα, οι ένοχοι είναι άλλοι.

Δεν είναι μόνο αυτό.

Κοιτάζω ξανά τη φωτογραφία με τις μορφές αυτών των παιδιών που εκτελέστηκαν στο Τζιάος. Η τραγικότητά στα βλέμματά τους είναι ανάγλυφη, είχαν συνειδητοποιήσει τη θέση τους, είχαν κατανοήσει την εξέλιξη της ιστορίας τους και αυτό εκφραζόταν στο βλέμμα και την έκφρασή τους, που αποτύπωνε και βάσταζε όλο τον πόνο της Κύπρου το φρικιαστικό καλοκαίρι της εισβολής. Και πράγματι λίγο μετά τη φωτογραφία αυτή τους εκτέλεσαν εν ψυχρώ. Όμως αντί οι πάναγνες μορφές τους να γίνουν εικόνισμα, σύμβολο της κυπριακής τραγωδίας του 1974, ο Μακάριος Δρουσιώτης έκανε την πιο εξευτελιστική πράξη, μια από τις χειρότερες περιπτώσεις έκπτωσης της κυπριακής δημοσιογραφίας. Ανέφερε, σε κείμενο για τα γεγονότα και τη φωτογραφία της σύλληψής τους, ανυπόστατες πληροφορίες για εκτελέσεις Τουρκοκυπρίων από το τάγμα τους, έξι ώρες προηγουμένως. Έβγαλε, έτσι, τους πέντε εθνοφρουρούς από το πηγάδι όπου τους είχαν ρίξει οι κτηνώδεις εκτελεστές τους και τους δολοφόνησε ξανά. Ρίχνοντάς τους τώρα σε ένα λάκκο με βοθρολύματα. Γι’ αυτό θα συνεχίσουμε, την επόμενη Κυριακή. Πιο σκληρά.

Η φωτογραφία με τους πέντε αγνοούμενους της περιοχής Τζιάος οι οποίοι εκτελέστηκαν από το αδίστακτο τέρας του τουρκικού στρατού. Πρόκειται για μία από τις πιο εμβληματικές φωτογραφίες-ντοκουμέντα του δράματος τον αγνοουμένων. Οι πέντε Ελληνοκύπριοι αιχμάλωτοι, Κορέλης Αντωνάκης του Μιχαήλ, Νικολάου Πανίκος του Χρυσοστόμου, Σκορδής Χριστόφορος του Γεωργίου, Παπαγιάννης Ιωάννης του Χαραλάμπους και Χατζηκυριάκος Ιωάννης του Χαραλάμπους, οι οποίοι υπηρετούσαν στο 398 Τάγμα Πεζικού και φαίνονται στην πιο πάνω φωτογραφία γονατιστοί με τα χέρια πίσω από το κεφάλι περικυκλωμένοι από Τούρκους στρατιώτες. Οι γονείς και οι συγγενείς τους πάντα έψαχναν για την ύπαρξη τους

13. Η ΝΕΑ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΩΝ ΠΕΝΤΕ ΑΙΧΜΑΛΩΤΩΝ, Β’

Γράψαμε στο προηγούμενο σημείωμα ότι, κάθε φορά που αποκαλύπτονται αποτρόπαιες πράξεις του Αττίλα, κάποιοι παρεμβαίνουν αμέσως και αρχίζουν διάφορα ανυπόστατα και ανεξακρίβωτα για να μειώσουν το αίσθημα αγανάκτησης του Κυπριακού Ελληνισμού, να διαλύσουν τους συνεκτικούς δεσμούς που παράγονται από το συναίσθημα της αδικίας, να αποκαταστήσουν την εικόνα της Τουρκίας μέσα από μια λογική που αναδεικνύει ισότητα εγκλημάτων.  Έτσι, όταν αποκαλύφθηκε ότι είχαν εκτελεστεί οι πέντε αιχμάλωτοι στην περιοχή Τζιάους, που είχαν φωτογραφηθεί ζωντανοί στα χέρια του Αττίλα από Τούρκο φωτογράφο, στις 14 Αυγούστου 1974,  η συγκίνηση όλων ήταν έντονη όπως και τα συναισθήματα αγανάκτησης για ένα ακόμη  έγκλημα του τουρκικού στρατού που επιβεβαιώθηκε πανηγυρικά. Έπρεπε, λοιπόν, να γίνει κάτι, να κατασκευαστεί αμέσως ένα παρόμοιο γεγονός, για να αποκαθαρθεί ο Αττίλας μέσα από τη λογική ότι παρόμοια φέρθηκε και η Εθνική Φρουρά.

Και ω! του θαύματος βρέθηκε, στον κατάλληλο χρόνο, την ώρα που αυτή η λογική της εξίσωσης ήθελε παρόμοιο παράδειγμα. Όπως ανέφερε ο Μακάριος Δρουσιώτης, σε δημοσίευμά του στην εφημερίδα Πολίτης, στις 15 Αυγούστου 2009, έξι ώρες προηγουμένως “εκτελέστηκαν με τον ίδιο τρόπο τέσσερις Τουρκοκύπριοι.” Ήταν εμφανές ότι το δημοσίευμα ήταν κατασκευασμένο. Αισθάνθηκα μάλιστα ότι ο συντάκτης του θα ήθελε πολύ να γράψει ότι η ψευδώς λεγόμενη εκτέλεση των Τουρκοκυπρίων έγινε μισή ώρα προηγουμένως πριν από τη φωτογράφιση των Ελληνοκυπρίων αιχμαλώτων, έτσι με το χρονικό πλησίασμα των δύο γεγονότων, του πραγματικού και του κατασκευασμένου, θα πετύχαινε καλύτερα τη φόρτιση ότι είχαμε παρόμοια συμπεριφορά και από τις δύο πλευρές, σχεδόν την ίδια ώρα. Σπολλάτη του που καταδέχτηκε να αφήσει χρονικό διάστημα έξι ωρών.

Ως έφεδρος στρατιώτης το 1974, που γνωρίζει καλά την ψυχολογία των στρατιωτών της τότε εποχής, και ως ερευνητής που έψαξε κάθε πτυχή της τουρκικής εισβολής, ήξερα ότι δεν έγινε οποιαδήποτε εκτέλεση Τουρκοκυπρίων στο Τζιάος στις 14 Αυγούστου 1974. Πώς έγραψε μια τόσο φοβερή είδηση ο εν λόγω δημοσιογράφος; Κάποιος, είπε, “την περασμένη Πέμπτη επικοινώνησε με τον «Π» (έχουμε τα στοιχεία του, αλλά για ευνόητους λόγους δεν θέλει να δημοσιευτεί το όνομά του), [και] έδωσε την πληροφορία.”

Προσέχτε ταχύτητα: Κάποιος τηλεφωνεί  την Πέμπτη και λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφημερίδα του Σαββάτου, που συνέπιπτε με τη γιορτή του Δεκαπενταύγουστου, τυπώθηκε από το βράδυ της Παρασκευής, σημαίνει ότι ο δημοσιογράφος την προώθησε για δημοσιοποίηση αμέσως. Έτσι επιπόλαια δημοσιεύονται τέτοιου είδους σοβαρές ειδήσεις, χωρίς έρευνα και έλεγχο; Χαρακτηριστικά αναφέρω ότι μετά το δημοσίευμα μου στην εφημερίδα Φιλελεύθερος, την περασμένη Κυριακή, στο οποίο έκρινα το δημοσίευμα του Μακάριου Δρουσιώτη μου τηλεφώνησαν αρκετοί και έγινα αποδέκτης ποικίλων χαρακτηρισμών και πληροφοριών για τον εν λόγω δημοσιογράφο. Δεν διανοήθηκα ποτέ να τα δημοσιεύσω.

Ένιωσα το δημοσίευμα του Πολίτη ως δεύτερη δολοφονία των πέντε αιχμαλώτων του Τζιάους, αφού τους συσχέτιζε με ένα παρόμοιο γεγονός. Οι αδίστακτοι δολοφόνοι της εισβολής τους εκτέλεσαν εν ψυχρώ και τους έριξαν σε ένα πηγάδι, το δημοσίευμα του Πολίτη τους ανέσυρε από το πηγάδι και τους δολοφόνησε ξανά, ρίχνοντας τους σε ένα πηγάδι με βοθρολύματα. Επικοινώνησα με την εφημερίδα Πολίτης και δήλωσα ότι δεν μπορούν να δημοσιεύουν οι συντάκτες της έτσι ανατριχιαστικές και εγκληματικές ανακρίβειες, και ότι πρέπει ο πληροφοριοδότης τους να εμφανιστεί και να δώσει επισήμως και επωνύμως τη μαρτυρία του ότι στις 14 Αυγούστου 1974 έγινε τέτοιο γεγονός. Επειδή πιστεύω ότι η αλήθεια είναι πάνω από όλα, δήλωσα, είμαι πρόθυμος να συμπαραταχθώ μαζί του, να βρίσκομαι στο ίδιο βήμα, όταν θα καταθέτει τη μαρτυρία του. Ακόμη περιμένω να με καλέσουν.  Επικοινώνησα ακόμη με τη Γενική Εισαγγελία και με το Υπουργείο Άμυνας και ζήτησα να διεξαχθεί έρευνα για το δημοσίευμα του Δρουσιώτη. Εύχομαι και ζητώ να προχωρήσουν τη διαδικασία.

Το θέμα δεν βρίσκεται εδώ. Οι δικοί τους, οι φίλοι τους, οι συναγωνιστές τους που υπηρετούσαν στο ίδιο τάγμα, όλοι εμείς που είμαστε στρατιώτες και έφεδροι το 1974, και στη θέση αυτών των εκτελεσθέντων μπορεί να βρισκόμασταν εμείς, πώς επιτρέπουμε να λοιδορούνται άνθρωποι της θυσίας και της τραγικότητας με τέτοιο εγκληματικό τρόπο, με κατασκευασμένες ψεύτικες ειδήσεις; Είμαστε πια μια κοινωνία της έσχατης παρακμής και πτώσης, της έσχατης κατάντιας και του εξευτελισμού. Αντί να υπερασπιστούμε τους αγαπημένους νεκρούς μας δεχόμαστε βουβοί τον εξευτελισμό τους, δεχόμαστε να ανασύρονται από το πηγάδι της αβυσσαλέας τουρκικής εγκληματικότητας και κάποιοι να τους πυροβολούν ξανά.

Για το θέμα θα επανέλθω.

14. Τουρκική πολιτική και αγνοούμενοι

Τελευταία, με αφορμή το θέμα του πεντάχρονου Χριστάκη, που μεταφέρθηκε στην Τουρκία το 1974 και έκτοτε εξαφανίστηκαν τα ίχνη του, αναζωπυρώθηκαν οι συζητήσεις για τους αγνοούμενους της κυπριακής τραγωδίας και δημιουργήθηκαν πάλιν ψευδαισθήσεις. Ότι τουλάχιστον σε αυτήν την περίπτωση θα είχαμε ευνοϊκό αποτέλεσμα, θα μαθαίναμε επιτέλους τι έγινε, ειδικά μετά τη μαρτυρία Τουρκοκυπρίου που επιβεβαίωσε τη μεταφορά του πεντάχρονου, τότε, παιδιού στην Τουρκία.

Όμως το θέμα των αγνοουμένων περιπλέκεται με το θέμα των ευθυνών και την εικόνα του τουρκικού στρατού, ο οποίος αποτελεί την κόρη οφθαλμού όλης της τουρκικής πολιτικής.

Όλες οι βιαιοπραγίες εναντίον του ελληνικού πληθυσμού έγιναν με κεντρικό σχεδιασμό από το τουρκικό επιτελείο. Οι στόχοι της Άγκυρας για τη δημιουργία τουρκικής περιοχής στην Κύπρο δεν μπορούσαν να επιτευχθούν ακόμη και αν όλοι οι Τουρκοκύπριοι των ελευθέρων περιοχών μεταφέρονταν στα κατεχόμενα. Θα ήταν πάλιν μειονότητα 105 περίπου χιλιάδων ανάμεσα σε 185 χιλιάδες Έλληνες, που ήσαν οι μόνιμοι κάτοικοι των περιοχών που κατέχονταν πια από τον τουρκικό στρατό. Το σχέδιο της εισβολής περιλάμβανε λοιπόν και τη βίαιη εκδίωξη των Ελλήνων. Ο τουρκικός στρατός, που είχε τον πλήρη έλεγχο κάθε τετραγωνικής ίντσας στις κατεχόμενες περιοχές, μεθοδευμένα και οργανωμένα προχώρησε σε εγκλήματα πολέμου, με βιασμούς, βασανιστήρια, τρομοκρατία και εν ψυχρώ εκτελέσεις αιχμαλώτων, γυναικοπαίδων και αόπλων πολιτών για να πετύχει τη φυγή των τρομοκρατημένων Ελλήνων. Στο έγκλημα αυτό της εθνικής εκκαθάρισης ενέχονται, σύμφωνα με τα θεμελιώδη άρθρα των διεθνών συνθηκών, και τα στελέχη του τουρκικού στρατιωτικού επιτελείου.

Γι’ αυτό και παραμένει μόνιμη και εμμανής η προσπάθεια για απαλλαγή του τακτικού τουρκικού στρατού από κάθε ευθύνη. Ως τακτικός στρατός μπορεί να ελεγχθεί από το δίκαιο του πολέμου, να λογοδοτήσει στη βάση συνθηκών που η ίδια η Τουρκία υπέγραψε.

Ενδεικτικά, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ραούφ Ντεκτάς υποστήριξε σε συνέντευξή του ότι όλοι οι αγνοούμενοι είναι νεκροί γιατί εκτελέστηκαν από ομάδες ενόπλων Τουρκοκυπρίων. Ήταν μια κίνηση αβροφροσύνης προς τον τουρκικό στρατό, για να τον απαλλάξει από τις ευθύνες του και να τις μεταφέρει σε άλλους ώμους. Όμως φωτογραφίες και διάφορες μαρτυρίες, ακόμη και επίσημες εκθέσεις του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, αναφέρουν για Έλληνες της Κύπρου κρατούμενους, μετά το πέρας των εχθροπραξιών, από τον τουρκικό στρατό, που αγνοείται όμως σήμερα η τύχη τους.

Η τουρκική μεθόδευση για απαλλαγή του τουρκικού στρατού από κάθε ενοχή σε εγκλήματα πολέμου κινήθηκε με επιτυχία και κατάφερε μέχρι στιγμής όλους τους στόχους της. Πρώτα απ’ όλα, συνεπικουρούμενη από διάφορους καλοθελητές και μεσολαβητές, κυρίως αγγλοαμερικανούς, και εκμεταλλευόμενη τη φοβία της κυπριακής πλευράς ότι η όξυνση και η αποκοπή από συνομιλίες και επαφές ενίσχυε την Τουρκία και την παγίωση των κατοχικών δεδομένων, κατάφερε την απάλειψη του όρου «αδήλωτοι αιχμάλωτοι πολέμου», που παραπέμπει σε έγκλημα πολέμου, επιβάλλοντας τον «ήπιο» όρο αγνοούμενοι. Μετά ανέστελλε συνεχώς και καθυστερούσε τις σχετικές διαδικασίες, για να επαυξάνεται η χρονική απομάκρυνση καθώς και πτώση του συναισθηματικού φορτισμού, οι συγγενείς των αγνοουμένων να κουραστούν ή να φύγουν από τη ζωή, (όσοι γονείς των αγνοουμένων ζουν ακόμη είναι κοντά στα ογδόντα), να απομακρυνθούν ακόμη από αξιώματα ή να φύγουν από τη ζωή και οι ένοχοι από την τουρκική πλευρά που ευθύνονται για την τύχη των αγνοουμένων. Ακόμη κατάφερε σιγά  σιγά να εξισώσει τα αποτρόπαια όμως μεμονωμένα επεισόδια αντεκδίκησης εις βάρος Τουρκοκυπρίων, στα οποία είναι ζήτημα αν ενεπλάκησαν περισσότερο από είκοσι άτομα ατάκτων εοκαβητατζήδων, με την τακτική του επίσημου τουρκικού στρατού και να παρουσιάζει έτσι ότι στα γεγονότα του 74 έγιναν έκτροπα και από τις δύο πλευρές.

Ύστερα από τριάντα τρία χρόνια φτάσαμε στο σημείο να αποδεχτεί απλώς εκταφές και ταυτοποιήσεις λειψάνων με τη μέθοδο του γενετικού υλικού. Όμως οι συγγενείς των αγνοουμένων δεν ζητούν  να παραλάβουν μόνο ένα μικρό κασόνι με κόκαλα (το αναφέρω με πλήρη συνείδηση της ιερότητας της στιγμής αυτής και πόσο σημαντικό είναι για την απάλυνση του πόνου τους), έχουν το δικαίωμα να μάθουν για την τύχη των δικών τους, πώς συνελήφθησαν και ποιες συνθήκες καθόρισαν τις τελευταίες τους στιγμές, να μάθουν το που,  πότε, πώς και γιατί. Διακηρύσσοντας ταυτόχρονα ότι δεν ζητούν την τιμωρία κανενός, απλώς ότι έχουν το δικαίωμα  στην αλήθεια. Όμως αυτή η αλήθεια «καίει» τον επίσημο τουρκικό στρατό, γι’ αυτό και δεν προβλέπεται οποιαδήποτε αποκάλυψη που θα τον συσχετίζει με τα εγκλήματα του 74, έτσι οι επεξηγήσεις για την τύχη των αγνοουμένων αναβάλλονται.

Για τριάντα τρία χρόνια, δημοσιογράφοι και ξένοι διαμεσολαβητές παίζουν με τον πόνο των συγγενών των αγνοουμένων. Κάθε λίγο και λιγάκι μεταφέρουν μηνύματα αποπροσανατολιστικά, δημιουργούν ψευδαισθήσεις: ότι αλλάζει η στάση των Τούρκων, ότι δημιουργούνται ελπίδες, ότι σημειώνεται πρόοδος, ότι οσονούπω θα γίνουν νέα βήματα και η τουρκική πλευρά θα συνεργαστεί. Και μετά ακολουθεί η διάψευση και το κουρέλιασμα των ψυχών των συγγενών γιατί η τουρκική στάση δεν μετακινείται ρούπι. Είναι ενδεικτικά τα σχετικά δημοσιεύματα των εφημερίδων. Ο μελετητής μπορεί να δημιουργήσει ολόκληρη βιβλιογραφία με χιλιάδες σχετικά δημοσιεύματα ψευδαισθήσεων και παραπλανήσεων για το θέμα.

Γιατί στα περισσότερα από αυτά δεν συνυπολογίστηκε η κύρια πλευρά της τουρκικής πολιτικής που συνίσταται στην αποενοχοποίηση του τουρκικού στρατού από τα εγκλήματα πολέμου, που συνέβησαν κατά την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο.