
Ο Πάικ, ο αρχηγός της Άγριας συμμορίας
σαν βυζαντινός άγιος
Πριν από τη σκηνή αυτή, ο Πέκινπα θα καδράρει τον Πάικ, τον αρχηγό της Άγριας συμμορίας, κάτω από τον Εσταυρωμένο που βρίσκεται στον τοίχο. Ο Πάικ κυνηγημένος, η ζωή του σε αδιέξοδο, έχει χαθεί κάθε θετικό της ζωής. Έτσι, μετά θα πάει στο άλλο δωμάτιο όπου βρίσκονται τα άλλα δύο μέλη της συμμορίας του, οι αδελφοί Γκορς. Η απόφαση έχει ληφθεί, θα πάνε για να πάρουν τον σύντροφό τους Άνχελ. Στην πραγματικότητα έχει ληφθεί η απόφαση της θυσίας, θα οδεύσουν προς το μαρτύριο συνειδητά, θα χάσουν τη ζωή τους σίγουρα σ’ αυτό που θα επιχειρήσουν -όμως, το πιο σημαντικό, ο Άνχελ θα δει, λίγο πριν πεθάνει, ότι οι σύντροφοί του δεν τον πούλησαν, ήλθαν για χατήρι του.
Ο Πάικ στέκεται στην είσοδο της πόρτας, υψηλός κια υψηλόφρων, αυτό δείχνει ο τρόπος που τον καδράρει ο Πέκινπα, ένα υπερκόσμιο φως λούζει το πρόσωπό του σαν να είναι βυζαντινή αγιογραφία. Είναι η ώρα της μεγάλης απόφασης, η ώρα της θυσίας, που την ανακοινώνει: Let’s go.
Η απάντηση θετική και απλή: Why not
Και ξεκινούν, αφού ο Πάικ θα κοιτάξει με βαθύ βλέμμα τη γυναικα, την ομορφιά του κόσμου που τόσο λάτρευε όσο ζούσε, και πια δεν θα ξαναχαρεί .
Υ.Γ. Με αφορμή την ανάρτηση αυτή επαναφέρω δυο σκόρπια σημειώματα για την ταινία του Σαμ Πέκινπα, που πλαισιώνουν την έκδοση Αγρια Συμμορία, εκδ. Αιγαίον, Λευκωσία 2012.
Α. Ξανά για την Άγρια Συμμορία
Κυκλοφόρησε και η έκδοση Άγρια Συμμορία. Τριάντα, σχεδόν, χρόνια μετά την πρώτη δημοσίευσή της στο περιοδικό Αυτοδιάθεση. Βλέποντας αυτό το βιβλιαράκι, φιλική επιμονή και πίεση του εκδότου κ. Φτωχόπουλου, και γνωρίζοντας τις περιορισμένες δυνατότητες του κειμένου, λέω απλώς: “Καλώς βγήκε”, και τίποτε άλλο. Όμως πεισματώνω τώρα για τη νοοτροπία μου, γιατί όταν εκδίδω παλιά κείμενα δεν προσθέτω και δεν συμπληρώνω, απλώς διορθώνω συντακτικές και ορθογραφικές αβλεψίες και διευκρινίζω κάποιες ασάφειες. Λοιπόν αυτή η έκδοση θα ήταν καλύτερη αν:
Α) προσέθετα μια υποσημείωση. Ότι όταν οι κυνηγοί επικηρυγμένων βλέπουν το νεκρό σώμα του Πάικ, του αρχηγού της άγριας συμμορίας, λέγουν: Δεν είσαι πια τόσο σκληρός κύριε Πάικ. Κατ’ ευθείαν μεταφερμένο αυτό από την Ιλιάδα, όταν οι Έλληνες αντικρύζουν το νεκρό κορμί του Έκτορα, ανίσχυρο πια, ενώ τους τρομοκρατούσε τόσο προηγουμένως. [=ὢ πόποι, ἦ μάλα δὴ μαλακώτερος ἀμφαφάασθαι/ Ἕκτωρ].
Β) Προσέθετα, ως υστερόγραφο, το ακόλουθο σχόλιο που, γραμμένο εδώ και χρόνια, αναρτήθηκε στο ιστολόγιο στις 23 Νοεμβρίου του 2010:
“Τέχνη και ζωή
Ο Ουίλιαμ Χόλντεν, ο Πάικ της Άγριας Συμμορίας, ο άνθρωπος που είπε στην ταινία το λυτρωτικό «let’s go», για την απελευθέρωση του Άνχελ [και την κάθε είδους απελευθέρωση], πέθανε στη μοναξιά του Χόλιγουντ. Το πτώμα του βρέθηκε στο διαμέρισμά του να όζει, μέρες πολλές μετά τον θάνατό του, γύρω του πολλά άδεια μπουκάλια ουίσκι.
Η Άγρια Συμμορία, 40 χρόνια μετά την προβολή της, παραμένει νεόκοπο νόμισμα.”
Β. 13 Μαΐου 2014. ΣΑΜ ΠΕΚΙΝΠΑ ΚΑΙ ΙΟΥΔΑΣ
Ευτυχώς που ο Σαμ Πέκινπα δεν διαβάζει προοδευτικούς Έλληνες αρθρογράφους, μάλλον δεν διάβαζε όσο ζούσε. Έτσι, όταν μια πολιτική οργάνωση χαρακτήρισε κάποιον ως Ιούδα, επειδή εγκατέλειψε τον χώρο της και όδευσε αλλού, ξεσπάθωσαν οι Έλληνες προοδευτικώνυμοι γιατί τον χαρακτήρισαν Ιούδα και όχι Εφιάλτη ή Πηλιογούση. Μα φυσικά τον είπαν Ιούδα, επιχειρηματολογούσαν οι προοδευτικώνυμοι, γιατί θεωρούν ότι αυτό το πρόσωπο έχει διπλή αρνητική ιδιότητα: Και προδότης και Εβραίος.
Δύο μικρές σημειώσεις. Εδώ και δυο χιλιάδες χρόνια, τόσο στη λόγια όσο και στη λαϊκή παράδοση και συνείδηση έχει χαραχτεί βαθύτατα το θέμα: προδοσία του Ιούδα, φιλί του Ιούδα, τα τριά[κο]ντα αργύρια του Ιούδα. Θα ακυρώσουμε το Ευαγγέλιο και μια παράδοση δύο χιλιάδων χρόνων από τον φόβο που προκαλούν οι τα φαιά φορούντες του politically correct, δηλαδή του σύγχρονου πουριτανισμού και καθωσπρεπισμού; Δεύτερο, ο Εφιάλτης και ο Πηλιογούσης ήσαν πρόσωπα της ελληνικής ιστορίας. Θα υπάρχει, λοιπόν, κι ένας ρατσιστικός προσανατολισμός στις απορριπτικές και κακέμφατες ερμηνείες μας, δηλαδή θα επιτρέπεται η απόδοσή τους αν σχετίζονται με Έλληνες όχι, όμως, με Εβραίους; Εν τω μεταξύ είδατε πουθενά, σε οποιαδήποτε άλλη χώρα του κόσμου, όταν, λόγω γνώσης της ελληνικής Ιστορίας κατηγορούν έναν που πρόδωσε ότι είναι Εφιάλτης, να ξεσηκώνεται κανένας γιατί αυτό θίγει τους Έλληνες; Μόνο τα ευπειθή ελληνικά παπαγαλάκια της νέας τάξης είναι τόσο υπάκουα, που ξεσηκώνονται γιατί κάποιον που πρόδωσε τον αποκαλούν Ιούδα
Όλα αυτά εξηγούν γιατί παράγεται τόση ανάλατη λογοτεχνία στην Ελλάδα. Δηλαδή, αυτό: μη, γιατί είναι συντηρητικό, το άλλο: όχι, γιατί αναπαράγει εθνικισμούς, είναι ομοφοβικό, μεγαλοϊδεάτικο, αντιφεμινιστικό κ.λπ. κ.λπ., έτσι στο τέλος φτάσαμε στον λογοτεχνικό χυλό.
Στο αριστούργημα του Πέκινπα, Αγρια συμμορία, ο Θόρντον θα αποδεχτεί να αναλάβει το έργο του κυνηγητού του πρώην φίλου του Πάικ και της συμμορίας του. Ο αδίστακτος εκπρόσωπος της Εταιρείας Σιδηροδρόμων θα πει με σαρκασμό και σαδισμό στον Θόρντον: Είσαι ο Ιούδας μου.(1) Οι προοδευτικώνυμοι που, είμαι σίγουρος, είδαν το έργο του Πέκινπα δεν τολμούν να κρίνουν με τα ίδια επιχειρήματα τη χρήση του όρου Ιούδας στο έργο Άγρια συμμορία. Εδώ είναι Πέκινπα, δεν είναι παίξε γέλασε.
Σημείωση (1): Το λέει με χειρότερο τρόπο «είσαι η δικιά μου γίδα του Ιούδα» [= You are my Judas goat]. Η γίδα του Ιούδα χρησιμοποιούταν για να παραπλανά τα κοπάδια των προβάτων που προορίζονταν για τη σφαγή. Ήταν εκπαιδευμένη γι’ αυτό, την έβαζαν μπροστά, το κοπάδι την ακολουθούσε και τα πρόβατα έφταναν, χωρίς φασαρίες, φωνές και τρεχάματα, στον τόπο της σφαγής τους.