Η κα ΡΕΠΟΥΣΗ ΠΑΝΤΑ ΘΑ ΣΥΝΤΕΙΝΕΙ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΑΡΑΧΑΡΑΞΗ ΚΑΙ ΘΑ ΠΡΟΩΘΕΙ ΤΙΣ ΙΔΕΟΛΗΨΙΕΣ ΤΗΣ
Η κα Ρεπούση, εξοπλισμένη με μερικές μπροσούρες και ιδεολογήματα, προσεγγίζει τα πάντα με ανιστόρητο τρόπο, χωρίς μελέτη και έρευνα. Χτες αναφέρθηκε και στις μαθητικές παρελάσεις και ζήτησε την κατάργησή τους υποστηρίζοντας ότι «είναι ένας θεσμός που προέρχεται από τον Ιωάννη Μεταξά». Ακόμη μια ένδειξη ιστορικής ημιμάθειας και ιδεοληψίας από ένα πρόσωπο που έγραψε μάλιστα βιβλίο Ιστορίας για τους μαθητές της ταλαίνης Ελλάδος.
Όμως οι μαθητικές παρελάσεις αποτελούσαν θεσμό πριν καν γεννηθεί ο Μεταξάς. Από τον δέκατο ένατο αιώνα, σε όλες τις πόλεις του ελληνισμού, οι μαθητικές παρελάσεις αποτελούσαν βασική συνισταμένη του δημοσίου βίου. Μπορούμε να πούμε ότι η μαθητική παρέλαση και η μπάντα/φιλαρμονική που έπαιζε την Κυριακή στην κεντρική πλατεία, αποτελούσαν τα δύο βασικότερα θέματα της κουλτούρας του άστεως, όταν οι πόλεις άρχισαν να αποτελούν σημαντικά πληθυσμιακά κέντρα και δημιουργούσαν νέες εκφράσεις συλλογικού βίου, πολύ διαφορετικές από τις εκδηλώσεις του αγροτοποιμενικού περιβάλλοντος, που χαρακτήριζαν την προηγούμενη περίοδο, και βασίζονταν κυρίως στις θρησκευτικές πανηγύρεις, πέριξ του ναού.
Οι μαθητές του 19ου αιώνα περίμεναν με αδημονία τις παρελάσεις, ήταν η πιο καλή τους εκδήλωση και συμμετείχαν με απόλυτη ευχαρίστηση. Συμμετείχαν με χαρά –για να φέρουμε ένα παράδειγμα από πρόσφατες εποχές- όπως οι φοιτητές στα εφηβικά πάρτι της δεκαετίας του ’60 ή στα φεστιβάλ πολιτικών νεολαιών την περίοδο της μεταπολίτευσης. Ας μη ξεχνάμε ότι μέχρι και το δεύτερο ήμισυ του 20 αιώνα ένα ποσοστό λιγότερο από το 10% προχωρούσε για το Γυμνάσιο, οι άλλοι συνέχιζαν στις αγροτοποιμενικές ασχολίες της οικογένειάς τους ή πήγαιναν μαθητευόμενοι σε βιοτεχνίες, οικοδομές και άλλους χώρους εργασίας. Αυτό το μικρό ποσοστό, το κάτω από 10%, αισθανόταν ότι ήταν προνομιούχο, το εκλεκτό μέρος της ηλικιακής ομάδας των εφήβων, ήταν η χρυσή νεολαία της κοινωνίας τους και έπρεπε να παρουσιαστεί στην κοινωνία, να προβληθεί και να πάρει τα εύσημα.
Όσοι δεν επαναπαύονται στις εύπεπτες μπροσούρες, που τρέφουν διάφορους ιδεοληπτικούς, όσοι μιλούν με επιστημοσύνη και στοιχεία, μπορούν να παραπέμψουν σε χιλιάδες δημοσιεύματα που αναφέρονται στις μαθητικές παρελάσεις, πολύ πριν από την εμφάνιση του Μεταξά. Ακόμη και στη μικρή Κύπρο, η μαθητική παρέλαση αποτελούσε βασική δραστηριότητα των σχολείων. Από την εφημερίδα Κυπριακός Φύλαξ (12 Οκτωβρίου 1913) αποσπώ μερικές γραμμές για μαθητική παρέλαση στον Πεδουλά: Οι μαθητές, προηγουμένης της εθνικής σημαίας “παρήλασαν διά των κεντρικωτέρων οδών του χωρίου, διαχύνοντες τον πατριωτικόν ενθουσιασμόν και ψάλλοντες θούρια, άτινα χαρμοσύνως αντήχουν εις τας κοιλάδας των γραφικών ορέων.” Αυτά σε ένα χωριό με γραφικά όρη και κοιλάδες, για να αντιληφθούμε τι γινόταν με τις μαθητικές παρελάσεις στις πόλεις με μεγάλο πληθυσμό.
Όλα αυτά αποδεικνύουν ότι μερικοί λεγόμενοι προοδευτικοί κύκλοι είναι ανιστόρητοι, αγράμματοι και ιδεοληπτικοί, απλώς έχουν θράσος. Εκσφενδονίζουν την εισήγησή τους με τρόπο φορτισμένο και τρομοκρατικό, ότι αυτή αποτελεί την πεμπτουσία του σύγχρονου πνεύματος και άρα όσοι αντιδράσουν μεταβαίνουν όλοι στην ομαδοποίηση των παρωχημένων και παρελθοντολόγων. Συγχυσμένη η ελληνική κοινωνία κάποτε τους ακούει. Συνήθως, όταν διαισθάνεται το ύποπτο ιδεολογικό παιγνίδι που παίζουν, τους στρέφει την πλάτη, χωρίς όμως να τους ελέγξει, να τους κρίνει και να τους αποκρούσει.
Το σημαντικό δεν βρίσκεται εδώ. Εκατοντάδες ερευνητές, που αναδιφούν έντυπα του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ου, για την συγκρότηση των διαφόρων μελετών τους, για πρόσωπα, τόπους, έντυπα και θέματα αυτής της περιόδου, έχουν εντοπίσει εκατοντάδες αναφορές για μαθητικές παρελάσεις, ακόμη και πριν ο Μεταξάς γεννηθεί, ή ακουστεί το όνομά του. Όμως κανένας δεν βγήκε να το τονίσει αυτό, να διορθώσει τους ιδεοληπτικούς ή τους λανθασμένους προοδευτικώνυμους.
Αλήθεια έχει πέσει τόσος φόβος στην Ελλάδα;
Σάββας Παύλου 