ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΣΟΠΕΔΩΤΙΚΟ ΦΙΛΟΣΗΜΙΤΙΣΜΟ Α’

ΣΑΒΒΑΣ ΠΑΥΛΟΥ

.

.

Για τον ισοπεδωτικό φιλοσημιτισμό

.

.

.

ΛΕΥΚΩΣΙΑ 2013

.

.

.

Παρατίθεται, σε τρεις συνέχειες, το κείμενο για τον ισοπεδωτικό φιλοσημιτισμό. Υπάρχουν κάποιες επαναλήψεις, συγγνωστές αφού τα διάφορα τμήματα της μελέτης αυτής αναρτήθηκαν με μεγάλη χρονική απόσταση και κάποια επιχειρήματα έπρεπε να τονιστούν ξανά. Έκταση: 60, περίπου σελίδες. Επιτρέπεται η δημοσίευσή του (εννοείται χωρίς αλλαγές και αλλοιώσεις)

.

.

.

.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Α

1.     Για τον δήθεν ελληνικό αντισημιτισμό

2.     Σήμερα, ο μονοδιάστατος φιλοσημιτισμός

3.     Για τον ισοπεδωτικό φιλοσημιτισμό

4.     Η σημειολογία μιας φωτογραφίας

5.     Επιζώντες ναζιστές και η τιμωρία τους

6.     Κάποιες διευκρινήσεις

α) Η εκμετάλλευση του ολοκαυτώματος χρόνια πολλά μετά

β) Αρμενικό και εβραϊκό ολοκαύτωμα ή το απόλυτο κακό

γ) Ένας, ακόμη, μύθος του μονοδιάστατου φιλοσημιτισμού ή οι δυνατότητες του Ισραήλ

δ) Η επέλαση της μόδας για τους εβραϊκής καταγωγής

7.     Επιλογικά

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΗΘΕΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΤΙΣΗΜΙΤΙΣΜΟ

Η εξουσία βασίζεται πάνω σε απλές αρχές. Μια βασική της αρχή είναι ότι οι πολίτες πρέπει να αισθάνονται συνεχώς τον φόβο ότι μπορεί να είναι ένοχοι, ότι σε κάτι φταίνε, ότι σε κάτι έχουν παραβιάσει τη νομοθεσία, είναι, γενικά,  παράνομοι και η εξουσία, αν θέλει, μπορεί να τους παραλάβει και να τους περιλάβει. Χαρακτηριστικό παράδειγμα: Υπάρχουν τόσοι νόμοι και κανονισμοί, που οποιαδήποτε ώρα φτάσει στο σπίτι μας ανακριτής και εξεταστής να μπορεί να μας προσάψει κατηγορίες, γιατί κάποιοι κανονισμοί υγιεινής ή ασφάλειας δεν τηρούνται, κάποιες δηλώσεις, φορολογικές και άλλες, δεν έγιναν, κάποιες αποδείξεις δεν υπάρχουν, ενώ έπρεπε να κρατούνται. Μιλάμε για τις πιο ήπιες περιπτώσεις γιατί υπάρχουν και χειρότερα.

Αυτή τη λογική η Διεθνής Τάξη θέλει να τη μεταφέρει και στο θέμα του αντισημιτισμού. Ότι δηλαδή όλοι έχουμε αντισημιτικά πρότυπα, όλοι έχουμε έναν βαθύτερο κακό εαυτό που είναι απαράδεκτα αντισημιτικός. Γι’ αυτό πρέπει να σπαράξουμε από τις ενοχές μας, όταν το συνειδητοποιήσουμε. Πίσω από αυτή την ιδεολογική σκευωρία κρύβεται υπογείως η λογική ότι, για να εξαγοράσουμε αυτές τις ενοχές,  πρέπει να συγχωρούμε και να είμαστε ανεκτικοί, ή, ακόμη, να υποστηρίζουμε τις ενέργειες και πράξεις του Ισραήλ, που αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες του Διεθνούς Συγκροτήματος Εξουσίας, ακόμη και τις πιο παράλογες, ακόμη και τις πιο αποτρόπαιες.

Χαρακτηριστικά, κάποια από τις προοδευτικιές μας διανοούμενες υποστήριξε σθεναρά, σε ελλαδικό τηλεοπτικό κανάλι, ότι οι Έλληνες χαρακτηρίζονται από την  αντισημιτική ιδεολογία, ενδεικτικό παράδειγμα ότι χρησιμοποιούν τη λέξη «τσιφούτης». Έμεινα ενεός μόλις το άκουσα. Φιλόλογος είμαι, μια ζωή μελετώ την ελληνική γλώσσα, όμως αυτό το αγνοούσα. Ήξερα ότι τσιφούτης σημαίνει σπαγκοραμμένος και τσιγκούνης, φιλάργυρος και εξηνταβελόνης,  αγνοούσα όμως την αντι – εβραϊκή αιχμή. Πράγματι το λεξικό του Μπαμπινιώτη σημειώνει ότι προέρχεται από το τουρκικό τσιφούτ που σημαίνει εβραίος. Οι περισσότεροι λοιπόν χρησιμοποιούν τη λέξη χωρίς οποιαδήποτε συσχέτιση με εβραϊκά θέματα, χωρίς οποιαδήποτε αντισημιτική αιχμή, ως παλαιά, κατά σύμβαση, λέξη που σημαίνει τον τσιγκούνη. Όμως, και αν μερικοί που χρησιμοποιούν το «τσιφούτης» γνωρίζουν τη συσχέτισή του με τους εβραϊκής καταγωγής κατοίκους της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, αυτό αποτελεί  μείζονα εκδήλωση αντισημιτισμού που πρέπει να σημάνει συναγερμό;

Τότε η εν λόγω προοδευτικιά διανοούμενη έπρεπε να ήταν σε συνεχή διαδήλωση για τα ποντιακά και τα σκοτσέζικα ανέκδοτα, έπρεπε να σπάραζε από κλάμα και πόνο βαθύ, για τον ρατσισμό που εκδηλώνουν αυτά. Γιατί, τούτα τα ανέκδοτα, είναι απείρως πιο αιχμηρά και κατεδαφιστικά από το απλό τσιφούτης. Εκτός και αν διακρίνεται και αυτή από άλλα ρατσιστικά σύνδρομα, ότι μπορούν να θίγονται οι Σκοτσέζοι για την αποδιδόμενη σ’ αυτούς τσιγκουνιά και οι Πόντιοι για την αποδιδόμενη σ’ αυτούς ευήθεια  αλλά για τους Εβραίους ακόμη και κάτι ηπιότερο είναι πράγμα ανεπίτρεπτο, για το οποίο πρέπει να σημάνει συναγερμός.

Όπως αναφέρθηκε, η Διεθνής Τάξη θέλει να αισθανόμαστε ένοχοι, να ανακαλύπτουμε, στον εαυτό μας και στην κοινωνική κουλτούρα μας, αντιεβραϊκά σύνδρομα και αντισημιτικές εξάρσεις. Πετυχαίνοντάς το αυτό αφήνεται στο άκριτο η ρατσιστική πολιτική του Ισραήλ, δεν καταδικάζεται και γίνεται ανεκτή. Δεν είναι τυχαίο που τελευταία όλη αυτή η προσπάθεια επέπεσε επί όλης της ελληνικής επικράτειας. Οι Έλληνες τήρησαν, γενικά, αναντίρρητα καλή στάση απέναντι στους Έλληνες Εβραίους, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Δεν έχουν, λοιπόν, τις ενοχές του Ευρωπαίου για το θέμα του εβραϊκού ολοκαυτώματος και κρατούν κριτική στάση απέναντι στις ενέργειες του Ισραήλ. Πολλές φορές διαδήλωσαν και δήλωσαν εναντίον των  πρακτικών και των μεθοδεύσεων του ισραηλινού κράτους.

Έπρεπε λοιπόν και οι Έλληνες να παρουσιαστούν ότι έχουν ιστορικά σύνδρομα αντισημιτισμού, ότι και σήμερα πάσχουν από αντισημιτισμό και γενικότερα να δημιουργηθεί ένα πολιτικό και πολιτιστικό συγκείμενο επαγρύπνησης για τον δήθεν ανερχόμενο και αναπτυσσόμενο αντισημιτισμό, έτσι που μόλις κάποιος κρίνει την πολιτική του Ισραήλ αμέσως να δακτυλοδείχνεται και να περιθωριοποιείται ως εκφραστής αντισημιτικών τοποθετήσεων. Επέπεσαν πολλοί και διάφοροι σε επιχορηγούμενα συνέδρια, δημοσιεύσεις  και ερευνητικά προγράμματα, για να εντοπιστεί κάθε τι που θα ενίσχυε αυτή την προσπάθεια.  Φυσικά αυτά θα  ήταν καλά αν συνέτειναν στην ανάδειξη της ιστορικής αλήθειας, στην καλλιέργεια της ιστορικής μας αυτογνωσίας. Όμως πρόκειται για προκατασκευασμένα και ιδεολογικοποιημένα προϊόντα, έτσι σημειώνεται μια ακόμη προσπάθεια λοβοτομής του Έλληνα, μια ακόμη επίθεση εναντίον της ελληνικής εγκεφαλοκρηπίδας.

Σημείωση: Για τον δήθεν ελληνικό αντισημιτισμό, εφ. Ο Φιλελεύθερος, Λευκωσία, 22 Φεβρουαρίου 2009, σ. 13 και περ. Νέα Εστία, Αθήνα, Απρίλιος 2009, αρ. 1821, σ. 906 – 907. βλ. και απάντηση Σταύρου Ζουμπουλάκη, Για τον πανταχού παρόντα ελληνικό αντισημιτισμό, περ. Νέα Εστία, ό.π., σ. 908 – 912. (αναδημοσίευση: περ. Χρονικά, έκδοση του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου, τόμος 32, Αθήνα, Μάιος- Ιούνιος 2009, αρ. 221, σ. 2 και 16-18). Βλ. και Σταμάτης Μαυροειδής, “Φίλια πυρά” στον ΣΥΡΙΖΑ, και Σταύρος Ζουμπουλάκης, Δίκη προθέσεων και αειθαλής αντισημιτισμός, περ. Νέα Εστία, Αθήνα, Ιούνιος 2009, αρ. 1823, σ. 1371 – 1373.

ΣΗΜΕΡΑ, Ο ΜΟΝΟΔΙΑΣΤΑΤΟΣ ΦΙΛΟΣΗΜΙΤΙΣΜΟΣ

Α.

 

 

ΠΑΡΑ ΤΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΑΣ ΣΕ ΠΛΗΘΩΡΑ ΘΕΜΑΤΩΝ, ΜΕ ΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗ υπάρχει μια βασική διαφορά. Αισιόδοξος, κατά βάθος, αυτός,  πιστεύει ότι η εβραϊκή γενοκτονία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου αποτελεί το απόλυτο κακό, έχει, δηλαδή, ανακαλύψει το τελευταίο σκαλοπάτι στου κακού τη σκάλα. Απαισιόδοξος εγώ, πιστεύω ότι αυτή η σκάλα δεν έχει τέλος, ότι η εβραϊκή γενοκτονία ήταν στην ιστορική διαδρομή το χείριστο, έως τώρα, έγκλημα της ευρωπαϊκής ιστορίας, όμως δεν αποτελεί το τελευταίο σκαλί. Η ιστορία φαίνεται να μας επιφυλάσσει πολύ χειρότερα πράγματα.

Ενδεικτικά, αναφέρω την «υπόθεση» για την κατασκευή ιού που αναγνωρίζει το ανθρώπινο γονιδίωμα, δηλαδή επικάθεται  σε ανθρώπους μόνο μιας ορισμένης φυλής, επιφέροντας τα θανατηφόρα αποτελέσματά του, ενώ οι άνθρωποι άλλου φυλετικού γονιδιώματος θα σφυρίζουν αδιάφορα. Όπως στη δέκατη πληγή του Φαραώ, που ο ολεθρεύων άγγελος αναγνώριζε τον πρωτότοκο της οικογένειας και επέφερε το θάνατό του, «από πρωτοτόκου Φαραώ του καθημένου επί του θρόνου έως πρωτοτόκου της αιχμαλωτίδος της εν τω λάκκω και έως πρωτοτόκου παντός κτήνους», ενώ τα άλλα παιδιά και ζώα έμεναν άθικτα, τώρα θα μπορεί ένας ιός να θερίζει π.χ. ορισμένο πληθυσμό, φυλετικά προσδιορισμένο, ενώ οι άλλοι πληθυσμοί δεν θα παθαίνουν τίποτε. Πάντως μερικοί επιστήμονες δήλωσαν ότι η κατασκευή του είναι εφικτή.

Στο θέμα μας τώρα. Σε σημείωμά μου στο περιοδικό Νέα Εστία[1] υποστήριξα ότι η κατηγορία εναντίον των Ελλήνων, ότι πάσχουν από αντισημιτισμό επειδή χρησιμοποιούν τη λέξη τσιφούτης, δεν ευσταθεί, αφού όσοι λένε τη λέξη αυτή αγνοούν τη σύνδεσή της με τους Εβραίους της τουρκοκρατίας, όπως αγνοούν την ετυμολογία παρομοίων λέξεων που λένε συχνότερα (εξηνταβελόνης, σπαγκοραμμένος, τσιγκούνης). Ακόμη, αν μερικοί  γνωρίζουν την ετυμολογία της λέξης τσιφούτης, έπρεπε οι κατήγοροι να έδιναν εξ ίσου  μάχες εναντίον των συνεχώς εκτοξευόμενων ανεκδότων και χαρακτηρισμών  που μειώνουν και υποτιμούν Σκωτσέζους και Πόντιους (τους μεν για τσιγκουνιά, τους δε για ευήθεια). Και έκλεισα με την πολιτική τοποθέτηση ότι αυτά όλα, για ανερχόμενο παντού αντισημιτισμό και άλλα κακέμφατα, τα χρησιμοποιεί το Ισραήλ για να μην κρίνεται η πολιτική του και η καταπίεση που εξασκεί επί των Παλαιστινίων.

Έχω την εντύπωση ότι ο Σ. Ζουμπουλάκης στο απαντητικό σημείωμά του[2] δεν μίλησε για την ουσία του θέματος, αντίθετα επεκτάθηκε σε δύο σημεία εντελώς άσχετα με το σημείωμά μου (αθώωση Πλεύρη και αφίσα Κομμουνιστικής Οργάνωσης Ελλάδας). Δικαιούμαι, λοιπόν, κι εγώ, να αναφέρω δύο περιπτώσεις όχι από την ειδησεογραφία των εφημερίδων αλλά από τη δική μου εμπειρία, έτσι υπάρχει άμεση μαρτυρία για όσα εδώ παραθέτω.

Το πρώτο: Από το Υπουργείο Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας απεστάλη,  στο Υπουργείο Παιδείας, φάκελος με την πρόταση για την καθιέρωση «ημέρας μνήμης» στα κυπριακά σχολεία για την εβραϊκή γενοκτονία. Προήδρευα της σχετικής επιτροπής στη Διεύθυνση Μέσης Παιδείας και αποστείλαμε υπηρεσιακό σημείωμα στο οποίο επιχειρηματολογούσαμε  ότι πρέπει να τιμάται η εβραϊκή γενοκτονία αλλά και οι άλλες γενοκτονίες και προτείναμε  ως τίτλο: Μέρα μνήμης του εβραϊκού ολοκαυτώματος και των άλλων γενοκτονιών. Μας ήρθε πίσω ο φάκελος με επισημοποιημένο τον τίτλο «Ημέρα μνήμης για την εβραϊκή γενοκτονία» και μας ζητούσαν απόψεις για την επιτυχία των σχετικών εκδηλώσεων στα σχολεία. Αποστείλαμε νέα επιχειρηματολογία ότι ο αποκλεισμός της αναφοράς σε άλλες γενοκτονίες δημιουργεί παραπλάνηση στον πολίτη και τον μαθητή, ακόμη και επανάπαυση ότι, δηλαδή, οι γενοκτονίες τέλειωσαν με την εβραϊκό ολοκαύτωμα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ πρόσφατα είχαμε γενοκτονία στη Ρουάντα. Ξαναήρθε πίσω ο φάκελος πάλι με αναφορά μόνο στην εβραϊκή γενοκτονία.  Έτσι προχωρούσε η υπόθεση, ο φάκελος να πηγαινοέρχεται, εμείς να επιμένουμε και στις άλλες γενοκτονίες και από την άλλη πλευρά να αφήνουν μόνο την εβραϊκή γενοκτονία. Στο τέλος επιβλήθηκε η δική τους θέση με αναφορά μόνο στο εβραϊκό ολοκαύτωμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Δεν θα έπρεπε να μας βάλει σε σκέψεις αυτό; Δηλαδή από τη μια είχαμε μια ομάδα η οποία συσκεπτόταν και ευθαρσώς και διαυγασμένα παρέθετε τις απόψεις της για τα θέματα αυτά και από την άλλη ένα αόρατο χέρι που έσβηνε. Ποτέ δεν μάθαμε ποιος διέγραφε, και γιατί. Κανένας δεν μας ανέφερε οτιδήποτε, η μια ομάδα κατέθετε τις απόψεις της γραπτώς και η αντίπερα πλευρά δεν άφησε ένα γραπτό κείμενο, μια άποψη, ένα επιχείρημα, γιατί αρνείται την πρότασή μας. Θα προτιμούσαμε να μας έγραφαν  ότι άλλοι πήραν αυτή την απόφαση και οι υποδείξεις στο φάκελο «ότι ζητούμε τις απόψεις σας» αποτελούν γραφειοκρατικές τυπικότητες, αναγκαίες αφού απευθύνονταν στο Υπουργείο Παιδείας, που θα αναλάμβανε το βάρος της διεκπεραίωσης μια και  επρόκειτο για εκδήλωση που θα γινόταν στα σχολεία.

Αλλιώς γνώρισα τους Αρμένιους όταν κινητοποιούνταν για την αναγνώριση της αρμενικής γενοκτονίας, όταν προσέρχονταν με προτάσεις για εκδηλώσεις που αφορούσαν το δικό τους ολοκαύτωμα. Με άλλο ήθος και άλλο τρόπο, με ζεστή και ζωντανή παρουσία και επιχειρηματολογία, είχαν πρόσωπο και απόψεις.  Εδώ ήταν «αποφασίζουμε και εκτελείτε»  από αθέατους ανθρώπους στα κομβικά σημεία της εξουσίας

Πάντως η σχετική αλληλογραφία, για το θέμα αυτό, υπάρχει στους φακέλους του Υπουργείου Παιδείας Κύπρου.

Το δεύτερο: Συζητούσαμε με ομάδα νεαρών φιλολόγων το μονόφυλλο του Βασίλη Μιχαηλίδη, “1900. Χρόνια πολλά”, που διανεμήθηκε πριν από 111 χρόνια, με το πρωτοχρονιάτικο φύλλο της εφημερίδας Αλήθεια (Λεμεσού) του 1900. Σ’ αυτό το μονόφυλλο των 84 στίχων, ο ποιητής αναφέρεται σε ποικίλα θέματα της τότε εποχής, (φορτωμένη με φόρους Κύπρος, χρεοκοπημένη Ελλάδα, άλλα για  Ρωσία, Αγγλία κ.λπ.). Σε μερικούς στίχους αναφέρεται στο θέμα της εγκατάστασης των Εβραίων στην Κύπρο [= Αν θελήσουν εις την Κύπρο να κατασταθούν Εβραίοι], τονίζει με έντονο τρόπο την πλήρη αντίθεσή του και μιλά εντελώς καταδικαστικά για τα σχέδιά τους.

Ο Βασίλης Μιχαηλίδης αναφέρθηκε στο θέμα αυτό γιατί το Διεθνές Σιωνιστικό Συνέδριο, στη Βασιλεία της Ελβετίας, το 1897, πρότεινε την Κύπρο ως έναν από τους χώρους ίδρυσης του νέου εβραϊκού κράτους και ένα μήνα, περίπου, πριν από τη συγγραφή του στιχουργήματος αυτού, έφτασε στο νησί, ως απεσταλμένος του σιωνιστικού κινήματος, ο γερμανοεβραίος Davis Trietsch για να εξετάσει το θέμα της εγκατάστασης Εβραίων στην Κύπρο.[3] Ο κίνδυνος πραγματοποίησης του στόχου αυτού, με τη συμμετοχή της βρετανικής αποικιοκρατίας, ήταν ορατός και υπήρξαν πολλές αντιδράσεις εκ μέρους των Κυπρίων.

Στη συζήτησή μας οι φιλόλογοι όλοι υπερθεμάτιζαν κατηγορώντας  έντονα τον Βασίλη Μιχαηλίδη για αντισημιτισμό. Αντέδρασα. Τι θέλετε, λοιπόν, τόνισα στους νεαρούς συναδέλφους, αν πρότειναν κάποιοι να αδειάσουν την Κύπρο οι Έλληνες για να δημιουργηθεί στο νησί κράτος των Κούρδων ή των Βαυαρών θα θεωρούσατε πολύ φυσιολογικό ο οποιοσδήποτε να τους πει:  πηγαίνετε να κόψετε το λαιμό σας, η καλύτερα να πάτε στον Άρη να κάνετε κράτος κι όχι εδώ, όταν όμως ο κίνδυνος αυτός προέρχεται από τα σιωνιστικά σχέδια έπρεπε ο ποιητής Βασίλης Μιχαηλίδης να πει: Περάστε, παρακαλώ, κύριοι Εβραίοι, να μου πάρετε την πατρίδα;

Έτσι δημιουργήθηκε στη συνεχή αρθρογραφία και στις μελέτες των τελευταίων ετών  το άσπιλο, άχραντο και άμωμο σώμα της εβραιοσύνης. Τα μέλη των εβραϊκών κοινοτήτων στις διάφορες χώρες του κόσμου, ως άτομα και ως συλλογική συνείδηση, δεν χαρακτηρίζονταν από ιδιότητες ανθρώπινες, από τις μεταξύ τους ταξικές διαφορές, πολιτιστικές και πολιτικές αντιθέσεις, συγκρούσεις νοοτροπιών και αντιλήψεων, που οριοθετήθηκαν μέσα στις αργόσυρτες ιστορικές εξελίξεις, δεν είχαν μερίδιο ευθύνης για συμπλεύσεις με καταπιεστικές και αποτρόπαιες εξουσίες στις χώρες όπου βρίσκονται, δεν είχαν μερίδιο ευθύνης για καταστολές, εθνικές και ταξικές καταπιέσεις και  εκμεταλλεύσεις αλλά ήσαν απλώς Εβραίοι. Μια ουσιοκρατική αντίληψη, ένα άχραντο και άσπιλο σώμα πάνω από την Ιστορία.

Είναι χαρακτηριστικό το πως αντιμετώπισε η σύγχρονη φιλοσημιτική ιστοριογραφία την ελληνική Επανάσταση του 1821 και τις σχέσεις της με το εβραϊκό στοιχείο. Οι περιπτώσεις που οι ξυπόλυτοι του ’21 έδρασαν εναντίον των Εβραίων αναφέρονται αποτροπιαστικά και απαξιωτικά. Χωρίς οποιαδήποτε νύξη για τη στάση και τις ενέργειες των Εβραίων έναντι των εξεγερμένων του 1821. Επανάσταση ήταν και για να επιβιώσει έπρεπε να χτυπηθεί με τους εχθρούς της. Σε ένα, πράγματι, ρατσιστικό παραλήρημα εκ μέρους της φιλοσημιτικής ιστοριογραφίας, θεωρείται ότι οι επαναστάτες του 1821 επιτρεπόταν να έρχονταν σε σύγκρουση  με Τούρκους, Αλβανούς, Αιγύπτιους, καθώς και με τους Έλληνες ομοεθνείς τους αλλά όχι και με τους Εβραίους. Ακόμη, στον ελληνικό χώρο σημειώθηκαν αρκετές εξεγέρσεις κατά της οθωμανικής δεσποτείας και ως αντίποινα ο Σουλτάνος έσφαζε, κάποτε για χρόνια, για τρομοκράτηση και για παραδειγματισμό. Ποια ήταν η στάση των εβραϊκών κοινοτήτων; Ενίσχυσαν τις εξεγέρσεις, έκρυψαν κυνηγημένους, οι ηγετικοί τους κύκλοι έκαναν εκκλήσεις στις οθωμανικές αρχές να  σταματήσει το μακελειό ή συναινούσαν και υπερθεμάτιζαν;

Μπροστά στην επιλεκτική χρήση δεδομένων και μαρτυριών που επιβεβαιώνουν το προ-κάτ και την προειλημμένη κατεύθυνση, η μόνη έντιμη στάση είναι ο φωτισμός όλων των παραμέτρων, για μια συνολική θεώρηση ενός φαινομένου. Ας ανοίξουν, λοιπόν, όλα τα αρχεία.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Β.

Στην εβραίικη γειτονιά τα παιδιά

 δεν τον παίζανε γιατί δεν ήταν Εβραίος

Μανόλης Αναγνωστάκης

 

Ο τρόπος αντιμετώπισης και προβολής του εβραϊκού ολοκαυτώματος είναι  και αυτός ιστορικά προσδιορισμένος.  Δυστυχώς, το ολοκαύτωμα δεν προβαλλόταν τόσο έντονα αμέσως μετά το Β’ παγκόσμιο πόλεμο και, δυστυχώς πάλι, ούτε κυνηγήθηκαν  έντονα οι ναζί για τα εγκλήματά τους που ήσαν μάλιστα, τότε, τόσο πρόσφατα. Αυτή την περίοδο ο εχθρός ήταν ο κομμουνισμός και το σοβιετικό στρατόπεδο, που βγήκε ενισχυμένο με τη λήξη του πολέμου. Οι ναζιστές πρωτουργοί του ολοκαυτώματος ήσαν εκείνοι που θα ενίσχυαν την οικοδόμηση της Δυτικής Γερμανίας, που αποτελούσε το σημαντικότερο ευρωπαϊκό ανάχωμα στο σοβιετικό στρατόπεδο και έτσι ήσαν απαραίτητοι, ακόμη πλήθος χιλιάδες σημαντικά στελέχη του ναζιστικού κινήματος είχαν στελεχώσει τους αμερικανικούς βιομηχανικούς και στρατιωτικούς κολοσσούς και ήσαν αναγκαίοι.  Δεν προβάλλεις το ολοκαύτωμα και δεν κυνηγάς τους ναζιστές εγκληματίες, όταν αυτοί αποτελούσαν πια σημαντικά στελέχη στην αντικομουνιστική συμμαχία που συγκροτήθηκε. Και το ίδιο το Ισραήλ, αυτή την περίοδο, δεν προκαλούσε ενοχλήσεις στους συμμάχους του (Αμερική και Γερμανία) με επιμονή σε κυνήγι εγκληματιών, γιατί το κυριότερο ήταν η αναγνώριση του ως κράτους και η εδραίωσή του. Η τιμωρία για το ολοκαύτωμα περιορίστηκε σε κάποιες δίκες αμέσως μετά τη λήξη του πολέμου (κάποτε με παρωδίες ποινών = μερικά χρόνια φυλάκισης για ένα από τα πιο φρικιαστικά εγκλήματα στην ιστορία της ανθρωπότητας), κυριότερη η δίκη της Νυρεμβέργης, μια δίκη που οργάνωσαν οι σύμμαχοι και ασχολήθηκε με το θέμα με τρόπο «συμβολικό» [=24 κατηγορούμενοι, 12 θανατικές καταδίκες], και αργότερα με την εκ μέρους του Ισραήλ δίκη το Άιχμαν, ενός εγκληματία που ζούσε στη Νότιο Αμερική και όχι στις ΗΠΑ ή τη Δυτική Γερμανία.

Μετά το 1967, τον πόλεμο των έξι ημερών και την κατοχή μεγάλης έκτασης αραβικών εδαφών, έχουμε την ευφυώς αποκληθείσα «Βιομηχανία του ολοκαυτώματος», χαρακτηρισμός που δόθηκε από Εβραίους διανοούμενους. Το Ισραήλ για να νομιμοποιήσει τις νέες επεκτατικές του βλέψεις και για να δικαιολογήσει την καταπίεση των κατεχόμενων παλαιστινιακών πληθυσμών χρειάζεται, έστω ετεροχρονισμένα, την επιστροφή του Ολοκαυτώματος και του συναισθηματικού κραδασμού που προκαλεί. Οι μαρτυρίες, οι εκδόσεις, οι εκδηλώσεις, οι ταινίες, οι τηλεοπτικές σειρές, παρουσιάζονται με καταιγιστικό ρυθμό. Εξ άλλου οι ναζιστές, που στελέχωσαν την μεταπολεμική Γερμανία και τους ποικίλους μηχανισμούς της Αμερικής, είχαν πια πεθάνει ή συνταξιοδοτηθεί και νέα στελέχη, χωρίς σχέση με το παλαιό χιτλερικό καθεστώς, είχαν αναλάβει τα ηνία, έτσι η εμμονή στην προβολή του ολοκαυτώματος δεν προκαλούσε ενοχλήσεις σε στελέχη των συμμαχικών χωρών.

Σήμερα, μετά την εξαντλητική θεματογραφία του ολοκαυτώματος της χιτλερικής περιόδου και ειδικά μετά την κατάρρευση του σοβιετικού στρατοπέδου και τη χρονική απομάκρυνση από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, υπάρχει μια ανέλιξη που χαρακτηρίζεται από δύο κύριες κατευθύνσεις,  μία διαχρονική και μία συγχρονική. Η πρώτη κατεύθυνση: τώρα είναι ο εντοπισμός του αντισημιτισμού στη διαδρομή  κάθε χώρας και σε κάθε εθνική ιστορία. Συνέδρια, εκδόσεις, άρθρα, επιχορηγούμενα ερευνητικά προγράμματα, ταινίες και ιστορικά σίριαλ παρουσιάζονται συνεχώς, ξεσκονίστηκε κάθε σελίδα και εξετάστηκε κάθε πτυχή της  εθνικής Ιστορίας κάθε χώρας με βάση τις στάσεις και συμπεριφορές απέναντι στο θέμα της εβραϊκής παρουσίας. Ακόμη, σε συγχρονικό επίπεδο, εντοπίζονται και καταγγέλλονται κάθε εκδήλωση που χαρακτηρίζεται ως αντισημιτική. Συγκροτήθηκαν παρατηρητήρια, οργανώσεις, εκδίδονται έντυπα και διοργανώνονται συνέδρια. Η δουλειά τους: Σαρώνονται τα πάντα, εκθέσεις ζωγραφικής, εκδηλώσεις, ταινίες, βιβλία, δημοσιεύματα της σημερινής ζωής για να εντοπιστεί κάθε αρνητική αναφορά και να στηλιτευθεί για αντισημιτισμό. Όλος ο πλανήτης ζει στο ρυθμό του ελέγχου αυτού, ενός ελέγχου διαχρονικού και συγχρονικού.

Η ιστορική έρευνα για το θέμα, και ο κριτικός έλεγχος για φαινόμενα αντισημιτισμού της σύγχρονης ζωής, είναι ένα γεγονός που αξίζει να χαιρετιστεί αφού έρχονται στο φως τεκμήρια για την αποτρόπαιη καταπίεση των Εβραίων, για τις καταδιώξεις, τα πογκρόμ και το κυνηγητό που υπέστησαν σε διάφορες χώρες. Έτσι φωτίζονται άγνωστες πτυχές της ιστορίας και συντελείται η ιστορική αυτογνωσία μας. Ταυτόχρονα  υπάρχει σήμα κινδύνου για σύγχρονες εκφράσεις και νοοτροπίες αντισημιτισμού που πρέπει να εντοπίζονται και να καταγγέλλονται.  Η εργώδης αυτή  προσπάθεια συνεισέφερε αρκετά, όμως χαρακτηριζόταν εξ αρχής από πέντε βασικές εμμονές, περιορισμούς και ιδεοληψίες, που υπονόμευαν την αντικειμενικότητα και επιστημονική αμεροληψία της, μα και την πολιτική της εμβέλεια.

Ανέδειξε την καταπίεση των Εβραίων και το κυνηγητό εναντίον τους με ένα μονοδιάστατο τρόπο που απέκρυβε την καταπίεση και το κυνηγητό άλλων ομάδων, λες και δεν πόνεσαν άλλοι λαοί.

Παράλληλα, το μονοδιάστατο της συγχρονικής κριτικής για αντισημιτισμό λειτουργεί ως άλλοθι για χειρότερη καταπίεση άλλων ομάδων και λαών. Εξουσία, διαπρύσιοι κήρυκες της αντιρατσιστικής πάλης και ακτιβιστές είναι πανευτυχείς γιατί έκαναν το χρέος τους στηλιτεύοντας εκδηλώσεις αντισημιτισμού ενώ την ίδια ώρα δίπλα τους σφαδάζουν άλλες ομάδες.

Παρουσίασε τους Εβραίους ως άσπιλους και άχραντους, ως πέραν του καλού και του κακού υπεριστορικό σώμα, χωρίς τις δικές του ξενοφοβίες, καθηλώσεις και ιδεοληψίες και άλλες αρνητικές στάσεις και συμπεριφορές.

Εξετάζοντας τα γεγονότα με μια διατέμνουσα γραμμή (αντισημιτισμός ή όχι) και υπερτονίζοντας το θέμα με το οποίο ασχολείται, λειτούργησε απλουστευτικά και μονοδιάστατα. Έτσι από μια πολυσύνθετη, πολυεπίπεδη, ρέουσα, αντιφατική  πραγματικότητα πολλών παραγόντων, αιτίων και συνισταμένων, έμεινε το μονοδιάστατο του αντισημιτισμού, πράγμα που λειτούργησε ως παραπλανητικό στην κατανόηση των  κοινωνικών φαινομένων.

Λειτούργησε με έναν τρόπο ως άλλοθι για τις ρατσιστικές και καταπιεστικές πολιτικές του Ισραήλ, για αποτρόπαιες πρακτικές εις βάρος του κατεχόμενου πληθυσμού των Παλαιστινίων καθώς και για τις γενικότερες επεκτατικές του βλέψεις.

 

 

 

 

 

 

 

 

Γ.

Στο προηγούμενο κείμενο απαριθμήθηκαν πέντε σημεία που δημιουργούν την εντύπωση του προ-κατ και του προειλημμένου στην εργώδη προσπάθεια της σημερινής κίνησης για εντοπισμό και καταγγελία κάθε τι αντισημιτικού. Σήμερα ας ειπωθούν μερικά διευκρινιστικά και επεξηγηματικά:

1. Ανέδειξε την καταπίεση των Εβραίων και το κυνηγητό εναντίον τους με ένα μονοδιάστατο τρόπο που απέκρυβε την καταπίεση και το κυνηγητό άλλων ομάδων, λες και δεν πόνεσαν άλλοι λαοί.

Στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και στην περιοχή της ναζιστικής κατοχής χάθηκαν εκατομμύρια Τσιγγάνοι, σωματικά και πνευματικά ανάπηροι, Κομμουνιστές και μέλη της αριστεράς και των αντιστασιακών κινημάτων, ομοφυλόφιλοι. Ακόμη Σλάβοι, σε μεγαλύτερο αριθμό από εκείνο της εβραϊκής γενοκτονίας (μιλάμε για έναν αριθμό πάνω από δέκα εκατομμύρια Πολωνών, Ρώσων,  Ουκρανών και Λευκορώσων). Σε στρατόπεδα συγκέντρωσης σχεδόν ένα εκατομμύριο Σέρβοι, σε φρικιαστικότερες συνθήκες, εξοντωμένοι από τους Ουστάσι της Κροατίας. Ποιος θα κρατήσει ενός λεπτού σιγή γι’ αυτούς; Στο Δεύτερο παγκόσμιο Πόλεμο, οι Κινέζοι που σκοτώθηκαν  στην περιοχή της Μαντζουρίας και της ζώνης της ιαπωνικής κατοχής υπερβαίνουν τον αριθμό των 6 εκατομμυρίων. Ποιος θα αφήσει ένα δάκρυ και γι’ αυτούς; Ή, μήπως, είναι πιο φτηνή η ζωή στην Κίνα;

Το αρμενικό ολοκαύτωμα έχει μερικές πλευρές φρικιαστικότερες από το εβραϊκό. Η γενοκτονία των Αρμενίων έγινε σε δημόσιους χώρους, μπροστά στα μάτια όλων και με ευρύτατη συμμετοχή στη σφαγή τους κι όχι σε κλειστά στρατόπεδα από ειδικά σώματα εξόντωσης. Ο Χίτλερ, μάλιστα, διδάσκοντας τους ναζί οπαδούς του να προχωρήσουν άφοβα στην εβραϊκή γενοκτονία, έφερε ως παράδειγμα την «επιτυχία» του αρμενικού ολοκαυτώματος που έγινε από τους Τούρκους, είκοσι, περίπου, χρόνια προηγουμένως. Το Χόλυγουντ με την ισχυρή εβραϊκή διαπλοκή γύρισε εκατοντάδες τηλεοπτικές και κινηματογραφικές ταινίες για το εβραϊκό ολοκαύτωμα. Θα περίμενες, λοιπόν, να γυριστούν καμιά δεκαριά, τουλάχιστον, ταινίες και για την αρμενική γενοκτονία. Όμως στο Χόλυγουντ δεν γυρίστηκε έστω και μία παρά τις διάφορες προσπάθειες. Τόσος εγωισμός, μην ακουστεί οτιδήποτε για τον πόνο άλλου λαού.

2. Παράλληλα, το μονοδιάστατο της συγχρονικής κριτικής για αντισημιτισμό λειτουργεί ως άλλοθι για χειρότερη καταπίεση άλλων ομάδων και λαών. Εξουσία, διαπρύσιοι κήρυκες της αντιρατσιστικής πάλης και ακτιβιστές είναι πανευτυχείς γιατί έκαναν το χρέος τους στηλιτεύοντας εκδηλώσεις αντισημιτισμού ενώ την ίδια ώρα δίπλα τους σφαδάζουν άλλες ομάδες.

Πριν από μερικά χρόνια, μερικοί ανεγκέφαλοι ναζιστικών πολιτικών κατευθύνσεων, έσπασαν τις πλάκες τριών τάφων σε εβραϊκό νεκροταφείο της Αυστρίας. Το γεγονός προκάλεσε ανακοινώσεις και αντιδράσεις, ακόμη ολοσέλιδα δημοσιεύματα στα αμερικανικά περιοδικά Newsweek και  Time, με σχετικές φωτογραφίες και καταδίκη για τις εκδηλώσεις αντισημιτισμού. Καλώς. Ζώντας όμως στην Κύπρο όπου εκατοντάδες νεκροταφεία και χιλιάδες τάφοι στα κατεχόμενα έχουν καταστραφεί από τους Τούρκους εισβολείς, όπου βλέπεις παντού ρημαγμένες εκκλησίες, τους τάφους με σπασμένους τους σταυρούς και τις πλάκες, πολλές φορές με τους σκελετούς των νεκρών στην επιφάνεια, δικαιούμαι να αναρωτιέμαι τι είναι αυτό που κάνει αυτά τα περιοδικά να είναι τόσο επιλεκτικά και να παραβλέπουν εξ ίσου, αν όχι μεγαλύτερα, εγκλήματα όσον αφορά το θέμα του σεβασμού των νεκροταφείων. Ακόμη, μετά την τουρκική εισβολή και κατοχή του 1974, στα κατεχόμενα, από τις λίγες εκατοντάδες των Ελλήνων της Κύπρου που παρέμειναν εκεί και δεν κατέφυγαν στις ελεύθερες περιοχές, σε διάφορες ημερομηνίες 25 άτομα σκοτώθηκαν, μάλιστα με τον πιο αποτρόπαιο τρόπο, με μαχαίρωμα, με απαγχονισμό, απανθρακωμένοι με πετρέλαιο. Μόνο τους σφάλμα ότι ήσαν Έλληνες.  Θα αναρωτιέμαι πάντα τι είναι αυτό που κάνει διάφορες ομάδες Αθηναίων διανοουμένων να καταγγέλλουν (και καλώς) αντισημιτικές εκδηλώσεις όμως δεν εξέδωσαν μια ανακοίνωση καταγγέλλοντας αυτό τον σφαγιασμό που υφίστανται οι Έλληνες εγκλωβισμένοι της  Καρπασίας.

Στην Τουρκία, κάθε εκδήλωση αντισημιτισμού, που κυρίως συνίσταται σε κάποια δημοσιεύματα και γραφή συνθημάτων σε μερικές γειτονιές, θα καταγγελθεί από σχετικές επιτροπές και ευαίσθητους διανοούμενους, και όλοι νιώθουν τη γλυκιά επανάπαυση ότι έκαναν το καθήκον τους. Ότι εν εγρηγόρσει δίνουν τον αγώνα τον καλόν για να μη σηκώσει κεφάλι ο φασισμός και ο αντισημιτισμός, η κυβέρνηση σημειώνει και προβάλλει αυτή την ευαισθησία, ότι, τέλος πάντων, λειτουργεί η κοινωνία των πολιτών, όπως και στις άλλες χώρες, και η Τουρκία δεν υστερεί στο θέμα αυτό, δίνει τις εξετάσεις της και περνά με επιτυχία. Την ίδια ώρα, χιλιάδες Κούρδοι εκτοπίζονται, πεθαίνουν στις φυλακές, δολοφονούνται, ολόκληρα χωριά ερημώνονται, βάσει ενός κεντρικά σχεδιασμένου προγράμματος καταστολής. Τα ίδια παθαίνουν και οι  Ασύριοι και άλλοι αραβικής καταγωγής κάτοικοι της νοτιοανατολικής Τουρκίας. Ουδείς μιλάει γι’ αυτούς.

Ευαίσθητοι διανοούμενοι της Ευρώπης που, καλώς, δίνετε τη μάχη εναντίον του αντισημιτισμού. Γνωρίζετε τον πόνο της ανθρωπότητας συνολικά; Πώς ζουν και αισθάνονται εκατομμύρια Κόπτες, ή μουσουλμάνοι στις περιοχές των Χαν; Έχετε συνομιλήσει με χριστιανούς της Ινδονησίας, Γύφτους και Κούρδους; Με τόσες άλλες ομάδες εξαθλιωμένων και καταπιεσμένων; Αντιλαμβάνεστε πως στέκονται  σε όλη αυτή την πλημμυρίδα των εκδηλώσεων για εντοπισμό κάθε αντισημιτικής εκδήλωσης; Στην αρχή το βλέπουν με συμπάθεια, γιατί πιστεύουν ότι αυτή η ευαισθησία θα καλύψει και αυτούς, ότι θα επεκταθεί και σε άλλους καταπιεσμένους, θα καταγγείλει και άλλες ρατσιστικές ενέργειες. Όταν όμως βλέπουν τη μόνιμα επιλεκτική ευαισθησία για το θέμα του αντισημιτισμού, θα αρχίσει η αγανάκτηση, γιατί δεν μιλά κανείς και γι’ αυτούς. Όσοι παλεύουν εναντίον των εκδηλώσεων αντισημιτισμού ας συνειδητοποιήσουν ότι αυτή η προνομιακή αντιμετώπιση θα αποτελέσει ένα νέο εφαλτήριο αντισημιτισμού, όταν τα εκατοντάδες εκατομμύρια των ανθρώπων, που σφαδάζουν εξαθλιωμένοι και καταπιεσμένοι, θα αντιληφθούν την επιλεκτική προσοχή μόνον για τα εβραϊκά θέματα και την πλήρη αδιαφορία για τη δική τους καταδίωξη και εξαθλίωση.

Διότι διάφοροι κοινωνικοί νόμοι έχουν ισχύ φυσικού νόμου. Γι’ αυτό οι ευαίσθητοι διανοούμενοι ας επεκτείνουν τη στοργή και το ενδιαφέρον τους και στους άλλους.

Πάντως αυτή η μανία σάρωσης των πάντων για να αποκαλυφθούν μόνο αντισημιτικά στοιχεία και να καταγγελθούν μόνο αυτά, άρχισε να προκαλεί αντιδράσεις ακόμη και από την πλευρά των εβραϊκών κύκλων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα: με αφορμή την ανάληψη του ευρωπαϊκού ποδοσφαιρικού πρωταθλήματος στη γερμανόφωνη περιοχή της Ευρώπης (Αυστρία, Ελβετία, Γιούρο 2008) άρχισε η χορωδία των αντισημιτικών παρατηρητηρίων να παράγει καταιγισμό άρθρων για τον επικρεμάμενο κίνδυνο της ανάδυσης του εθνικισμού, για τον κίνδυνο από την επικείμενη έκφραση αντισημιτικών νοοτροπιών κ.λπ. Βγήκε όμως ένας εχέφρων και νουνεχής Εβραίος, υψηλόβαθμος αξιωματούχος της εβραϊκής κοινότητας στη Γερμανία, και είπε: «Σταματήστε επιτέλους αυτή τη μουρμούρα, πρόκειται για γιορτή του ποδοσφαίρου και αφήστε τον κόσμο να τη χαρεί». Και πράγματι έγινε το ευρωπαϊκό πρωτάθλημα χωρίς οποιαδήποτε παρατράγουδα, ο κόσμος χάρηκε τη γιορτή του ποδοσφαίρου.

Οι εχέφρονες και νουνεχείς Εβραίοι αντιλήφθηκαν τις αρνητικές αντιδράσεις που προκαλούνται από αυτή τη συνεχή σάρωση των πάντων για να ανακαλυφθούν αντισημιτικές αιχμές και μόνο αυτές, και εύχομαι να μας μεταδώσουν αυτή τη στάση.

3. Παρουσίασε τους Εβραίους ως άσπιλους και άχραντους, ως πέραν του καλού και του κακού υπεριστορικό σώμα, χωρίς τις δικές του ξενοφοβίες, καθηλώσεις και ιδεοληψίες και άλλες αρνητικές στάσεις και συμπεριφορές.

Ποια ήταν η ενίσχυση του Ισραήλ  σε πραξικοπήματα και αντιλαϊκές εξουσίες; Ποια ήταν η σχέση του Ισραήλ με το ρατσιστικό καθεστώς της Νοτίου Αφρικής, την εποχή του απαρτχάιντ; Ποια στάση κράτησε το Ισραήλ και οι ηγετικοί κύκλοι των εβραϊκών κοινοτήτων απέναντι σε επιθέσεις του ιμπεριαλισμού και της αποικιοκρατίας, που τις πλήρωσαν με αίμα λαοί και κινήματα;

Πολλοί γράφουν. Αυτά τα κείμενα διαφόρων συγγραφέων, εκκλησιαστικά και άλλα, εκφράζουν αντισημιτισμό. Και καλώς τον υποδεικνύουν. Έχουν διαβάσει κείμενα εβραϊκά που αναφέρονται  στους Έλληνες, ακόμη πώς αντιμετωπίζουν γενικά τον Άλλο; Ποιες θεωρίες πρεσβεύουν για τον ξένο, τον μη Εβραίο, στα κείμενά τους; Τα έχουν διαβάσει και αν τα έχουν διαβάσει πώς τα κρίνουν; Εκτός και αν επικρατήσει και εδώ μια χατιρική και επιλεκτική ευαισθησία.

 

4. Εξετάζοντας τα γεγονότα με μια διατέμνουσα γραμμή (αντισημιτισμός ή όχι) και υπερτονίζοντας το θέμα με το οποίο ασχολείται, λειτούργησε απλουστευτικά και μονοδιάστατα. Έτσι από μια πολυσύνθετη, πολυεπίπεδη, ρέουσα, αντιφατική  πραγματικότητα πολλών παραγόντων, αιτίων και συνισταμένων έμεινε το μονοδιάστατο του αντισημιτισμού, πράγμα που λειτούργησε ως παραπλανητικό στην κατανόηση των  κοινωνικών φαινομένων.

Γιατί,  πράγματα που συμβαίνουν σε όλους, με αυτή τη μανία θα προσδιορίζονται ως αντισημιτικά όταν συνδέονται απλώς με μέλη της εβραϊκής κοινότητας. Ακόμη, πολλά αντιεβραϊκά έγιναν μέσα στη γενικότερη καταπίεση μειονοτικών μονάδων και κάλυψαν, μέσα στην καταπιεστική τους λογική, και άλλες εθνοτικές ομάδες. Όσον αφορά τον αντισημιτισμό, ένα πράγματι βασικό ρατσιστικό φαινόμενο, θα πρέπει, σε κάθε περίπτωση να αναλύεται το πολιτικό, κοινωνικό και πολιτιστικό συγκείμενο που οδήγησε στην έξαρση του φαινομένου. Γιατί κινδυνεύουμε από μια άλλη τερατώδη ανάλυση, ότι ο αντισημιτισμός βρίσκεται μέσα στο αίμα των λαών, εντοπίζεται μέσα στο DΝΑ τους, αποτελεί ένα σατανικό και μεταφυσικό πλέγμα, μυστηριώδες, που φτάνει από το απροσδιόριστο και κάποτε αναδύεται και γίνεται επικίνδυνος. Ένας βιολογισμός που ακυρώνει την πολιτική, κοινωνιολογική και πολιτιστική ανάλυση.

Οι λόγοι του αντισημιτισμού (περιπεπλεγμένοι και με ένα σύνολο άλλων λόγων που δεν σχετίζονταν με την εβραϊκή παρουσία, π.χ. ήττα, παρακμή, ανάγκη εύρεσης ενός εσωτερικού εχθρού κ.λπ.)  ήταν διαφορετικοί ανάλογα με την εποχή και τη χώρα και καθήκον κάθε ανάλυσης, που θέλει να συμβάλει στην κατανόηση των φαινομένων και την ιστορική αυτογνωσία μας, είναι να δει, χωρίς βιολογικές θολούρες, τι συμβαίνει σε κάθε περίπτωση. Οι μελετητές, εξετάζοντας τα πογκρόμ και άλλα αποτρόπαια και εφιαλτικά εναντίον των εβραϊκών κοινοτήτων, έχουν εντοπίσει δεκάδες λόγους, όλοι συνδεδεμένοι με το ευρύτερο πολιτικό, πολιτιστικό και κοινωνικό συγκείμενο της κάθε εποχής και κάθε χώρας. Τα σύγχρονα παρατηρητήρια εναντίον του αντισημιτισμού προάγουν μια ναϊφ ανάλυση, ότι όλοι, σχεδόν, έχουν ένα κουσούρι αντισημιτισμού, οιονεί  βιολογικό, που εμφανίζεται πότε πότε και πρέπει όλοι να είμαστε σε εγρήγορση για να αποφευχθεί.

5.   Λειτούργησε με έναν τρόπο ως άλλοθι για τις ρατσιστικές και καταπιεστικές πολιτικές του Ισραήλ, για αποτρόπαιες πρακτικές εις βάρος του κατεχόμενου πληθυσμού των Παλαιστινίων καθώς και για τις γενικότερες επεκτατικές του βλέψεις.

Αλλοίμονο αν χρειαστεί να επεξηγηθεί και αυτό το σημείο.

Απλώς να αναφέρω κάτι για τη Λωρίδα της Γάζας. Στην περιοχή αυτή ζουν ενάμιση εκατομμύριο Παλαιστίνιοι. Κάτω από τις χειρότερες συνθήκες, ελέγχου, επιτήρησης, έλλειψης στοιχειωδών πραγμάτων. Ζουν σε μια επιφάνεια 360 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Μιλάμε για ενάμιση εκατομμύριο ανθρώπους που ζουν σε μια περιοχή 41 χιλιομέτρων μήκους και, περίπου, 9 χιλιομέτρων πλάτους. Για να γίνει το πράγμα πιο κατανοητό: Είναι σαν να έχουμε επιβάλει σε όλους τους Κρητικούς, από μιας ημέρας μέχρι 100 χρονών [=600 χιλιάδες άνθρωποι), να μαζευτούν και να ζουν σε μια περιοχή μεταξύ Ρεθύμνου-Ηρακλείου κοντά στη θάλασσα με ακτογραμμή 14 χιλιομέτρων και με βάθος, προς το εσωτερικό, 10 χιλιομέτρων.

Πώς βρέθηκαν, λοιπόν, τόσοι άνθρωποι εκεί στη Λωρίδα της Γάζας; Πώς ζουν;

 

 

Δ.

 

Κάθε προσπάθεια ερμηνείας της σύνθετης, αντιφατικής, ρέουσας και πολυεπίπεδης πραγματικότητας με μια απλουστευτική διατέμνουσα γραμμή, μπορεί να λάμψει για λίγο καιρό στο στερέωμα των θεωριών αλλά θα καταπέσει. Έτσι θα καταπέσει και η προσέγγιση των πάντων με την απλουστευτικά διατέμνουσα γραμμή του φιλοσημιτισμού και του αντισημιτισμού. Το θέμα είναι πόσο ζημιογόνος θα αποδειχθεί όσον αφορά την επίδρασή της στο επίπεδο της θεωρητικής συζήτησης και της θεωρητικής εμβάθυνσης.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί και ο τρόπος προσέγγισης των γεγονότων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με ένα μονοδιάστατο φιλοσημιτισμό, για να επαυξηθούν τα αισθήματα ενοχής του ελληνικού λαού, που, έχοντας τηρήσει καλή, γενικά, στάση απέναντι στους Έλληνες Εβραίους κατά τη διάρκεια της κατοχής, δεν έχει τις ενοχές του Ευρωπαίου, για το θέμα του εβραϊκού ολοκαυτώματος. Και αυτή η έλλειψη ενοχής στον Έλληνα, τον κάνει να βλέπει απροκατάληπτα και κριτικά στάσεις και συμπεριφορές του Ισραηλινού κράτους.

Αρχίζουν, λοιπόν, διάφορα: ότι το ποσοστό των Εβραίων της Ελλάδος που θανατώθηκαν από τους Ναζί είναι αναλογικά από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης, ότι οι Έλληνες λεηλατούσαν σπίτια των Εβραίων που τα είχαν εγκαταλείψει παίρνοντας το δρόμο για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης κ.λπ.

Όμως για το μεγάλο ποσοστό των απωλειών της εβραϊκής κοινότητας στην Ελλάδα δεν ευθύνονται οι Έλληνες. Κυρίως και καταθλιπτικά ευθύνεται ο φανατισμός των ναζί αξιωματούχων του κατοχικού στρατού που με ζήλο και με ευχαρίστηση διεκπεραίωσαν το φρικιαστικό καθήκον τους και τις διαταγές που έπαιρναν. Δευτερευόντως, ευθύνες μπορεί να καταλογιστούν ακόμη και στην αβελτηρία και παθητικότητα των αξιωματούχων της εβραϊκής κοινότητας που δεν έδρασαν με κάθε τρόπο για να σώσουν όσο το δυνατό περισσότερα μέλη της, ίσως γιατί δεν κατανόησαν την κρισιμότητα των καιρών για την κοινότητά τους, ίσως γιατί πίστευαν ότι με την παθητικότητα δεν θα εξερέθιζαν περισσότερο το θηρίο, είτε γιατί πίστευαν ότι με παλιές και δοκιμασμένες μεθόδους (εξαγορά και προσφορά υπέρογκων ποσών) θα επιτύγχαναν καλύτερα πράγματα. Είναι χαρακτηριστικά τα αναφερόμενα από τον Γ. Μαργαρίτη στο βιβλίο του Ανεπιθύμητοι συμπατριώτες (σ. 124 – 129) για τον πρόθυμο ή και απρόθυμο ρόλο  των Γερμανών αξιωματούχων για να εφαρμόσουν με ζήλο τις οδηγίες για την εκτόπιση των Εβραίων από την Κέρκυρα και Ζάκυνθο, που έπαιξε σημαντικό ρόλο για τις εξελίξεις όσον αφορά την τύχη της εβραϊκής κοινότητας στα δύο αυτά νησιά.

Όσον αφορά το θέμα του ανοίγματος των εγκαταλελειμμένων σπιτιών των Εβραίων και της αρπαγής απ’ αυτά. Μόνον στους Εβραίους γινόταν αυτό; Έχοντας ερευνήσει το ζήτημα διαπιστώνω ότι κατά τη διάρκεια της κατοχής ανοίχτηκαν πολλά σπίτια Ελλήνων που είχαν εγκαταλειφθεί, γιατί οι κάτοχοί τους είχαν σκοτωθεί, είχαν μετακινηθεί σε άλλες περιοχές, είχαν μετακομίσει σε σπίτια συγγενών τους κ.λπ. Πόλεμος ήταν και ο πόλεμος έχει τη δική του λογική και τη δική του ηθική. Τουλάχιστον ανέχεται πολλά και διάφορα, που επιβάλλει το ένστιχτο της αυτοσυντήρησης.

Όμως υπάρχει ένα βασικό που δείχνει την προκατάληψη των διατεταγμένων φιλοσημιτικών. Ότι, δηλαδή, κατά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο είχαμε μια περίοδο δοκιμασίας μόνο της εβραϊκής κοινότητας στην Ελλάδα και ότι οι Έλληνες συμπατριώτες τους ζούσαν κάτω από ειδυλλιακές συνθήκες, όμως από ένα αντισημιτικό κουσούρι έκαναν κάποτε και διάφορα απαράδεκτα εναντίον των δυσπραγούντων. Πόλεμο και κατοχή είχαμε, πείνα και χαλασμό. Η ελληνική κοινωνία σ’ αυτά τα τέσσερα χρόνια ήταν σε μια συνεχή οριακή δοκιμασία. Πόλεμος με την Ιταλία και Γερμανία με χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες, ύστερα κατοχή της Ελλάδας από Γερμανούς, Ιταλούς και Βουλγάρους (300 χιλιάδες, περίπου, κατοχικά στρατεύματα), καταπίεση, εξευτελισμός. Πείνα με χιλιάδες ανθρώπους να σέρνονται για την εύρεση τροφής και χιλιάδες να πεθαίνουν. Ανάπτυξη του κινήματος αντίστασης με επιθέσεις εναντίον των κατοχικών δυνάμεων, αντίποινα από αυτές, εκτελέσεις δεκάδων χιλιάδων Ελλήνων, πυρπολήσεις χωριών, κλούβες και στρατόπεδα κρατουμένων. Ακόμη απαρχές της εμφύλιας διαμάχης, με πρώτες συγκρούσεις αριστεράς – δεξιάς.

Για να γίνω πιο συγκεκριμένος: Οι δεκάδες χιλιάδες οικογένειες που έφυγαν από τη Δράμα και τη ζώνη του βουλγαρικού ελέγχου, μετά τις μαζικές εκτελέσεις εκ μέρους του βουλγαρικού στρατού κατοχής, τα βασανιστήρια και τους εξευτελισμούς,  και φτάνουν στη Θεσσαλονίκη, που έχουν δει ανθρώπους να πεθαίνουν από την πείνα, που ακούνε για εκτελέσεις, μάχες και βιαιοπραγίες, που βλέπουν τις εμφυλιοπολεμικές αντιθέσεις, που βιώνουν το θέμα της πολιτικής επιστράτευσης των Ελλήνων εργαζομένων -που θέλουν να εφαρμόσουν τα κατοχικά στρατεύματα αποστέλλοντας τους στη Γερμανία, για να δουλέψουν στα γερμανικά εργοστάσια (δηλαδή στις ίδιες διαδρομές μετακίνησης των Εβραίων),- μέσα σ’ αυτό, γενικά, το κλίμα ανασφάλειας και κινδύνου, νομίζετε είναι δύσκολο να μπουν σε σπίτι εγκαταλελειμμένο (το οποιοδήποτε ακατοίκητο σπίτι του οποιουδήποτε ιδιοκτήτη), γιατί κάτι που θα πάρουν/αρπάξουν από εκεί θα επαυξήσει τις δυνατότητες επιβίωσης της οικογένειάς τους;

Πόλεμο είχαμε και κατοχή, αγαπητοί του μονοδιάστατου φιλοσημιτισμού, δεν ζούσε ο κόσμος μέσα στις άνετες συνθήκες της σημερινής εποχής. Χαρακτηριστικά, στην Κύπρο, μέσα στις οριακές καταστάσεις των συγκρούσεων και του πολέμου της περιόδου 1964-1974 δεν είχαμε μόνο παραβίαση και είσοδο σε ακατοίκητα σπίτια της αντίπαλης εθνότητας αλλά είχαμε και είσοδο Ελληνοκυπρίων σε έρημα σπίτια Ελληνοκυπρίων καθώς και είσοδο Τουρκοκυπρίων σε έρημα σπίτια Τουρκοκυπρίων. Πόλεμος. Πόλεμος που φέρνει πολλά φαινόμενα όπως εκείνο των Κάπο, των διατεταγμένων Εβραίων και άλλων, που έκαναν τη βρομοδουλειά του ελέγχου των κρατουμένων στα γκέτο και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, σύμφωνα με τις εντολές των ναζί, πολλές φορές πιο σκληροί και από αυτούς. Πόλεμος. Με το ένστικτο της αυτοσυντήρησης να επιβάλλει τους δικούς του νόμους.

Και εδώ εντοπίζω ένα από τα πιο απαράδεκτα φαινόμενα του μονοδιάστατου φιλοσημιτισμού, που φτάνει τα όρια ενός ανθελληνικού ρατσισμού. Διαβάζοντας αρκετά από τα κείμενα που αναφέρονται στα της εβραϊκής δοκιμασίας στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, νομίζεις ότι η υπόλοιπη ελληνική κοινωνία βρισκόταν σε ένα ιστορικό πικ νικ, ζούσε κάτω από ιδεώδεις συνθήκες, σε ένα ειδυλλιακό περιβάλλον. Περιγράφονται οι διάφορες εξελίξεις της εβραϊκής υπόθεσης και αποσιωπώνται οι δοκιμασίες του υπόλοιπου ελληνικού λαού. Νομίζεις ότι η περιβάλλουσα ευρύτερη ελληνική κοινωνία δεν είναι υπό κατοχή, δεν δοκιμάζεται, δεν εξευτελίζεται, δεν υποφέρει, δεν καταβάλλει το τίμημα της θυσίας αλλά ζει βίον ανθόσπαρτον. Τόση προκατάληψη εναντίον της ελληνικής κοινωνίας.

Όμως για να δεις πλήρως, σωστά και αντικειμενικά το θέμα που εξετάζεις (εβραϊκή δοκιμασία), πρέπει να δεις και τις πραγματικές συνθήκες ύπαρξης της ευρύτερης κοινωνίας. Δεν ξέρω πόσο δασκαλίστικα εξελίχτηκε αυτό το σημείωμα, όμως θα κλείσω με σκληρό τρόπο. Αφού προηγουμένως τονίσω ότι τα προηγούμενα δεν αποτελούν απάντηση στο άρθρο του Σταύρου Ζουμπουλάκη αλλά αναφέρονται γενικά στο θέμα «αντισημιτισμός και φιλοσημιτισμός». Όμως πρέπει να κλείσω.

Όταν, λοιπόν, κάποιος μελετητής, για να κατηγορήσει την ελληνική κοινωνία για αντισημιτισμό αναφέρει ότι σε συγκέντρωση των Εβραίων στην πλατεία της πόλης, που επέβαλαν οι κατοχικές αρχές, συγκεντρώθηκαν μερικές ομάδες Ελλήνων και ότι αρκετοί παρακολούθησαν με ικανοποίηση τις ταπεινώσεις των Εβραίων πρέπει να πω δυο λόγια. Ότι ο ρόλος της πλατείας ήταν ο πιο λειτουργικός στη ζωή της πόλης κατά τις προηγούμενες περιόδους, και για οτιδήποτε συνέβαινε εκεί πάντα θα υπήρχαν θεατές[4]. Δεύτερο, αν υπήρχαν αισθήματα ικανοποίησης για τις ταπεινώσεις των Εβραίων το θεωρώ ως κάτι το αποτρόπαιο και καλώς ο συγγραφέας το θίγει. Το βλέμμα που κοιτάζει την ταπείνωση του άλλου, το χειρότερο: την απολαμβάνει, είναι ό,τι πιο απωθητικό και καταδικαστέο. Περιμένω όμως από τους ευαίσθητους μελετητές της Ελλάδας να δουν και να κρίνουν και άλλα βλέμματα. Χαρακτηριστικά: Στους αεροπορικούς βομβαρδισμούς και τις επιχειρήσεις του Ισραηλινού  στρατού εναντίον της Λωρίδας της Γάζας, με απώλειες 1500 νεκρών, κυρίως αμάχων Παλαιστινίων, συνέβηκε το εξής. Αρκετοί Ισραηλινοί έπαιρναν τα αυτοκίνητα και τα μικρά παιδιά τους και στάθμευαν στα υψώματα πέριξ της Λωρίδας της Γάζας και με τη συνοδεία αναψυκτικών και σάντουιτς, παρακολουθούσαν με επευφημίες και ενθουσιασμούς, παιδιά και μεγάλοι, τις επιθέσεις της πανίσχυρης ισραηλινής αεροπορίας, τις φωτιές, το θάνατο και την καταστροφή, την ταπείνωση ενός ανυπεράσπιστου πληθυσμού. Με σάντουιτς και Κόκα κόλα. Τους Εβραίους τους μετέφεραν στην πλατεία της Θεσσαλονίκης και τους εξευτέλιζαν τα κατοχικά στρατεύματα και όμως κατηγορούνται και γι’ αυτό οι Έλληνες, αυτοί που παρακολουθούσαν το μακελειό της Γάζας που έκαναν οι ομοεθνείς τους, έτρεξαν από μόνοι τους για να απολαύσουν το θέαμα.

Το γεγονός προκάλεσε την οργισμένη αντίδραση προοδευτικών Εβραίων της Ευρώπης που  καταδίκασαν αυτή τη ανάλγητη νοοτροπία που αναπτύσσεται στην ισραηλινή κοινωνία. Οι εκφραστές αυτού του μονοδιάστατου φιλοσημιτισμού στην Ελλάδα ας παρακολουθούνε και αυτές τις κριτικές φωνές αρκετών ριζοσπαστικών ισραηλινών κύκλων και ας μη παράγουν συνεχώς έναν λόγο politically correct, λόγο που επιβραβεύει η ανώτατη ηγεσία των εβραϊκών κύκλων και του ισραηλινού κράτους, λόγο που καταξιώνεται σε επιχορηγούμενα ερευνητικά προγράμματα, σεμινάρια, συνέδρια και σειρές εκδόσεων.

---

[1] ) Σάββας Παύλου, Για τον δήθεν ελληνικό αντισημιτισμό, περ. Νέα Εστία, Αθήνα, Απρίλιος 2009, αρ. 1821, σ. 906-907.

[2]) Σταύρος Ζουμπουλάκης, Για τον πανταχού παρόντα ελληνικό αντισημιτισμό,  περ. Νέα Εστία, ό.π., σ. 908-912.

[3]) Κυριάκος Ιωάννου, Ανέκδοτα ποιήματα του Βασίλη Μιχαηλίδη (Από το αρχείο του Αντώνη Κ. Ιντιάνου), Μικροφιλολογικά Τετράδια 6, Λευκωσία 2008, σ. 22.

[4]) Οι σταθμοί των τρένων, οι δρόμοι και οι πλατείες ήσαν πάντοτε βασικοί στην εκδήλωση της συλλογικής ζωής της πόλης, στις παλαιότερες εποχές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι προπηλακισμοί και οι βρισιές εκ μέρους των Εβραίων εναντίον των Ελλήνων αιχμαλώτων του ελληνοτουρκικού πολέμου, το 1897, που μεταφέρθηκαν, από τις τουρκικές αρχές, στη Θεσσαλονίκη. Στις 28 Απριλίου 1897 σαράντα Έλληνες αιχμάλωτοι οδηγήθηκαν στη φυλακή του Λευκού Πύργου ενώ δέχονταν ύβρεις και ξυλιές από μουσουλμάνους και Εβραίους. Σύμφωνα με επιστολή καθηγητή της εβραϊκής σχολής της Alliance Israélite Universelle προς τα κεντρικά της οργάνωσης, στο Παρίσι: Μόλις ένα πλήθος Εβραίων έμαθε για την άφιξη των Ελλήνων αιχμαλώτων συγκεντρώθηκε στον σιδηροδρομικό σταθμό και τους υποδέχθηκε με γιουχαΐσματα, βρισιές και άλλες εχθρικές εκδηλώσεις. Τα γιουχαΐσματα, οι αποδοκιμασίες και οι αλαλαγμοί συνόδευσαν τους αιχμαλώτους από τον σιδηροδρομικό σταθμό έως τη φυλακή του Λευκού Πύργου». Γιάννη Μέγα, Διαστροφή διά των αποσιωπήσεων, περ. Άρδην, Αθήνα, Ιανουάριος – Φεβρουάριος 2013, αρ. 91, σ. 39).

ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΣΟΠΕΔΩΤΙΚΟ ΦΙΛΟΣΗΜΙΤΙΣΜΟ Β’

 

 

ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΣΟΠΕΔΩΤΙΚΟ ΦΙΛΟΣΗΜΙΤΙΣΜΟ

Έχω γράψει για ασκημομούρηδες Ισπανούς, για κοντόχοντρες γύφτισσες και χοντροπόδαρες Πολωνέζες, για Έλληνες με βρομερή αναπνοή και για  τις κακοντυμένες –σκέτο κιτσαριό- γυναίκες τους, για άπλυτους Μεξικανούς και λωποδύτες Ιταλούς, για κακούς Γερμανούς και υποκριτές Αμερικανούς.

Όμως, όταν γράφω για Εβραίους, τους παρουσιάζω αγγελικούς, γεμάτους αρετές, όμορφους και καλοσυνάτους. Όλους, άντρες και γυναίκες, μικρούς και μεγάλους. Τρελός είμαι να γράψω κάτι αρνητικό και να  μου δώσουν τη ρετσινιά του αντισημίτη; Όπως καλή ώρα  κάποιος μελετητής στη Νέα Εστία (Απρίλιος 2012, αρ. 1853, «Τόμας Μαν και αντισημιτισμός», σ. 478–511), που καταλογίζει, στον Τόμας Μαν, αντισημιτισμό για περιγραφές όπως η ακόλουθη: «η σύζυγός του ήταν απλώς μια άσχημη, μικροκαμωμένη Εβραία μ’ ένα γκρίζο φόρεμα ακαλαίσθητο. Στ’ αυτιά της λαμπύριζαν μεγάλα μπριλάντια» [από το έργο του Τόμας Μαν «Η βούληση για ευτυχία» (1896)].

Με τους Εβραίους τα βόλεψα, το πρόβλημα είναι ότι τα προοδευτικά πατριωτάκια μου τώρα θεωρούν ότι και κάθε κριτική αναφορά για Τούρκους έχει κι αυτή αρνητικά πρόσημα. Με τη θεωρία της «ετερότητας» και του «βλέμματος του Άλλου» [προσοχή: το α του Άλλου πάντα κεφαλαίο], επελαύνουν και κρίνουν κείμενα και λογοτεχνήματα όλων των εποχών. Και επειδή ο τίτλος του προοδευτικού, όχι του ειλικρινούς και ταλαντούχου, συγγραφέα, είναι πιασάρικος και κερδοφόρος, τι να κάνω, θα το καταπιώ κι αυτό, κι ας κινδυνεύω από ασφυξία,  και θ’ αρχίσω κάθε αναφορά μου για Τούρκους θα είναι σαν να καταγράφω μια αγγελική παρουσία.

Για να προχωρήσουμε με σοβαρότητα: Σημεία των καιρών, σημεία και τέρατα.

Συνήθως κάθε ρεύμα  σκέψης μπολιάζει θετικά το θεωρητικό και πνευματικό  πεδίο της κοινωνίας μέχρι το κίνημα αυτό να γίνει  εκκλησία και ιερατείο  με τα συμπαρομαρτούντα οφέλη στα στελέχη του (= ομάδα πίεσης, αλιείς ψήφων και ιμάντες μεταφοράς τους στα πολιτικά κόμματα που ανταποδίδουν για την προσφορά αυτή, νομή εξουσίας και προβολής, έμμεση ή άμεση κερδοφορία από επιδοτήσεις ερευνητικών προγραμμάτων, χρηματοδοτήσεις σχετικών εκδόσεων και εκδηλώσεων κ.λπ.).

Έτσι έγινε με τον φεμινισμό, τους ομοφυλόφιλους, το οικολογικό κίνημα, τον αντιρατσισμό κ.λπ. Μπόλιασαν θετικά την κοινωνία μέχρι που έγιναν βασική συνισταμένη της κυρίαρχης σκέψης και τα στελέχη τους, για να δικαιολογήσουν την ύπαρξή τους, δεν μένουν στα βασικά και θεμελιώδη, που πάντα θα είναι θετικός ο επανατονισμός τους, αλλά αρχίζουν να ανακαλύπτουν λεπτομέρειες και ανθυπολεπτομέρειες για το θέμα τους, τις οποίες ανάγουν σε μείζον θέμα και για το οποίο προτάσσουν τα στήθη τους και καλούν όλους σε συστράτευση υπό την ηγεσία τους.  Επιβάλλουν, ακόμη, κανόνες, στάσεις και συμπεριφορές, τις οποίες παρακολουθούν ως αστυνομία, ως ιδεολογικός μηχανισμός εξουσίας και στο τέλος γίνονται αφόρητοι, καταπιεστικοί και  αποπνικτικοί.  Ο Εφέσιος το είπε πολύ επιγραμματικά: Ξυνόν αρχή και πέρας επί κύκλου περιφερείας.

Όπως έγραψα σε παλαιότερο σημείωμα για το θέμα του μονοδιάστατου φιλοσημιτισμού «σήμερα, μετά την εξαντλητική θεματογραφία του ολοκαυτώματος της χιτλερικής περιόδου και ειδικά μετά την κατάρρευση του σοβιετικού στρατοπέδου και τη χρονική απομάκρυνση από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, υπάρχει μια ανέλιξη που χαρακτηρίζεται από δύο κύριες κατευθύνσεις,  μία διαχρονική και μία συγχρονική, Η πρώτη κατεύθυνση: τώρα είναι ο εντοπισμός του αντισημιτισμού στη διαδρομή  κάθε χώρας και σε κάθε εθνική ιστορία. Συνέδρια, εκδόσεις, άρθρα, επιχορηγούμενα ερευνητικά προγράμματα, ταινίες και ιστορικά σίριαλ παρουσιάζονται συνεχώς, ξεσκονίστηκε κάθε σελίδα και εξετάστηκε κάθε πτυχή της  εθνικής ιστορίας κάθε χώρας με βάση τις στάσεις και συμπεριφορές απέναντι στο θέμα της εβραϊκής παρουσίας.

Ακόμη, σε συγχρονικό επίπεδο, εντοπίζονται και καταγγέλλονται κάθε εκδήλωση που χαρακτηρίζεται ως αντισημιτική. Συγκροτήθηκαν παρατηρητήρια, οργανώσεις, εκδίδονται έντυπα και διοργανώνονται συνέδρια. Η δουλειά τους: Σαρώνονται τα πάντα, εκθέσεις ζωγραφικής, εκδηλώσεις, ταινίες, βιβλία, δημοσιεύματα της σημερινής ζωής, για να εντοπιστεί κάθε αρνητική αναφορά και να στηλιτευθεί για αντισημιτισμό. Όλος ο πλανήτης ζει στο ρυθμό του ελέγχου αυτού, ενός ελέγχου διαχρονικού και συγχρονικού. Η ιστορική έρευνα για το θέμα, και ο κριτικός έλεγχος για φαινόμενα αντισημιτισμού της σύγχρονης ζωής, είναι ένα γεγονός που αξίζει να χαιρετιστεί αφού έρχονται στο φως τεκμήρια για την αποτρόπαιη καταπίεση των Εβραίων, για τις καταδιώξεις, τα πογκρόμ και το κυνηγητό που υπέστησαν σε διάφορες χώρες. Έτσι φωτίζονται άγνωστες πτυχές της ιστορίας και συντελείται η ιστορική αυτογνωσία μας. Ταυτόχρονα  υπάρχει σήμα κινδύνου για σύγχρονες εκφράσεις και νοοτροπίες αντισημιτισμού, που πρέπει να εντοπίζονται και να καταγγέλλονται.

  Η εργώδης αυτή  προσπάθεια συνεισέφερε αρκετά όμως χαρακτηρίζεται από εμμονές, περιορισμούς και ιδεοληψίες, που υπονομεύουν  την αντικειμενικότητα και επιστημονική αμεροληψία της, μα και την πολιτική της εμβέλεια.»

Λοιπόν, ένα ρεύμα σκέψης, που εντοπίζει τις αντισημιτικές αναφορές σε λογοτεχνικά έργα, και καλά κάνει, θα πρέπει, αν δεν είναι ιδεοληπτικό ιερατείο, να δει τρεις βασικές συνισταμένες  που θα κάνουν πιο σφαιρική την ερμηνεία του.

Το πρώτο είναι:  πώς αντιμετώπισε και τις άλλες εθνικές και θρησκευτικές ομάδες ο υπό εξέτασιν συγγραφέας;  Γιατί, αν ο εν λόγω συγγραφέας, έχει πιο αρνητικές αναφορές για άλλους, πιο έντονες από αυτές που αποδίδει στους Εβραίους, και εμείς περιοριζόμαστε μόνο στις εβραϊκές αναφορές, σημαίνει ότι λειτουργούμε μεροληπτικά, ιδεοληπτικά και όχι με ειλικρίνεια. Έχω διαβάσει, παλιά, τρία βιβλία του Τόμας Μαν, το Μαγικό βουνό με μάγεψε. Θυμάμαι που έχει πιο έντονες αρνητικές αναφορές σε μέλη άλλων εθνοτήτων και απορώ και εξίσταμαι γιατί ο μελετητής δεν στέκεται και σ’ αυτές. Παράγοντας έτσι ένα λόγο διάκρισης, ο Τόμας Μαν μπορεί να κρίνει όλες τις ράτσες της γης, όχι όμως τους Εβραίους.

Δεύτερο: να δει αν οι αρνητικές αναφορές είναι δικαιολογημένες, αν τις επιζητεί η οικονομία του έργου, αν στηρίζονται στην πραγματικότητα και αν λέγονται όχι από κακέμφατο και ιδεοληπτικό λόγο.

Τρίτο: να δει τι έγραφαν την ίδια περίοδο οι Εβραίοι συγγραφείς για τις άλλες μη εβραϊκές ομάδες. Εκεί θα δούμε και τη μαγκιά του μελετητή.[1]

Για να τελειώνουμε, θα κλείσω με την τελική μου θέση. Την ανέφερα κάποτε σε έναν εκπρόσωπο αυτών των υπό κρίσιν απόψεων.

Ύστερα από έντονη συζήτηση, στην οποία υποστήριξε διάφορα ισοπεδωτικά φιλοσημιτικά, ανάμεσα σε άλλα  ότι η μοίρα της ανθρωπότητας θα κριθεί από τη στάση της απέναντι στους Εβραίους (κι όχι και απέναντι στους Λαζούς, Κούρδους, Πομάκους και άλλους λαούς), του λέω κοφτά:

-Εγώ για τους Εβραίους έχω την πιο σκληρή θέση, και θα με αναγκάσεις να την πω.

-Λέγε, μου είπε ανήσυχος.

-Θες να στην πω, είσαι έτοιμος να την ακούσεις;

-Πες την, είπε σφιγμένος και κουμπωμένος, περιμένοντας να ακούσει τα χειρότερα αντιεβραϊκά, ίσως για φούρνους και σαπούνια.

-Λοιπόν, αν είσαι έτοιμος, άκουσε την: Οι Εβραίοι έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις όπως κάθε άνθρωπος.

Η θέση αυτή εκτός από την υπονόμευση στα ιδεολογήματα του ισοπεδωτικού φιλοσημιτισμού, εκτός από την ειλικρίνεια και την ισότητα, είναι και η πιο φιλοεβραϊκή θέση αφού βλέπει τους Εβραίους ως πρόσωπα, ως ανεπανάληπτες υπάρξεις, και όχι ως ισοπεδωτικό πολτό τον οποίο αντιμετωπίζουμε με εκ των προτέρων συγκατάβαση, δικαιολόγηση και θετική αναφορά.

Το θέμα είναι ότι αυτές οι κατευθύνσεις του ισοπεδωτικού φιλοσημιτισμού έχουν υποστεί αλλού ανελέητη κριτική, και από Εβραίους θεωρητικούς, όμως στην Ελλάδα, περιφερειακό κέντρο της διεθνούς θεωρητικής ζύμωσης, θα περάσουν χρόνια για να το αντιληφθούμε αυτό, γιατί είμαστε ευπειθείς και υπάκουοι στα διάφορα κέντρα ιδεολογικής εξακτίνωσης – ο επαρχιωτισμός στην Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει. Οι  Έλληνες (οι  Έλληνες!) απλώς να ακολουθούν,

“μήτε να κρίνουν ή να συζητούν,

μήτε να εκλέγουν πια, ν’ ακολουθούνε μόνο.”

Το θέμα είναι ότι αρκετοί Εβραίοι συγγραφείς σκιαγραφούν και με αρνητικά χαρακτηριστικά αρκετούς Εβραίους ήρωές τους και έτσι δίνουν πολυσύνθετο και πιο διεισδυτικό κείμενο, όμως ουδείς τους εγκαλεί για αντισημιτισμό γιατί είναι Εβραίοι, εμείς όμως, που δεν είμαστε Εβραίοι, με τέτοιες ιδεολογικές αστυνομίες εξαναγκαζόμαστε να γράφουμε προσεκτικά, μουδιασμένοι και επιφυλακτικοί, και να διατυπώνουμε ανοησίες μέσα στα πλαίσια του πολίτικαλλυ κορέκτ. Έτσι χάνει η λογοτεχνία.

Η ΣΗΜΕΙΟΛΟΓΙΑ ΜΙΑΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ

 

Το γνωστό αμερικανικό περιοδικό Newsweek, στην κορύφωση της επίθεσης του Ισραήλ εναντίον του Λιβάνου, κυκλοφόρησε με ένα χαρακτηριστικό εξώφυλλο: Ισραηλινοί στρατιώτες, άριστα εξοπλισμένοι, μεταφέρουν με φροντίδα τραυματισμένο σύντροφό τους σε ένα υπερσύγχρονο ελικόπτερο του Ισραηλινού στρατού. Μια φωτογραφία αξίζει χίλιες λέξεις, μας υποδεικνύει τον τρόπο που υποβάλλονται κάποια πράγματα στη συνείδηση του αναγνώστη και του θεατή. Αξίζει, λοιπόν, να σχολιάσουμε αυτή τη φωτογραφία, για να δούμε με ποιο έμμεσο τρόπο προωθείται η αμερικανική και ισραηλινή οπτική, μέσα από ένα ευρείας κυκλοφορίας περιοδικό.

Μια αντικειμενική φωτογραφική κάλυψη του πολέμου στο Λίβανο, εκ μέρους του περιοδικού, θα μπορούσε να κέντρωνε στις τέσσερις συνιστώσες της πολεμικής εμπλοκής. Στους άμαχους, κυρίως, του Λιβάνου, αλλά και στους άμαχους του Ισραήλ, στους ένοπλους του Ισραηλινού στρατού και στους ένοπλους της Χεζμπολάχ.

Θα μπορούσε, λοιπόν, να έδειχνε, στο εξώφυλλο του αμερικανικού περιοδικού, τα ερείπια των κατεστραμμένων κτηρίων, τους νεκρούς που ανασύρονται από αυτά. Όμως μια τέτοια εικόνα με ξεψυχισμένα και κομματιασμένα σώματα αθώων ενηλίκων και αθώων παιδιών, ή με τα καραβάνια των προσφύγων –

ένα εκατομμύριο άνθρωποι, που τρομοκρατημένοι έπαιρναν τους δρόμους της φυγής από το Νότιο Λίβανο, θα δημιουργούσε συναισθήματα εναντίον των επιθετικών δραστηριοτήτων του Ισραήλ και συμπάθειας υπέρ του Λιβάνου. Απορρίπτεται

Θα μπορούσε να δημοσίευε κάτι από το πλούσιο φωτογραφικό υλικό που αναφέρεται στην εισβολή των Ισραηλινών στο Λίβανο, τεθωρακισμένα, στρατιώτες, πυροβολικό και αεροπορία εν δράσει, όμως μια τέτοια φωτογραφία θα δημιουργούσε αρνητικά συναισθήματα για το Ισραήλ, ουδείς ταυτίζεται εύκολα με τον επιτιθέμενο και τη βία που εξασκεί. Απορρίπτεται.

Θα μπορούσε να δημοσίευε φωτογραφία από τις δραστηριότητες των ανδρών της Χεζμπολάχ, να εκτοξεύουν βλήματα Κατιούσα ή να προβαίνουν σε άλλες ενέργειες για την αντιμετώπιση της ισραηλινής εισβολής, όμως τέτοιες φωτογραφίες επαυξάνουν το βεληνεκές της αγωνιστικής μυθολογίας των σιιτών μαχητών, προβάλλουν και δημιουργούν συναισθήματα ανεπίτρεπτα για την αμερικανική και ισραηλινή πολιτική. Απορρίπτεται.

Θα μπορούσε να δημοσίευε φωτογραφίες από τους Ισραηλινούς, οι οποίοι σε καταφύγια ή σε αναγκαστική απομάκρυνση από τα σπίτια τους, πρόσφυγες σε πιο ασφαλισμένες περιοχές, προσπαθούσαν να προστατευτούν από τα βλήματα της Χεζμπολάχ. Όμως αυτή η φωτογραφία, που θα προκαλούσε συμπάθεια για τους Ισραηλινούς, υπονομεύει το κυρίαρχο μήνυμα που θέλει να εκπέμψει η αμερικανική και η ισραηλινή προπαγάνδα: Του πανίσχυρου Ισραήλ, που δεν μπορεί να τρωθεί. Απορρίπτεται. Η εικόνα του Ισραηλινού που τρέχει για να ξεφύγει δεν μπορεί να γίνει εξώφυλλο.

Με την ίδια λογική απορρίπτεται και φωτογραφία με νεκρούς Ισραηλινούς στρατιώτες  Όχι, λοιπόν,  νεκροί, γιατί ο νεκρός Ισραηλίτης υπονομεύει την εικόνα του κραταιού Ισραήλ, το κράτος αυτό επιβάλλεται στη συνείδηση των κατοίκων του πλανήτη ότι διαθέτει τον πιο ισχυρό και πιο αποτελεσματικό στρατό, άριστα εξοπλισμένο, που ξέρει πάντα να επιβάλλεται και να επιτυγχάνει τους στόχους του.

Η καλύτερη συνισταμένη της προώθησης της φιλοϊσραηλινής προπαγάνδας και της δικαίωσης του Ισραήλ ήταν, τελικά, η φωτογραφία που επελέγη για το εξώφυλλο του Newsweek. Στρατιώτες που μεταφέρουν πληγωμένο σύντροφό τους, δίπλα από ελικόπτερο και άλλους εξοπλισμούς. Η γενικότερη ιδεολογία που αναπαράγει η φωτογραφία: Υπάρχουν επιχειρήσεις του Ισραήλ στο λιβανικό έδαφος (όχι εισβολή ή αεροπορικές επιθέσεις), το Ισραήλ έχει και αυτό κάποιο τίμημα, (μην καθηλωθείτε στις φωτογραφίες των ερειπίων και των νεκρών αμάχων του τραγικού Λιβάνου) που το καταβάλλει για να διεκπεραιώσει την αποστολή του, όχι όμως νεκρούς που υπονομεύουν την εικόνα του άτρωτου Ισραήλ, απλώς τραυματίες που ενδεικτικά μεταφέρονται με προσοχή γιατί το Ισραήλ φροντίζει τα παιδιά του, και όλα αυτά συνηγορούν ότι το Ισραήλ πρέπει να έχει δικά του τα αισθήματα συμπάθειας και κατανόησης εκ μέρους όλων μας.

Ήταν, λοιπόν, η φωτογραφία αυτή η πιο καλή για να συγκαλυφθούν οι πραγματικές διαστάσεις της ισραηλινής εισβολής στο Λίβανο και μέσα σ’ αυτό το όργιο της καταστροφής να προβληθούν τα πιο ωφέλιμα για την Ισραηλινή προπαγάνδα.

Πίσω από τη βιτρίνα της δημοσιογραφικής αντικειμενικότητας κρύβονται τόσα ιδιοτελή κίνητρα και τόσες εξυπηρετήσεις συμφερόντων. Η εποχή μας απλώς έχει μετατρέψει σε επιστήμη την τακτική αυτή. Να υπηρετείται η προπαγάνδα και σκοπιμότητα  όχι κραυγαλέα αλλά με έμμεσο, πλάγιο και ύπουλο τρόπο. Η φωτογραφία του Newsweek το απέδειξε περίτρανα.

Σημείωση: Όλα τα κείμενα που περιέχονται εδώ, γράφτηκαν με αφορμή το διάλογό μου με τον διευθυντή της Νέας Εστίας, εκτός από το προηγούμενο, που δημοσιεύτηκε στην εφ. Ο Φιλελεύθερος, Λευκωσία, 22 Σεπτεμβρίου 2006, σ. 8, και αναδημοσιεύεται εδώ ως ενδεικτικό στοιχείο της εβραϊκής σφραγίδας στα μεγάλα δημοσιογραφικά συγκροτήματα.

ΕΠΙΖΩΝΤΕΣ ΝΑΖΙΣΤΕΣ ΚΑΙ Η ΤΙΜΩΡΙΑ ΤΟΥΣ

Υπάρχει το Κέντρο “Σιμόν Βίζενταλ”, που αναζητεί, σήμερα, επιζώντες συνεργάτες των ναζί. Κατάρτισε μάλιστα και κατάλογο  των καταζητουμένων και τους καταδιώκει για να τους εντοπίσει και να τους οδηγήσει στη δικαιοσύνη. «Αργά, αλλά όχι πολύ αργά», είναι ο τίτλος της εκστρατείας αυτής, που επιπλέον καθορίζεται ως η «τελευταία ευκαιρία» για τον εντοπισμό όσων ναζί τέλεσαν εγκλήματα πολέμου στο ολοκαύτωμα και βρίσκονται ακόμη εν ζωή. Για τον εντοπισμό τους δίδεται και χρηματική αμοιβή, αρκετών χιλιάδων ευρώ, στους πληροφοριοδότες που θα οδηγήσουν στη σύλληψή τους, κάτι που προκάλεσε την έντονη διαφωνία ότι αυτή η πράξη, με την προσφορά χρημάτων, προσβάλλει τη μνήμη των θυμάτων του ολοκαυτώματος.

Το Κέντρο Βίζενταλ ξεκίνησε αυτή τη νέα εκστρατεία μετά τη δίκη και καταδίκη του Τζον Ντέμιανουκ το 2011. Το δικαστήριο πήρε την απόφαση τότε, ότι ο Ντέμιανουκ συμμετείχε στη δολοφονία κρατουμένων του στρατοπέδου χωρίς να αποδειχθεί σύνδεσή του με συγκεκριμένο περιστατικό. Ήταν απλώς φρουρός και έτσι, μετά την καταδίκη αυτή, άνοιξε ο δρόμος για ευκολότερη καταδίκη δεσμοφυλάκων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Χωρίς μάρτυρες, λοιπόν, χωρίς να υπάρχει σύνδεση του συγκεκριμένου προσώπου με συγκεκριμένες παράνομες πράξεις, θα καταδικάζονται. Και που ξέρουμε ότι ενέχονται; Διαβάζοντας εκατοντάδες βιβλία για κρατουμένους και φυλακές, στάθηκα σε αρκετές περιπτώσεις φρουρών και φυλάκων που στήριξαν κρατούμενους, τους ενίσχυσαν υλικά και ηθικά, τους προστάτευσαν, παρά τους κινδύνους και τις σκληρές ποινές που θα υφίσταντο αν αυτό γινόταν γνωστό στους ανωτέρους τους. Ή, ενώ βρίσκονταν στον επίσημο κατάλογο των φρουρών, ήσαν σε βοηθητικές-περιφερειακές υπηρεσίες, τροφοδοσίας, φρουράς, παροχής ηλεκτρισμού, και δεν είχαν οποιαδήποτε ανάμειξη με τα φρικιαστικά γεγονότα των στρατοπέδων συγκέντρωσης. Η φρενίτιδα αυτή για καταδίκες παραβιάζει μια θεμελιώδη αρχή του ευρωπαϊκού νομικού πολιτισμού: ότι πρέπει να υπάρχουν μαρτυρίες και σύνδεση του κατηγορουμένου με τα γεγονότα.

Ακόμη, ο πόλεμος τέλειωσε πριν 69 χρόνια. Όλοι οι ηγέτες, οι αξιωματούχοι και οι έχοντες κάποια υπευθυνότητα, στα κομβικά σημεία του ναζιστικού μηχανισμού και του ιδεολογικού παραλογισμού του, έχουν πεθάνει. Ποιοι απομένουν; Κάποιοι εικοσάχρονοι κατά την εποχή του Β΄ παγκοσμίου πολέμου, που τώρα είναι ενενήντα χρόνων και πάνω.

Η γιαγιά μου, που μεγάλωσα κοντά της, στα 85 χρόνια της είχε πάθει γεροντική άνοια και δεν ήξερε ποιος είμαι, μου αφηγείται κάποιος πολιτικός αναλυτής. Αυτούς τι θα τους κάνουν; Θα τους οδηγούν στα δικαστήρια με καροτσάκια, ενενηντάχρονους με γεροντική άνοια και Αλτσχάιμερ; Θα τους δικάζουν και αυτοί δεν θα ξέρουν που είναι, θα νομίζουν ότι βρίσκονται σε αίθουσα του νοσοκομείου;

Στην Κύπρο, συμπλήρωσα εγώ, ο τουρκικός στρατός κατοχής έκανε, το 1974, παρόμοια με τους ναζί εγκλήματα. Όμως η Επιτροπή για τους αγνοούμενους (δηλαδή για τους αδήλωτους αιχμαλώτους πολέμου που εκτελέστηκαν με φρικιαστικό τρόπο από τους Τούρκους εισβολείς) δήλωσε ότι δεν επιδιώκει την τιμωρία κανενός. Ζητά απλώς πληροφόρηση από τις τουρκικές αρχές. Έχουμε το δικαίωμα, ως συγγενείς τους, να μάθουμε για τις συνθήκες σύλληψής τους και τον τρόπο που πέθαναν τα αγαπημένα μας πρόσωπα καθώς και το που είναι θαμμένα.  Αυτήν την πληροφόρηση, που θα μας λυτρώσει και θα μας αναπαύσει, ζητούμε από την Τουρκία, και όχι τιμωρία, τονίζουν άνθρωποι στενά συνδεδεμένοι με τους αγνοούμενους,  που είναι γονείς, αδέλφια και παιδιά τους. Και αυτά τα τονίζουν εδώ και πολλά χρόνια, δυο δεκάδες χρόνια μετά την εισβολή και την απώλεια των ανθρώπων που αγαπούσαν. Ίδια είναι και η στάση των αρμενικών κύκλων, απέναντι στην Τουρκία, για την αρμενική γενοκτονία, το ίδιο φρικιαστική όπως και η εβραϊκή γενοκτονία. Δεν ζητάμε την τιμωρία κανενός, ούτε αποζημιώσεις και ποινές. Απλώς ζητάμε την αναγνώριση της γενοκτονίας. Και η αρμενική γενοκτονία, εκ μέρους των Τούρκων, αποτέλεσε υπόδειγμα στους ναζί της χιτλερικής περιόδου, για να διεκπεραιώσουν τη δική τους γενοκτονία εναντίον των Εβραίων.

Η αλήθεια που λυτρώνει είναι το ζητούμενο και όχι η τιμωρία ύστερα από 69 χρόνια, για ανθρώπους που τότε ήσαν είκοσι χρονών. Θα ήταν καλό αν αυτοί οι γέροι επιζώντες ναζί του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, που έχουν ένα-δυο χρόνια ζωής ακόμη, βρεθούν όχι ως καταδιωκόμενοι και άνθρωποι που θα προσαχθούν σε δίκη για να τιμωρηθούν, αλλά ως άνθρωποι που θα δώσουν τη δική τους μαρτυρία για μια τραγική περίοδο της ανθρωπότητας. Αν είναι ένοχοι: πώς  προχώρησαν στα αποτρόπαια που έκαναν, τι σκέφτονταν τότε, ποια ήταν τα κίνητρά τους, γιατί έδρασαν έτσι; Μια μαρτυρία που θα βοηθήσει στη δική τους κάθαρση και θα συντελέσει και στη δική μας ιστορική αυτογνωσία.

Το σημείωμα αυτό προκάλεσαν κάποια δημοσιεύματα που αναφέρονταν στην περίπτωση ενός 98χρονου στην Ουγγαρία που κατηγορήθηκε για εγκλήματα πολέμου. Το δημοσίευμα είχε ημερομηνία 18 Ιουνίου 2013 και ανέφερε ότι μετά την απαγγελία της κατηγορίας θα δικαζόταν σε τρεις μήνες. Πριν ξεκινήσει η δίκη, νέο δημοσίευμα, στις 12 Αυγούστου 2013, ανέφερε ότι πέθανε. Πρόσφερε μεγάλη υπηρεσία στο Ισραήλ ο  κατηγορούμενος, με τον θάνατό του, γιατί η δίκη ενός 98χρονου και η καταδίκη του για κάτι που έκανε, αν το έκανε, πριν από 70 τόσα χρόνια, θα δημιουργούσε αμφίθυμα συναισθήματα στην ανθρωπότητα. Αν όμως αυτός ο υπέργηρος εντοπιζόταν και πλησιαζόταν όχι ως συλληφθείς και κατηγορούμενος αλλά ως άνθρωπος για τον οποίο κανένας δεν ήθελε την τιμωρία του -και έτσι θα έχανε την πιθανώς ψεύτικη άμυνά του ότι είναι αθώος και δεν γνωρίζει οτιδήποτε- και απλώς τον καλούσαμε να δώσει μαρτυρία για όσα έζησε και έπραξε, πιστεύω ότι θα ήταν καλύτερα για την ιστορική αυτογνωσία μας. Η μαρτυρία του, ελεύθερη από δίκες και κατηγορίες, θα βοηθούσε να μιλήσει με ειλικρίνεια και να δώσει, ίσως, μια μαρτυρία σημαντική.

Γιατί, όμως, το Ισραήλ επιμένει τόσο πολύ, ύστερα από τόσα χρόνια, στο θέμα της τιμωρίας για το ολοκαύτωμα; Γιατί η υπόμνηση της περιόδου με τις καταδιώξεις των Εβραίων, είναι  πολύ προσοδοφόρος, ο καταδιωκόμενος Εβραίος είναι συνυπόστατο με τη θεμελιώδη κουλτούρα των εβραϊκών πληθυσμών, άρα επανατονίζεται ένα οικείο θέμα καθώς και οι ενοχές όλου του πληθυσμού του πλανήτη, σε μια εποχή που το Ισραήλ δεν είναι διωκόμενος αλλά διώκτης. Η εμμονή στο ολοκαύτωμα δημιουργεί άλλοθι για τις σημερινές επιθετικές επιλογές του Ισραήλ.

Μετά τη λήξη του πολέμου, οι Αμερικανοί μετέφεραν στις Η.Π.Α. σχεδόν τριάντα χιλιάδες Γερμανούς, στελέχη του ναζιστικού κόμματος, που ήσαν υπεύθυνοι για χειρότερα εγκλήματα πολέμου.  Τα μετέφεραν εκεί, και τους έδωσαν την αμερικανική υπηκοότητα, για να κερδίσουν από την τεχνογνωσία και τις ειδικότητές τους και για να ενισχύσουν τον συντηρητισμό της αμερικανικής κοινωνίας. Κανένας δεν τους καταδίωξε όπως και χιλιάδες «ευυπόληπτους» πολίτες της μεταπολεμικής Δυτικής Γερμανίας με εγκληματικό ναζιστικό παρελθόν. Το πανέξυπνο Ισραήλ επεδίωκε τότε την ίδρυση και εδραίωση του κράτους του και δεν ενοχλούσε τους βασικούς συμμάχους του (Αμερική, Γερμανία) με διώξεις πολιτών τους. Ακόμη, κανένας δεν ενοχλούσε τους Γερμανούς ναζί που στελέχωναν τη Δυτική Γερμανία γιατί αυτή αποτελούσε βασικό ανάχωμα εναντίον της κραταιάς και επίφοβης, τότε, Σοβιετικής Ένωσης.

Κανένας δεν πρόσφερε τότε αμοιβή για πληροφορίες και εντοπισμό ναζιστών εγκληματιών. Γιατί θα εντοπίζονταν δεκάδες χιλιάδες, κάτι που θα προκαλούσε αναταραχή, που δεν συνέφερε το Ισραήλ. Όταν πέρασαν τα χρόνια και πέθαναν ατιμώρητα τα υψηλά στελέχη του ναζιστικού κόμματος με πληθώρα εγκλημάτων, αρχίζει η στροφή προς τα ανώνυμα και απλά μέλη, που απλώς ήσαν εικοσάχρονοι φρουροί σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Στο θέμα των εγκληματιών πολέμου το Ισραήλ ακολουθεί έναν έξυπνα καιροσκοπικό τρόπο, το κρατά ανοικτό σε εύρος και συχνότητα που συμφέρει στην πολιτική του. Θέλει, απλώς, να το κρατά πάντα ανοικτό. Το 2030 θα ανευρεθεί, ίσως, και κάποιος 105 χρονών, που με την έναρξη του πολέμου ήταν 14 χρόνων και το 1945 ήταν ένας εικοσάχρονος φρουρός και θα προσαχθεί σε δίκη.

Για να δημιουργείται  ο φόβος   στην υπόλοιπη ανθρωπότητα, ότι οι Εβραίοι δεν συγχωρούν ποτέ.

---

[1]) Για το θέμα αυτό πρωτοέγραψα στο περιοδικό Ένωσις, (Λευκωσία) πριν από 21 χρόνια:

Θέση 91. Φασιστικά και ρατσιστικά

Φασισμός σήμερα είναι η προβολή εκατοντάδων ταινιών, σ’ όλες τις τηλεοράσεις του κόσμου, για το εβραϊκό ολοκαύτωμα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου κι ούτε μια ταινία για το ελληνικό και αρμενικό ολοκαύτωμα της Μικρασίας, με τα τρία εκατομμύρια νεκρούς.

Ρατσισμός σήμερα είναι σε χιλιάδες ταινίες και βιβλία να περιγράφονται λωποδύτες Ιταλοί, απατεώνες Έλληνες και εκβιαστές Τούρκοι κι όπου παρουσιάζονται Εβραίοι να ’ναι χωρίς ψεγάδι.

περ. Ένωσις, Λευκωσία, Μάιος 1991, αρ. 4-5, σ. 23

ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΣΟΠΕΔΩΤΙΚΟ ΦΙΛΟΣΗΜΙΤΙΣΜΟ Γ’

 

 

ΚΑΠΟΙΕΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ

Πριν προχωρήσουμε για να κλείσουμε, όσο μπορούμε, το θέμα, αισθάνομαι την ανάγκη για μερικές διευκρινίσεις. Για να αποφευχθούν κάποιες παρεξηγήσεις και παρανοήσεις, που μερικά σημεία του κειμένου ίσως δημιουργήσουν. Για να δοθούν συμπληρωματικά στοιχεία και επεξηγήσεις.

α) Η εκμετάλλευση του ολοκαυτώματος χρόνια πολλά μετά

Συμπλέοντας κάποτε με τον Φίνκελστάιν δέχτηκα κι εγώ τον όρο «βιομηχανία του ολοκαυτώματος».[1] Ότι, δηλαδή, μετά τον πόλεμο των έξι ημερών, το 1967, και την κατάκτηση μεγάλων εκτάσεων γης, εκ μέρους του νικητή Ισραήλ, ήταν επιτακτική ανάγκη η ενίσχυση με ιστορίες από το εβραϊκό ολοκαύτωμα του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Οι περιπλανώμενοι και κυνηγημένοι Ιουδαίοι βρέθηκαν ξαφνικά, ύστερα από χιλιάδες χρόνια, με κράτος, στρατό και εξουσιαστικούς μηχανισμούς, το σημαντικότερο βρέθηκαν να έχουν υπό την κυριαρχία τους έναν υπόδουλο λαό, τους Παλαιστινίους. Οι συγκινήσεις που θα δημιουργούσαν αυτές οι ιστορίες από τα  προηγούμενα χρόνια του ολοκαυτώματος, θα έδιναν ένα συναισθηματικό άλλοθι στο Ισραήλ, που πια είχε κατεχόμενα εδάφη και κατεχόμενους πληθυσμούς, δηλαδή πράγματα που θα άρχιζαν να δημιουργούν αρνητικά συναισθήματα γι’ αυτό, όπως για κάθε καταχτητή που έχει σκλάβους λαούς.

Το πράγμα ενίσχυε και το ότι δεν κυνηγήθηκαν οι ναζί που μετακόμισαν στην Αμερική, μάλλον μεταφέρθηκαν από τους Αμερικανούς, με σχέδιο ευλογημένο και οργανωμένο από την αμερικανική κυβέρνηση, για να ενισχύσουν την κοινωνία της Αμερικής με την τεχνογνωσία τους και την εθνικιστική τους ιδεολογία. Μιλάμε για πέραν των είκοσι χιλιάδων στελεχών του γερμανικού ναζιστικού κόμματος. Δεν κυνηγήθηκαν ακόμη οι ναζί της Γερμανίας. Δεν έγιναν αυτά αμέσως μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, όταν τα συναισθήματα και οι αναμνήσεις ήταν νωπές.

Το Ισραήλ, που γνωρίζει άριστα την τακτική επιτυχίας των στόχων του, εκείνο τον καιρό ήθελε την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ και την εδραίωσή του στη συνείδηση των ανθρώπων και οι μεγάλοι συνεργοί για τον στόχο αυτό ήταν οι Η.Π.Α. και η Δυτική Ευρώπη. Δεν ενοχλούσαν, λοιπόν, τους εκλεκτούς συμμάχους, με το κυνήγι των ναζί, που αποτελούσαν πια ευυπόληπτα μέλη της δυτικοευρωπαϊκής και αμερικανικής μεταπολεμικής κοινωνίας και συνέτειναν στην αντιμετώπιση του νέου μεγάλου εχθρού, δηλαδή του σοβιετικού στρατοπέδου. Η μεγάλη επιτυχία τους ήταν ο Άιχμαν, που κατέφυγε στη Λατινική Αμερική, αμφιβάλλω αν αυτός κατέφευγε στις Η.Π.Α. ότι οι Ισραηλίτες θα τον διεκδικούσαν, ή ακόμη θα τον απήγαγαν από αμερικανικό έδαφος, για να τον μεταφέρουν στο Ισραήλ για δίκη.

Αυτά είναι χρήσιμες επισημάνσεις, όμως αγνοούμε το κυριότερο, που είναι η ψυχολογία των ίδιων των θυμάτων. Για να μιλήσεις για μια εκθεμελιωτική τραγική εμπειρία, όπως ήταν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και το κυνηγητό των Εβραίων από τους ναζί, πρέπει να περάσει καιρός πολύς, να δέσει λίγο η πληγή, για να μπορέσεις να ψελλίσεις κάτι από την προσωπική σου τραγωδία. Όσοι περίμεναν από τους Εβραίους- θύματα της ναζιστικής θηριωδίας να έχουν τη συμπεριφορά  του τύπου «Ελάτε, τώρα, να σας διηγηθούμε ιστορίες από τις εκτελέσεις και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης» δεν γνωρίζουν από ανθρώπινη συμπεριφορά και ψυχολογία.

Εδώ ας μου επιτραπεί να αναφέρω μια σχετική προσωπική εμπειρία. Ψάχνοντας, αμέσως μετά τον πρώτο γύρο της τουρκικής εισβολής του ’74, για τον αδελφό μου -έφεδρο στρατιώτη, που άκουσα ότι ήταν στο νοσοκομείο τραυματισμένος, τριγύρισα όλους τους θαλάμους, γεμάτους από τραυματίες. Έβλεπα τις πληγές και τα τραύματά τους, στους διαδρόμους σωροί από πτώματα, οι νεκροί ο ένας πάνω στον άλλο σκεπασμένοι με σεντόνια, που εκεί που δεν σκέπαζαν καλά αποκάλυπταν σωθικά έξω και μυαλά ανοιγμένα. Απελπισμένος, γιατί δεν τον βρήκα τον αδελφό μου, πήγα να φύγω και τότε μια νοσοκόμα μου είπε ότι υπάρχει ακόμη ένας σε ένα καμαράκι κάτω από την σκάλα, που παλιά έβαζαν τα σύνεργα καθαρισμού, σκούπες και κουβάδες. Ευτυχώς ο αδελφός μου ήταν εκεί, με τους ορρούς, ελαφρά τραυματισμένος, γι’ αυτό και τον έβαλαν στο πιο πρόχειρο μέρος. Το μυαλό μου έσβησε αυτή την εμπειρία, δεν τη θυμόμουνα καθόλου, μόνο κάποτε αμυδρά θυμόμουν που έφευγα απελπισμένος και μια νοσοκόμα με οδηγούσε στο καμαράκι κάτω από τη σκάλα.

Είκοσι πέντε χρόνια μετά, σε μια επετειακή εκπομπή του Δημήτρη Κοσμόπουλου, μιλούσα από την Κύπρο με το τηλέφωνο, στον ραδιοφωνικό Σταθμό της Εκκλησίας της Ελλάδας, για την τουρκική εισβολή, μιλούσα για την εμπειρία του καλοκαιριού του ’74, και ξαφνικά όλη η απωθημένη μνήμη επανήλθε απρόσμενα. Ξέρεις, είπα τότε σοκαρισμένος, έχω δει όλους τους τραυματίες και τους νεκρούς της εισβολής του Ιουλίου. Λύθηκα σε λυγμούς, η εκπομπή διακόπηκε.

Είκοσι πέντε χρόνια δεν μπορούσα να κουβαλώ το βάρος των τραυματιών και των νεκρών με τα ανοιγμένα μυαλά και τα σωθικά έξω, τα απώθησα σαν να μη τα έζησα. Όταν το υποσυνείδητο κατάλαβε ότι, είκοσι πέντε χρόνια μετά, ήμουνα έτοιμος να αντέξω το βάρος τους, μου τα επέστρεψε. Κατανοώ, λοιπόν, γιατί οι μνήμες, τα χρονικά, οι αναμνήσεις, οι συνεντεύξεις και οι αφηγήσεις Εβραίων για το ολοκαύτωμα άρχισαν είκοσι και περισσότερα χρόνια μετά τη λήξη του Δευτέρου παγκοσμίου Πολέμου. Για να μιλήσεις για τη δοκιμασία, τον πόνο και τον εξευτελισμό, θέλει χρόνια προετοιμασίας, να επουλωθούν, έστω λίγο, τα τραύματα, να μπορέσεις να αντέξεις την εκδίπλωση των σχετικών αναμνήσεων και συναισθημάτων. Άλλοι Εβραίοι μίλησαν ύστερα από είκοσι χρόνια, στην αρχή σε συγγενείς ή σε ομόθρησκους φίλους που είχαν ανάλογες εμπειρίες, πιο αργά εμφανίστηκαν σε ένα δημόσιο λόγο. Άλλοι άφησαν να περάσουν περισσότερα χρόνια, μερικοί άνοιξαν την καρδιά τους σε βαθειά γεράματα, μίλησαν για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης λίγο πριν πεθάνουν.

Κι άλλοι δεν μίλησαν ποτέ. Πήραν μαζί τους την πίκρα των βιωμάτων, τον φόβο και τον τρόμο αυτής της περιόδου, τον εξευτελισμό και την απανθρωπιά της. Αυτούς φέρνω στο μυαλό μου με τη μεγαλύτερη συγκίνηση.

Σημείωση: 1. Finkelstein, «Η βιομηχανία του Ολοκαυτώματος, σκέψεις σχετικά με την εκμετάλλευση της εβραϊκής οδύνης», «Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου», Αθήνα 2001..

2) Αρμενικό και εβραϊκό ολοκαύτωμα ή το απόλυτο κακό

Τονίστηκε, αρκετές φορές, το θέμα της κινηματογραφικής βιομηχανίας για το εβραϊκό ολοκαύτωμα, που παράγει εκατοντάδες,   κυρίως μέτριες, ταινίες. Τονίστηκε ακόμη ότι το χολιγουντιανό σινεμά ενώ έχει ταξιδέψει τους θεατές του σε όλες τις χώρες του κόσμου και έχει μιλήσει για χίλια δυο παγκόσμια προβλήματα (Χιλή, Νικαράγουα, Θιβέτ) αποφεύγει όπως ο διάβολος το λιβάνι το αρμενικό ολοκαύτωμα. Μήπως πάρει μερίδιο από τη συμπάθεια για το εβραϊκό ολοκαύτωμα, μήπως χαλάσει τις σχέσεις του με την Τουρκία κ.λπ. Στα προηγούμενα τονίστηκε ότι  το αρμενικό ολοκαύτωμα έχει πλευρές χειρότερες από το εβραϊκό (έγινε σε ανοικτό χώρο κι όχι σε κλειστά στρατόπεδα από ειδικό μηχανισμό, στη σφαγή των Αρμενίων συμμετείχαν λαϊκά τουρκικά στρώματα κ.λπ.)

Όμως η  σύγκριση εβραϊκού και αρμενικού ολοκαυτώματος έχει όμως κάτι που κάνει το εβραϊκό να υπερέχει ως απόλυτο κακό:

α) Ο ψυχρός, γραφειοκρατικός σχεδόν, τρόπος διεκπεραίωσής του. Μιλάμε για μια παράνοια που διεκπεραίωνε την εξόντωση των εβραϊκών πληθυσμών λες και προωθούσε, πακέταρε και διευθετούσε βιομηχανικά προϊόντα.

β) Οι μειονότητες συνήθως εξοντώνονται

1) για να οικειοποιηθούν οι επιτιθέμενοι τον χώρο τους

2) γιατί είναι επικίνδυνες για την εξέλιξη ενός πολέμου, μπορούν να ενισχύσουν την πολεμική προσπάθεια των αντιπάλων, να δημιουργήσουν θύλακες με αντίπαλες λογικές.

Οι Εβραίοι, όμως, δεν ήταν συγκεντρωμένοι σε ένα χώρο που θα γινόταν π.χ. γερμανικός αν εξαφανίζονταν, ήταν διασπαρμένοι σε όλοι την Ευρώπη και δεν έπαιζαν κανένα ρόλο στην εξέλιξη του πολέμου.

Το πιο σημαντικό, που αποδεικνύει επιβολή του ενστίκτου του θανάτου εναντίον της λογικής, και εννοώ εδώ της λογικής που υποδείκνυε το συμφέρον της Γερμανίας εν πολέμω, ήταν ότι η προσπάθεια για εξόντωση των Εβραίων διεκπεραιωνόταν εις βάρος της πολεμικής επιχείρησης των Γερμανών. Έξοδα, μηχανισμοί, χαμένες εργατοώρες, απασχόληση στρατευμάτων, διαδρομές τρένων, σπατάλη φαιάς ουσίας, για την εξόντωση των Εβραίων, αντί για τις πολεμικές επιχειρήσεις. Μάλιστα, η μεγαλύτερη εξόντωση εβραϊκών πληθυσμών έγινε την περίοδο 1943-1945, μετά την ήττα στο Στάλινγκραντ, όταν πολλοί ναζιστές κατανοούσαν ότι ο πόλεμος χανόταν, όμως αυτοί, σε μια τρέλα θανατοφιλίας, μόνο για την εξόντωση των Εβραίων ασχολούνταν.

Κυνηγώντας, λοιπόν, τους Εβραίους ζημίωνε η πολεμική υπόθεσή τους, όμως αυτοί συνεχώς εκεί, ο παραλογισμός, η θανατοφιλία, ο ανορθολογισμός, η παράνοια, σε όλο τους το μεγαλείο. Με άλλα λόγια, η αντιεβραϊκή μανία, λύσσα και φανατισμός έφταναν στο σημείο, συνειδητά ή ασυνείδητα, να δέχονται αυτή τη θέση: να ηττηθεί η Γερμανία, να καταστραφεί και να βρεθεί υπό κατοχή, να χαθεί, αλλά εμάς το μόνο που μας ενδιαφέρει είναι να χαθούν και οι Εβραίοι.

Ένας, ακόμη, μύθος του μονοδιάστατου φιλοσημιτισμού ή οι δυνατότητες του Ισραήλ

Ο μονοδιάστατος φιλοσημιτισμός παράγει ιδεοληπτικούς και υποβιβάζει το επίπεδο σκέψης και συζήτησης της κοινωνίας. Είναι χαρακτηριστικός ο τρόπος αντιμετώπισης των επιχειρημάτων που αναφέρονται στην ισραηλιτική εμπλοκή, για διάφορες αποφάσεις και εξελίξεις, περιφερειακής ή και παγκόσμιας εμβέλειας. Μόλις αναφέρεις κάτι τέτοιο, σε μια βιομηχανία που παράγει προ-κατ στάσεις και συμπεριφορές, θα αρχίσουν εν χορώ να μιλούν για τους εμμανείς, φανατικούς και ύποπτους, που βλέπουν παντού σιωνιστικό δάκτυλο ή εβραϊκή συνομωσία, παράγοντας την εικόνα ότι το Ισραήλ είναι ένα αδύνατο κρατίδιο που κινδυνεύει και αν προχωρεί και σε μερικές απαράδεκτες ενέργειες το κάνει για λόγους επιβίωσης.

Όσο είναι ιδεοληπτικοί και στενοκέφαλοι όλοι αυτοί οι συνομωσιολόγοι, που αποδίδουν τα πάντα σε μυστικοσυμβούλια Εβραίων και σχέδια δρομολογηθέντα  από σκοτεινούς και ύποπτους σιωνιστικούς κύκλους, άλλο τόσο είναι ιδεοληπτικοί και στενοκέφαλοι όσοι δημιουργούν την εικόνα ενός άσπιλου, άχραντου και άμωμου Ισραήλ και των κύκλων πέριξ αυτού, ότι αποτελούν αφελή αρνάκια και αθώες περιστερές.

Το Ισραήλ δεν είναι η Μάλτα, ούτε το κράτος της Ανδόρας, ούτε το Κιριμπάτι του Ειρηνικού ωκεανού. Ακόμη, από την άλλη πλευρά, δεν είναι η Κίνα, οι Η.Π.Α ή η Ρωσία. Οι δυνατότητες παρέμβασης, ενός κράτους ή ενός σχηματισμού, στις εξελίξεις, είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων. Στην περίπτωση του Ισραήλ πρέπει να συνυπολογιστεί η πληθυσμιακή του δύναμη, οι συνεκτικοί δεσμοί που έχει, η στρατιωτική του ισχύς, πόσο στενοί και δυνατοί είναι οι συμμαχικοί του δεσμοί, ποια η ισχύς των συμμάχων του (π.χ. Η.Π.Α.), οι οικονομικές του δυνατότητες και η τοποθέτηση σε κομβικά σημεία ανθρώπων φίλα προσκειμένων προς αυτό.

Αυτά τα πράγματα έχουν μελετηθεί και αναλυθεί από την εποχή του Θουκυδίδη, οι ιδεοληπτικοί όμως δεν μελετούν Θουκυδίδη, γι’ αυτό δεν ανάλυσαν τα προηγούμενα για να αποδειχτεί σε πιο επίπεδο βρίσκεται το Ισραήλ και οι σύμμαχοί του, άρα να κατανοήσουμε καλύτερα ποιες είναι οι δυνατότητες παρέμβασής του στο περιφερειακό και διεθνές περιβάλλον. Ποιες, λοιπόν, είναι σήμερα οι δυνατότητες του Ισραήλ και των συμμάχων του; Ας μιλήσουμε σοβαρά, χωρίς ιδεοληψίες.

Η επέλαση της μόδας για τους εβραϊκής καταγωγής

Όλοι οι Αυστριακοί είναι ελληνικής καταγωγής. Το επιχείρημα αυτό μπορεί να το τεκμηριώσει ένας απλός μαθηματικός τύπος. Αν υπολογίσουμε την ελληνική παροικία στην επικράτεια της Αυστροουγγαρίας, κατά τη διάρκεια του 18^ου αιώνα, τη γονιμότητά της και τις 12 γενιές που έχουν περάσει από τότε ίσαμε σήμερα, όλοι, μα όλοι, οι Αυστριακοί, είναι ελληνικής καταγωγής, θα έχουν κάποιο πρόγονο Έλληνα ή Ελληνίδα, που συνδέθηκε με κάποιο αυστριακό σόι, πριν εκατόν ή διακόσια χρόνια. Κι αυτά χωρίς να συνυπολογίσουμε τους Έλληνες που εγκαταστάθηκαν στην Αυστροουγγαρία προηγουμένως ή αργότερα. Παραμένουμε στα μέλη της ελληνικής παροικίας του 18^ου αιώνα.

Ανέφερα το παράδειγμα αυτό, για να αναδειχτεί το μέγεθος της διαστρέβλωσης που επιχειρείται με τη συνεχή ανάδειξη της εβραϊκής ρίζας και αιματολογικής συνέχειας για πολλούς και διάφορους, που κατάντησε πια μια βιομηχανία. Ακόμη και για τον Τσάρλυ Τσάπλιν χύθηκαν τόνοι μελανιού για το αν είναι ή όχι εβραϊκής καταγωγής.

Τι σημασία έχουν όλα αυτά; Σ΄ όλες τις χώρες του κόσμου όλοι οι κάτοικοι έχουν προσμείξεις από διάφορες φυλές και έθνη, το ίδιο και στην Ελλάδα και την Κύπρο. Σημασία έχει η πολιτιστική σου ένταξη, η αίσθηση της εθνικής ταυτότητας, η μετοχή σου στην Ιστορία, η επιλογή του «συνανήκειν».

Μελετώντας το φαινόμενο των λινοβαμβάκων, των κρυπτοχριστιανών της Κύπρου, που λόγω της καταπίεσης της τουρκοκρατίας δήλωναν μουσουλμάνοι, βλέπουμε πόση λίγη σημασία έχει η αιματολογική συνέχεια μπροστά στην απόφαση της ένταξης σε κάποιο εθνικό σχηματισμό. Λοιπόν, οι λινοβάμβακοι επίσημα ήσαν μουσουλμάνοι, όμως στο σπίτι ήξεραν ότι ήσαν χριστιανοί, αρκετοί, μάλιστα, είχαν βαφτιστεί κρυφά στην εκκλησία. Η μητρική τους γλώσσα ήταν η ελληνική, (τουρκικά μάθαιναν όταν πήγαινα στο τουρκικό σχολείο, κάτι που άρχισε, κυρίως, κατά την περίοδο της αγγλοκρατίας), ήξεραν ακόμη ότι οι πρόγονοί τους ήσαν και επίσημα, και φανερά, Έλληνες χριστιανοί, πριν εκατόν ή εκατόν πενήντα χρόνια. Όταν ξεκίνησαν, με την υποκίνηση εκ μέρους της Άγκυρας και την ενίσχυση της αγγλικής πολιτικής,  οι διακοινοτικές ταραχές στην Κύπρο, το 1963-1964, πολλοί από τους κρυπτοχριστιανούς ήσαν από τους πιο σκληρούς υπέρ των τουρκικών διεκδικήσεων, με φαινόμενα ακροτήτων και φανατισμού. Οι άνθρωποι αυτοί, την ώρα της σύγκρουσης και επιλογής, είχαν αποφασίσει και ξεκαθαρίσει ότι θα εντάσσονταν στους τουρκικό στρατόπεδο  και, ίσως, είχαν έντονη την επιθυμία να αποδείξουν (στους Τούρκους, κυρίως, αλλά και στους Έλληνες) με τεκμήρια την τελική τους επιλογή.

Το πρόβλημα δεν βρίσκεται εδώ, στα απλά αυτά λόγια. Βρίσκεται στη στάση των Ελλαδιτών προοδευτικών διανοούμενων που αν κάποιος προσπαθήσει να αποδείξει την ελληνική καταγωγή πολλών και διαφόρων, με τα ίδια μέτρα και κριτήρια που τόσοι πολλοί ανακηρύσσονται με εβραϊκή καταγωγή, είναι έτοιμοι να εξαπολύσουν τους μύδρους τους για τα φαινόμενα αυτά της εθνικιστικής έξαρσης, να εκφράσουν το σαρκασμό τους για το φαινόμενο. Όταν όμως σημειώνεται αυτό για τους λεγόμενους εβραϊκής καταγωγής, με μια απύθμενη επαρχιωτική νοοτροπία, τα αποδέχονται και τα παρακολουθούν με σεβασμό. Δεν είναι, λοιπόν, και οι Εβραίοι ιστορική πολιτιστική κατηγορία, που υπακούει σε νόμους της Ιστορίας και της κοινωνίας, είναι κάτι υπεράνω, άσπιλο, άχραντο και άμωμο σώμα;

Γι’ αυτό και επαναλαμβάνω σε Ελλάδίτες προοδευτικούς ένα παραμύθι για την εβραϊκή καταγωγή μου, ότι κάποιος πρόγονός μου ήταν Εβραίος από τον Λίβανο, που εγκαταστάθηκε στην Κύπρο τον 19^ο αιώνα για εμπόριο. Εν τέλει συζούσε με μια ελληνοκύπρια χριστιανή, προ-προγιαγιά μου, με την οποία έκανε δύο κόρες. Όμως αρρώστησε και για να μην μείνουν έκθετα και ανυπεράσπιστα τα δυο του κορίτσια έπρεπε να δοθεί λύση. Λοιπόν, λίγο πριν πεθάνει, βαφτίστηκε χριστιανός και παντρεύτηκε την σύντροφό του και μητέρα των θυγατέρων του. Σε μία ώρα από Εβραίος έγινε χριστιανός, από ελεύθερος παντρεμένος, από ζωντανός νεκρός, η σύντροφός του από ελεύθερη έγινε παντρεμένη και από παντρεμένη χήρα και οι κόρες τους από νόθες έγιναν νόμιμα τέκνα και αμέσως μετά ορφανές, τονίζω με δραματικότητα και διαπιστώνω με τρόμο ότι, αυτό το παραμύθι της εβραϊκής καταγωγής μου, τους κάνει να με βλέπουν ευνοϊκά, με διάθεση αναγνώρισης και αποδοχής μου.

Προηγουμένως τους είχα αναφέρει ότι διαβάζω τον Όμηρο από το πρωτότυπο, ότι έχω αποστηθίσει όλα τα αποσπάσματα του Ηράκλειτου, ότι έχω κάνει ειδικές σπουδές στον βωβό κινηματογράφο, ότι ακούω κάθε μέρα Μπαχ, ότι είδα όλες, μα όλες, τις ταινίες των Κουροσάβα, Ταρκόφσκι, Φ. Λανγκ, Βέντερς, Πέκινπα, ότι διάβασα όλον τον Σαίξπηρ και τον Έ. Ά. Πόε.  Καμία συγκίνηση γι’ αυτά, και είμαι βέβαιος ότι δεν θα συγκινούνταν ακόμη και αν τους έλεγα ότι μπορώ να περπατήσω ανάποδα στο ταβάνι, μόλις, όμως, τους είπα ότι είμαι εβραϊκής καταγωγής, με είδαν με συμπάθεια και θαυμασμό. Κύριε ελέησον τους Ελλαδίτες προοδευτικούς!

Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα της δήθεν καταγωγής των Εβραίων και της αιματολογικής τους συγγένειας από τη φύτρα του Αβραάμ και Ισαάκ. Ότι αυτούς έχουν για προπάτορές τους όλοι οι Εβραίοι. Ψέμα, μια ανιστόρητη κατασκευή. Η πλειοψηφία των Εβραίων, που ζουν σήμερα, είναι αποτέλεσμα  προσηλυτισμού από διάφορες φυλές και έθνη. Την αιματολογική συγγένεια και καθαρότητα, που καταγγέλλουν οι Έλληνες προοδευτικοί όταν, σε διάφορες περιπτώσεις, τη διακηρύσσουν πολλοί ανιστόρητοι και πολλά ρατσιστικά κινήματα, την αποδέχονται όταν αναφέρεται στη σημερινή εβραϊκή παρουσία. Δυο μέτρα και δυο σταθμά, αποτέλεσμα του ισοπεδωτικού φιλοσημιτισμού.

Πάντως η βιομηχανία της ανεύρεσης εβραϊκής καταγωγής καλά κρατεί. Για διάφορους διανοούμενους, λογοτέχνες, ζωγράφους και σκηνοθέτες, π.χ. του 18^ου, 19^ου  και 20^ού αιώνα, που ζούσαν σε διάφορες χώρες, γίνονται έρευνες για να βρεθεί και να τονιστεί η εβραϊκή ρίζα τους. Καλώς αν αυτό επηρέαζε την πρόσληψη του κόσμου, επιδρούσε στην καλλιτεχνική και θεωρητική τους δουλειά. Το εβραϊκό στοιχείο αποτελεί σημαντικό έρεισμα για να κατανοήσουμε το έργο και την προσωπικότητά τους και αποτελεί μεγάλο λάθος αν το αγνοούμε.

Όμως η εβραϊκή συσχέτιση τονίζεται ακόμη και αν η οικογένεια τους είχε προσχωρήσει στον Χριστιανισμό, ακόμη και αν οι γονείς τους ή και οι ίδιοι δήλωναν άθεοι ή αδιάφοροι θρησκευτικά ή αγνωστικιστές, απέφευγαν, ή βρίσκονταν σε αντίθεση με, τους ραβίνους και  τις συναγωγές, ακόμη και αν οι ίδιοι αγνοούσαν τις παλαιότερες εβραϊκές ρίζες της οικογένειάς τους και τα οποιαδήποτε εβραϊκά πολιτιστικά στοιχεία δεν έπαιζαν κανένα ρόλο στη ζωή και το έργο τους. Ζούσαν, π.χ. το 1850, μέσα στο πολιτιστικό και θεωρητικό συγκείμενο της γαλλικής ή της ιταλικής, αγγλική, ρωσικής κοινωνίας, η μητρική τους γλώσσα ήταν η γαλλική, (ή ιταλική, αγγλική, ρωσική), είχαν προγόνους από προσμείξεις με άλλα έθνη και φυλές, ποτέ δεν οραματίστηκαν ή σκέφτηκαν ίδρυση κράτους εβραϊκού, ήθελαν, απλώς, να είναι επιτυχημένοι πολίτες στην κοινωνία όπου ζούσαν,   δρούσαν ως π.χ. Γάλλοι ή Γερμανοί πολίτες και συγγραφείς, όμως όλα αυτά ξεχνιούνται και μένει να λάμπει το εβραϊκό παρακλάδι, και αρχίζουν τα: ο εβραϊκής καταγωγής συγγραφέας χ και ψ. Είναι, ως ανάλογο παράδειγμα, σαν να γράφαμε σήμερα ο χριστιανός Καρκαβίτσας ή ο χριστιανικής καταγωγής Καραγάτσης, ο χριστιανός Ζολά ή ο χριστιανικής καταγωγής  Πόε και ο χριστιανός Μαρξ. Θα άρεσε αυτό;

Όμως το Ισραήλ, με θρησκευτικό φανατισμό, που υπερβαίνει ιστορικά δεδομένα, εθνικές και γλωσσικές ταυτότητες, πίστη και αθεΐα, μαζεύει τα παιδιά του -συγχρονικά και διαχρονικά.

 

 

 

ΕΠΙΛΟΓΙΚΑ

 

Όλα ξεκίνησαν από μια λέξη. Μια προοδευτικιά βγήκε στην τηλεόραση και κατηγορούσε τους Έλληνες ότι είναι αντισημίτες, γιατί χρησιμοποιούν τη λέξη «τσιφούτης». Ήταν ευδιάκριτο ότι ήθελαν να φορτώσουν ακόμη μια ενοχή στο δοκιμαζόμενον ημών γένος, κάτι που απέδιδε κέρδη σε όσους ήταν από την πλευρά των επιτιμητών. Αντέδρασα με το πρώτο σημείωμα στη Νέα Εστία. Ο διευθυντής του περιοδικού μού είπε ότι θα το δημοσίευε με την προϋπόθεση ότι θα ακολουθούσε και δική του απάντηση στο κείμενό μου.

Απάντησα ότι από τη στιγμή που δημοσιεύω κάποιο σημείωμά μου, θεωρώ ότι η απάντηση σ’ αυτό, και ο διάλογος που μπορεί να προκαλέσει, αποτελούν κάτι το ευκταίο και το αναμενόμενο, αν λοιπόν απαντούσε ο ίδιος ο διευθυντής του περιοδικού, ακόμη καλύτερα. Όμως, επί του προκειμένου, στην απάντηση του διευθυντή του περιοδικού δεν υπήρχε αναφορά στη φιλολογική ταμπακέρα, δεν πήρα απάντηση αν οι Έλληνες γνωρίζουν τη σύνδεση με τους Εβραίους  της τουρκοκρατίας όταν χρησιμοποιούν τη λέξη τσιφούτης. Η θέση μου ήταν απλή, οι σημερινοί Έλληνες λένε τσιφούτης και απλώς εννοούν τσιγκούνης και σπαγκοραμμένος, όμως   και αν ακόμη γνωρίζουν την εβραϊκή σύνδεση προς τι ο πόνος και ο αλληλοσπαραγμός, όταν κάθε μέρα στην ελληνική κοινωνία ακούμε τόσα ανέκδοτα  που αποδίδουν ευήθεια στους Πόντιους και τσιγκουνιά στους Σκωτσέζους; Δεν αναφέρθηκαν και δεν σχολιάστηκαν αυτά.

Όλα αυτά μου θυμίζουν τους Έλληνες, που σπουδάζουν στην Αμερική και όταν επιστρέφουν στην Ελλάδα μιλούν με απαξίωση για τον εθνικισμό της ελληνικής σημαίας και της προβολής της. Αν ήταν γνήσια και ειλικρινής η αντίδρασή τους, και όχι απότοκο του διατεταγμένου και κυρίαρχου ελληνικού «προοδευτισμού», θα έπρεπε στην Αμερική, τουλάχιστον, να αυτοπυρπολούνταν, να έκαναν θεαματικό δημόσιο χαρακίρι εις ένδειξη αγανάκτησης, γιατί εκεί η αμερικανική σημαία προβάλλεται και αναδεικνύεται χιλιοπλασίως παρά η ελληνική στην Ελλάδα. Οι επαρχιώτες όμως Έλληνες θεωρούν αυτό το πράγμα φυσιολογικό και απλό για τους Αμερικανούς και κάτι το αρνητικό και παρωχημένο για τους Έλληνες.

Επιστρέφω στην αρχή της συζήτησης. Οι Εβραίοι ονόμαζαν τους Έλληνες της τουρκοκρατίας βρωμιούς.[2] Στην κλίμακα της απαξίωσης η λέξη βρωμιός έχει μεγαλύτερη ένταση από το τσιφούτης. Αν λοιπόν το τσιφούτης προκάλεσε αυτόν τον ορυμαγδό θα παρακαλούσα τον φίλο Σταύρο Ζουμπουλάκη να επιστρέψουμε στα φιλολογικά, στη γλώσσα και στο λεξιλόγιο, και να κρίνει και τη χρήση της λέξης βρωμιός από τους Εβραίους

---

Σημείωση: [2] ) Βλ. και Κοσμάς Πολίτης, Στου Χατζηφράγκου, επιμ. P. Mackridge, εκδ. Εστία Νέα Ελληνική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2003, σ. 224

1948. Διάσπαση και δημιουργία αριστερών ποδοσφαιρικών σωματείων

Εν πρώτοις υποκλίνομαι στα μέλη της κυπριακής αριστεράς, τα οποία δεν υπέγραψαν την ανακοίνωση των ποδοσφαιρικών σωματείων της Κύπρου, ανακοίνωση που έπαιρνε θέση στον εμφύλιο της Ελλάδας, καταδικάζοντας την ελλαδική κομμουνιστική παράταξη.  Τα προεδρεία των σωματείων είχαν δικαίωμα να εκδώσουν την περί ης ο λόγος ανακοίνωση, και τα υπόλοιπα μέλη να συμφωνήσουν ή να διαφωνήσουν με την ενέργεια αυτή. Η επιμονή να συνυπογράψουν τη δήλωση όλοι, αποτελεί αυταρχισμό, εξαναγκασμό, καταπίεση, ίνα μη τι χείρω είπω.  Δεν υπάρχει πιο αισχρό πράγμα από τις δηλώσεις που σε αναγκάζουν να υπογράψεις και δηλωσίας δεν πρέπει να γίνεις ποτέ.

Από κει και πέρα η αφήγηση ότι η ενέργεια αυτή επέφερε και τη διάσπαση με τη δημιουργία των αριστερών ποδοσφαιρικών σωματείων και τη δημιουργία μιας ξεχωριστής ομοσπονδίας, αποτελεί αφελή εξιστόρηση, η οποία συνεχίζει τον κλαυσιαίδοιο τρόπο της Ακελικής ιστορικής αφήγησης [=τι να κάνουμε οι καημένοι, αναγκαστήκαμε να προχωρήσουμε στη διάσπαση, οι άλλοι έφταιγαν]. Για να αποφύγουμε την άγονη γεγονοτολογία, που τυφλώνει την ιστορική κατανόηση με τον βομβαρδισμό δευτερεύουσας σημασίας γεγονότων και μαρτυριών, πρέπει να πλησιάσουμε το θέμα κατανοώντας τις γενικότερες τάσεις της κυπριακής αριστεράς, τη βασικότερη πολιτική της η οποία συνίσταται σε ένα κύριο πρόταγμα: τη δημιουργία ακελικής κοινωνίας μέσα στην ευρύτερη κυπριακή κοινωνία. Μιας κομματικής κοινωνίας, περιχαρακωμένης και ξεχωριστής, οριοθετημένης από το κομματικό  πλαίσιο.

Το ΑΚΕΛ μαζικοποιείται τάχιστα.  Πολλά πράγματα μαζί ευνοούν την μαζικοποίησή του.  α) Πρώτα από όλα το ίδιο το κόμμα έχει απεκδυθεί την παλαιά κομουνιστική εμφάνισή του και την περιθωριοποίηση που αυτή προκαλούσε. Το Κ.Κ.Κ. αυτοδιαλύεται   και το ΑΚΕΛ είναι πια ένα λαϊκομετωπικό κόμμα, νόμιμο και με ανοικτές της πόρτες του και χωρίς μυστικούς και παράνομους μηχανισμούς ή όσοι μηχανισμοί υπάρχουν ακόμη αποκρύβονται και είναι γνωστοί μόνο σε ένα στενό κύκλο μυημένων.

Β) Η αντίπαλη παράταξη δεν είχε οργανωμένη κομματική έκφραση, περιστρεφόταν γύρω από την Εθναρχία. Η Εκκλησία της Κύπρου είχε όμως υποστεί καίρια κτυπήματα από την αποικιοκρατία, με την εξορία των μελών της και την εν γένει αποδυνάμωσή της λόγω της εθνικής της δράσης στην εξέγερση των Οκτωβριανών.

Γ) Το ΑΚΕΛ ιδρύθηκε και έδρασε μέσα στα κολοσσιαία συναισθήματα που δημιουργούσε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, σε μια εποχή ρευστότητας και αλλαγών (ήττα δυνάμεων του Άξονα, ανάδυση νέων υπερδυνάμεων -.Η.Π.Α. και Ε.Σ.Σ.Δ.-, αποδυνάμωση των παλαιών αποικιοκρατικών δυνάμεων Αγγλίας και Γαλλίας κ.λπ.). Ταυτίζεται με τη Σοβιετική Ένωση, που αυτή την περίοδο της άνδρωσης του κόμματος είναι σύμμαχος με την Αγγλία και την Αμερική στον αγώνα εναντίον της χιτλερικής επιθετικότητας. Η άνοδος του ΑΚΕΛ επιτυγχάνεται ομαλά όχι γιατί χτυπιέται με την αποικιοκρατία αλλά γιατί ταυτίζεται με μία σύμμαχο της Αγγλίας στον κρίσιμο αγώνα εναντίον του χιτλερικού ηγεμονισμού και του γερμανικού επεκτατισμού. Ακόμη, πρέπει να συνυπολογίσουμε την αίγλη του Κόκκινου Στρατού αυτή την περίοδο του πολέμου και αμέσως μετά τη λήξη του, καθώς και την επίδρασή του στους Κύπριους του Κυπριακού Συντάγματος και την κατήχηση που γινόταν στους στρατιώτες του υπέρ του Στάλιν, του Κόκκινου Στρατού και της Ρωσίας, από κομματικούς καθοδηγητές οι οποίοι έδρασαν με θαυμαστό τρόπο.

Δ.) Το κυριότερο ήταν η ενίσχυση της αγγλικής αποικιοκρατίας προς το ΑΚΕΛ. Οι ευφυείς Άγγλοι ήξεραν ότι δεν μπορούσαν να εφάρμοζαν με επιτυχία την παλιά μέθοδο της ενίσχυσης της τουρκοκυπριακής μειονότητας του 18% για να αντιμετωπίσουν το 82% της ελληνικής πλειονότητας, η οποία περιστρεφόταν γύρω από την Εκκλησία και την Εθναρχία.  Ήρθαν νέοι καιροί, τα κολοσσιαία συναισθήματα που προκάλεσε ο πόλεμος και τα ιδανικά που οι ίδιοι οι εμπόλεμοι διακήρυσσαν ότι θα εφάρμοζαν με το τέλος του πολέμου και την ήττα του χιτλερισμού [ελευθερία, δημοκρατία, ευημερία, αυτοδιάθεση των λαών] ήθελαν νέα τακτική. Και αυτή ήταν η ενίσχυση ενός κόμματος λαϊκοδημοκρατικού που θα μείωνε την εμβέλεια της Εθναρχίας. Οι Άγγλοι έχοντας το 18% της τουρκοκυπριακής μειονότητας, ένα 30% του κόμματος της αριστεράς και το υπόλοιπο της κουτσουρεμένης Εθναρχίας, θα έπαιζαν με μεγαλύτερη επιτυχία το πολιτικό τους παιγνίδι.

ΕΝΘΕΤΟ ΣΧΟΛΙΟ: Τρώω όλο το φαί μου, ακολουθώ τις συμβουλές του γιατρού μου, γυμνάζομαι. Στόχος μου είναι να ζήσω έως το 2080 για να δω τον φάκελο των αγγλικών αρχείων για το ΑΚΕΛ, που αναφέρεται  στη στάση και στις σχέσεις του με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα και την αγγλική αποικιοκρατία, ένα φάκελο που, ενώ περιμέναμε όλοι ότι θα δινόταν στους μελετητές, ξαφνικά χαρακτηρίστηκε ως σημαντικός και θα μείνει κλειστός άλλα 70 χρόνια, έως το 2080. Πρώτη φορά συμβαίνει τέτοιο πράγμα εκ μέρους των Άγγλων, τόση αργοπορία για το άνοιγμα ενός φακέλου. Είμαι πεισματάρης όμως, και θα τα καταφέρω. Τότε, το 2080, θα είμαι 129 ετών και θα τον  δω και θα τον μελετήσω και, πιστεύω, ότι πολλά τεκμήρια του φακέλου θα επιβεβαιώσουν τις απόψεις μου.

Η βασικότερη, λοιπόν, τακτική του ΑΚΕΛ ήταν η δημιουργία κοινωνίας μέσα στην κοινωνία. Οι ΑΚΕΛικοί ηγέτες είπαμε δεν ήσαν αρειμάνιοι και μπαρουτοκαπνισμένοι καπετάνιοι, που θα όδευαν για επανάσταση. Ήθελαν να δημιουργήσουν ένα μεγάλο κομματικό ποσοστό, να το περιχαρακώσουν και να το χρησιμοποιούν. Έτσι δεν περιορίζονται στην πολιτική δράση, όπως τα άλλα αριστερά κινήματα, θέλουν τη δημιουργία της ΑΚΕΛικής εκκλησίας, εν είδει θρησκευτικής αναπλήρωσης. Αυτή η ΑΚΕΛική εκκλησία, η περιχαρακωμένη, έπρεπε να έχει τα αριστερά κρασιά, τους αριστερούς καφέδες, τις αριστερές λεμονάδες, τα αριστερά καφενεία, τα αριστερά μπακάλικα και συνεργατικά.  Μια κοινωνία μέσα στην κοινωνία.

Αυτή η λογική της περιχαράκωσης δεν μπορούσε να άφηνε έξω τον χώρο ενός μαζικού αθλήματος όπως  το ποδόσφαιρο. Ήθελε, λοιπόν, και τα αριστερά ποδοσφαιρικά  σωματεία. Το προγραμμάτιζαν για καιρό. Η υπόθεση με την ανακοίνωση των ποδοσφαιρικών σωματείων  και την απαίτηση για συνυπογραφή εκ μέρους των ποδοσφαιριστών ήταν η ευκαιρία. Δεν είναι τυχαίο ότι μέσα σε δέκα μέρες δημιούργησαν νέο σωματείο (νέο αθλητικό σωματείο ακομμάτιστο και προσηλωμένο στην ιδέα του γνήσιου αθλητισμού, έγραψαν ανερυθριάστως και παραπλανητικά, το 1948).

Όταν επιτυγχάνουν τον στόχο της δημιουργίας ποδοσφαιρικών σωματείων με τη σφραγίδα του ΑΚΕΛ, προσπαθούν να επιστρέψουν στην ΚΟΠ. Γιατί αφενός ζητούν τη δημιουργία κομματικής κοινωνίας μέσα στην ευρύτερη κυπριακή κοινωνία που θα ελέγχεται από τον μηχανισμό του κόμματος  αφετέρου δεν θέλουν με κανένα τρόπο οι υπόλοιποι να τους απομονώνουν.  Έτσι επιστρέφουν στην ΚΟΠ αφού κατάφεραν όλους τους στόχους τους.

ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ

Γιατί κάποια στιγμή η συσσώρευση μαρτυριών, ντοκουμέντων, δεδομένων, ειδησαρίων και άλλων εκτενών κειμένων από εφημερίδες και περιοδικά των περασμένων αιώνων, οι επιστολές και οι αναφορές, τα αρχεία υπηρεσιών, κομμάτων και οργανώσεων, πρέπει να γίνουν θεωρία, μια γενικότερη σύλληψη της ιστορικής πορείας.

Γιατί κινδυνεύουμε να μας πνίξουν τα τεκμήρια, οι παραθέσεις γεγονότων και οι μαρτυρίες και εμείς, καταπλακωμένοι από το βάρος τους, να μη μπορούμε να βάλουμε τάξη σ’ αυτόν τον πληθωρισμό.

Ας δούμε πέντε σημεία θεωρητικής ανάπτυξης -απλής, απλούστατης θεωρητικής προσπέλασης- που μπορεί να βάλει μια τάξη στην πληθώρα γεγονότων και μαρτυριών

Α. ΤΑ ΤΡΙΑ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

 Ουδείς έχει προσεγγίσει επισταμένως το θέμα των τριών, πέραν της Κύπρου, κέντρων ιδεολογικής εξακτίνωσης προς το Κομμουνιστικό Κόμμα Κύπρου στην αρχή, και προς το ΑΚΕΛ αργότερα. Σ’ όλες τις χώρες της Ευρώπης, μετά την Οκτωβριανή επανάσταση, είχαμε ένα τυποποιημένο σχήμα. Υπήρχε το κομμουνιστικό κόμμα της χώρας και οι εσωτερικές του ζυμώσεις από τη μια και από την άλλη το ιδεολογικό κέντρο της Μόσχας, της μητρόπολης του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος. Με επίδραση από αυτό, έλεγχο, καθοδήγηση, διάλογο και, κάποτε, έκφραση αντιθέσεων. Το θέμα αυτό έχει αρκούντως μελετηθεί και αρκετές μονογραφίες έχουν κατατεθεί για τις σχέσεις των κομμουνιστικών κομμάτων Γαλλίας, Ιταλίας, Δανίας κ.λπ. με τη Μόσχα.

Στην Κύπρο είχαμε πάλι μια ιδιοτυπία. Υπήρχε το Κ.Κ.Κ./Α.Κ.Ε.Λ. στο νησί και υπήρχαν τρεις εξωτερικοί πυλώνες που το καθοδηγούσαν, στήριζαν την ιδεολογική του ζύμωση, επηρέαζαν τις θέσεις που έπαιρνε:

 Α) Η Μόσχα, ως η Μέκκα του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος

Β) το Κ.Κ.Ε., αφού η Κύπρος ήταν ένα ελληνικό νησί υπό βρετανική κυριαρχία με κυρίαρχο το αίτημα της αυτοδιάθεσης-ένωσης και το κομμουνιστικό κίνημα της Ελλάδας αναρρίπιζε συναισθήματα και επηρέαζε.

Γ) Το κομμουνιστικό κόμμα Αγγλίας και η αριστερή πτέρυγα του Εργατικού κόμματος της χώρας αυτής, αφού η Κύπρος ήταν αγγλική αποικία, με πλήθος συνδέσεις με την αποικιοκρατική μητρόπολη. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και οι ριζοσπάστες Άγγλοι αριστεροί έβλεπαν τα θέματα των αποικιών μέσα από τα ματογυάλια της αγγλικής αποικιοκρατίας. Δεν καλούσαν για το τέλος της αποικιοκρατίας και δεν υποστήριζαν τους απελευθερωτικούς αγώνες των υπόδουλων λαών αλλά μιλούσαν με «λεπτό και εκσυγχρονιστικό τρόπο» για ένα νέο στάδιο ανάπτυξης και διοίκησης των αποικιών, με το οποίο κάποια ψίχουλα ελευθεριών θα δίνονταν αλλά και η πρόσδεσή τους στο αγγλικό άρμα θα συνεχιζόταν.

Οι τρεις αυτοί εξωτερικοί πόλοι επηρέασαν και την πορεία του εγχώριου αριστερού κινήματος. Εν τέλει έγινε ένας διακανονισμός με τον εξοβελισμό του ελληνικού πόλου του ΚΚΕ, και τη διαπλοκή των δύο που παρέμεναν στο παιγνίδι: του ρωσικού και του αγγλικού κέντρου. Το ΑΚΕΛ θα υποστήριζε τη Μόσχα στο διεθνές επίπεδο, θα υποστήριζε τη σοβιετική πολιτική σε όλα τα θέματα της υφηλίου, θα προπαγάνδιζε υπέρ του καθεστώτος ότι ήταν το άψογο, άμωμο και άφθαρτο σύστημα στην ιστορία της ανθρωπότητας και στα εσωτερικά θέματα της Κύπρου θα υποστήριζε μια εκλεπτυσμένη εκδοχή των αγγλικών συμφερόντων, συνεπικουρούμενο από το Κ.Κ. Αγγλίας και διάφορες πτέρυγες του Εργατικού κόμματος.

Και η Ρωσία και η Αγγλία έκαναν καλά τη δουλειά τους με το ΑΚΕΛ. Η Ρωσία, μέσα στα πλαίσια του διπολισμού και της έντονης αντιπαράθεσης με την Αμερική, είδε ότι στην Κύπρο υπήρχε διάσταση αγγλικών και αμερικανικών συμφερόντων και την συνέφερε η παραμονή της Κύπρου υπό την αγγλική επίδραση – η ενσωμάτωση της Κύπρου στην Ελλάδα θα την ενέτασσε υπό την αμερικανική ηγεμονία. Η Αγγλία μπορεί να το διασκέδαζε με τον ναϊφ φιλοσοβιετισμό του ΑΚΕΛ και τη φανατική προσκόλλησή του στην Μόσχα, όμως ήξερε ότι ο σοβιετικός στόλος δεν θα κατέβαινε στην Κύπρο, ούτε οι ΑΚΕΛικοί ήταν κάποιοι μπαρουτοκαπνισμένοι και επικίνδυνοι επαναστάτες. Άρα θα τους άφηνε να εκφράζουν τον φιλοσοβιετισμό τους, ακόμη να εκδίδουν ανακοινώσεις εναντίον της αγγλικής πολιτικής στην Ινδία, τη Ροδεσία , τη Νότιο Αφρική κ.λπ. και θα τα έβρισκε μαζί τους στα εσωτερικά ζητήματα και στο θέμα της διαχείρισης του Κυπριακού.

 

Β) ΕΞΕΓΕΡΣΗ/ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΦΑΣΑΡΙΕΣ/ ΟΧΛΑΓΩΓΙΕΣ

 

Οι διανοούμενοι, οι λαοί και η αστική τάξη της ευρωπαϊκής μητρόπολης έχουν αποδεχτεί τους όρους εξέγερση και επανάσταση για την ιστορία των ευρωπαϊκών λαών. Είναι οι «ανώτεροι» λαοί που δικαιούνται μερίδιο εξανάστασης και εξέγερσης πότε πότε. Όμως αυτούς τους όρους δεν τους χαρίζουν για τους «υπανάπτυκτους» λαούς του τρίτου κόσμου, τους αποικιοκρατούμενους λαούς. Όταν εξεγείρονται αυτοί οι λαοί τότε έχουμε φασαρίες, οχλαγωγίες, έκτροπα, ταραχές, ανώμαλη κατάσταση.

Χαρακτηριστικά το τομίδιο για την εξέγερση των Οκτωβριανών (Κύπρος 1931), που παρουσιάστηκε από το Υπουργείο αποικιών της Αγγλίας έχει τίτλο Disturbances in Cyprus in October 1931.

Πρέπει, λοιπόν, να μας προβληματίσει το γεγονός ότι όταν οι Ακελικοί αναφέρονται στην εξέγερση της Κύπρου του 1955 -59, με τις τόσες θυσίες και πράξεις ηρωισμού, δεν αναφέρουν τον όρο «εξέγερση» ή «αγώνας» αλλά χρησιμοποιούν τον όρο «φασαρίες». Προσωπικά άκουσα αμέτρητες φορές τη φράση «τότε με τις φασαρίες» ή «τον καιρό των φασαριών».

Μένει να σκεφτούμε αν το λένε από έναν ιδεολογικό ρατσισμό [«την εξέγερση και την επανάσταση την κάνουν άνθρωποι του δικού μας ιδεολογικού χώρου, οι άλλοι, ως παρωχημένοι ιστορικά ή κατώτεροι, κάνουν έκτροπα»] ή αν το λένε γιατί έχουν ενσωματώσει τη λογική των Άγγλων αποικιοκρατών.

Γ) ΑΝΤΙΑΠΟΙΚΙΑΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΕΡΑ

Είναι χαρακτηριστική η τοποθέτηση αρκετών προοδευτικών φίλων για την ιδεολογική ηγεμονία της κυπριακής Εθναρχίας στον αντιαποικιακό-εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1955-59. Πώς, σε ρωτούν, αφού σε όλες τις χώρες του κόσμου τον αντιαποικιακό αγώνα τον διεξήγαγε η αριστερά, στην Κύπρο την ηγεσία του αγώνα την είχε η δεξιά.  Και αφήνουν, εύλογα, υπόνοιες ότι κάτι άλλο κρύβεται, ύποπτο ή, τουλάχιστον, ακατανόητο.

Εν πρώτοις η τοποθέτησή τους για την ηγεσία της αριστεράς στους αντιαποικιακούς αγώνες αποτελεί ένα τεράστιο ψεύδος, απλώς με τη συνεχή επανάληψή του προσπαθούν να το μετατρέψουν ως κάτι το αυτονόητο, ότι έτσι έγινε.

Όσοι έχουν μελετήσει την ιστορία των αντιαποικιακών αγώνων του 19^ου και 20^ου αιώνα, γνωρίζουν πολύ καλά ότι στους αντιαποικιακούς αγώνες ρίχτηκαν πρώτοι και καλύτεροι οι φεουδάρχες των απέραντων αγροτικών περιοχών των αποικιοκρατούμενων λαών, οι φύλαρχοι των βουνών και της ζούγκλας, το ιερατείο των καταδυναστευομένων χωρών, η αστική τάξη, η αγροτιά, οι διανοούμενοι των μικροαστικών στρωμάτων κ.λπ. Και ήταν πολύ φυσικό αυτό, αφού η πολυπληθής οργανωμένη εργατική τάξη απουσίαζε, οι χώρες αυτές στηρίζονταν στη γεωργία, τη βιοτεχνία και το εμπόριο. Όπου υπήρχε οργανωμένη αριστερά αυτή βοήθησε τον αντιαποικιακό αγώνα, όχι ως ηγεμονική δύναμη αλλά ως επικουρική. Οι περιπτώσεις που η αριστερά είχε ηγεμονικό ρόλο στον αντιαποικιακό αγώνα ήσαν λίγες, και πάντα αφού κατόρθωσε να συνενώσει δυνάμεις πέραν της εργατικής τάξης σε ένα εθνικοαπελευθερωτικό μέτωπο, με συμμετοχή πολλών κομμάτων, παρατάξεων και συσπειρώσεων οι οποίες είχαν διαφορετικές πολιτικές αναλύσεις και προσεγγίσεις.  Αυτά λέει η ιστορική αλήθεια.

Φυσικά, στην Κύπρο, αν είχαμε νίκη της αριστεράς στην Ελλάδα, τα πράγματα θα μπορούσαν να είχαν διαφορετική τροπή. Οι εξελίξεις (νίκη της δεξιάς στην Ελλάδα, συμμετοχή του ΑΚΕΛ στη Διασκεπτική προηγουμένως, οι προοπτικές συγκρούσεων με την Αγγλοκρατία η οποία λειτουργούσε ευνοϊκά για τη μαζικοποίηση του ΑΚΕΛ κ.λπ.) έκαναν την ηγεσία της κυπριακής αριστεράς αρνητική στην επιλογή του ένοπλου αντιαποικιακού αγώνα. Ήταν, λοιπόν, φυσιολογικό να αναλάβει τον αγώνα η Εθναρχία. Για να καταλάβουμε το πνεύμα της εποχής, αναφέρω ότι στην Ελλάδα αρκετά τμήματα της μετεμφυλιακής νικήτριας δεξιάς, μέσα στα πλαίσια της εξάρτησής της από τους Άγλλους και τους Αμερικανούς, έβλεπαν τον αγώνα της Κύπρου ως κάτι ενοχλητικό, ως βαρίδι από το οποίο προσπαθούσαν να απαλλαγούν. Έναν αγώνα που είχε στην πολιτική ηγεσία του τον Μακάριο και την Εθναρχία και στον στρατιωτικό τομέα τον Γ. Γρίβα. Αν ήταν στην ηγεσία του αγώνα αυτού το ΑΚΕΛ η πλειονότητα των ερεισμάτων  στην Ελλάδα θα χάνονταν αμέσως. Ήταν, λοιπον, αναμενόμενο, μέσα στο πλαίσιο της εποχής αυτής, να αναλάβει τον ηγετικό ρόλο η Εθναρχία. Και  ο ρόλος του ΑΚΕΛ ήταν να ενισχύσει αυτόν τον αγώνα και μέσα από τη συμμετοχή, και καταβάλλοντας το δικό του τίμημα αγώνων και θυσιών, να έπαιρνε μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης, πράγματα που θα σφράγιζαν τις εξελίξεις. Αν δεν συμμετείχε ήταν απόφαση του ΑΚΕΛ και κανένας δεν ευθύνεται για τις αποφάσεις του, εκτός από τα μέλη και την ηγεσία του. Και ας μη μέμφονται κανένα γι’ αυτό.

 

(ακολουθούν άλλα δύο θέματα της κυπριακής ιστορίας)