Αλλαγή επαγγέλματος – ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑΚΑ

Ναι, θα το ήθελα πολύ να άλλαζα επάγγελμα. Και τι κατάλαβα από τον δρόμο που πήρα ίσαμε σήμερα; Δεν είναι μόνο αυτό, είναι και η αίσθηση της δημιουργίας, της χειροπιαστής αισθητικής, που μεταμορφώνει τον άνθρωπο και τα πράγματά του, για το καλύτερο. Θα είχα λοιπόν το κατάστημά μου, απαραίτητα με τον επίσημο τύπο της καθαρεύουσας: Ταπετσαρίαι Σάββας Π. Τζιωνής, με ψαλίδια, κόπτες, βελόνες ραφής, ραπτομηχανές δέρματος και όλα τα σχετικά σύνεργα, και θα έρχονταν εκεί πότε ο κύριος Βασίλειος Πτωχόπουλος με τη Lamborghini Veneno του, πότε ο κ. Γεώργιος Τριλλίδης με την Rolls Royce Wraith 2014, πότε ο κ. Στέφανος Σταυρίδης με την Bugatti Veyran Super Sport, καθώς και άλλοι, θα ανανέωνα εντελώς την ταπετσαρία των αυτοκινήτων τους, θα διαμόρφωνα καινούργια θυλάκια και δερμάτινες επενδύσεις, κάποτε πονηρά δερμάτινα θυλάκια με εκείνα που φτιάχνουν ατμόσφαιρα, να θα αποκομβίωνες ένα δέρμα ζέρβας και θα είχε μέσα κρύπτη με ποτά, τσιγάρα και σοκολατάκια, αλλού άλλα βοηθητικά, θα πρότεινα νέα χρώματα και ποιότητα πάντα με αληθινό δέρμα, θα έφτιαχνα τα αυτοκίνητα τόσο τέλεια που δεν θα ήξερες αν η κούρσα του κ. Πτωχοπούλου ή του Γεωργίου Τριλλίδη ή Στέφανου Σταυρίδη θα ήταν για τους συνηθισμένους δρόμους της Λευκωσίας ή για τους δρόμους του ουρανού.
ΣΑΒΒΑΣ Π. ΤΖΙΩΝΗΣ

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑΚΑ
ΔΥΟ ΒΡΑΒΕΥΣΕΙΣ _ ΔΥΟ ΑΝΤΙΦΩΝΗΣΕΙΣ

Τελετή βράβευσης, αίθουσα Καστελιώτισσα, 10 Δεκεμβρίου 2013

Σκεπτικό Βράβευσης:
Το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου/Μελέτης απονέμεται στον Σάββα Παύλου για το έργο Εκεί, στις ομπρέλες…Αλεξίβροχα και αλεξίκακα κείμενα για την Κύπρο.

Το βιβλίο Εκεί, στις ομπρέλες… Αλεξίβροχα και αλεξίκακα κείμενα για την Κύπρο αποτελείται κατά το πλείστον από επιφυλλίδες που δημοσιεύτηκαν σε εφημερίδες και περιοδικά Κύπρου και Ελλάδας στο χρονικό διάστημα 1989 έως 2012. Το βιβλίο μαρτυρά την ιδεολογική τάξη και τη ζύμωση μιας εποχής με χαρακτηριστική εμμονή στο θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ευρωπαϊκών πραγμάτων. Το πνεύμα του συγγραφέα βρίσκεται ακριβώς στη διαπίστωση ότι η εγκατάλειψη των συλλογικών δικαιωμάτων του κυπριακού ελληνισμού αποτελεί υπονόμευση της βαθύτερης συνισταμένης των ευρωπαϊκών και ανθρώπινων αξιών. Παρόλο που οι επιφυλλίδες έχουν από τη φύση τους την ιδιότητα παλμογράφου της επικαιρότητας, χάρη στη γραφίδα του Σάββα Παύλου διευρύνεται ο χαρακτήρας τους, καθώς συλλαμβάνουν στιγμές και ιδέες με καθολική αξία και μονιμότερη σημασία. Η αρετή του προικισμένου δοκιμιογράφου βρίσκεται στο ότι εστιάζει την οξύτατη ματιά του σε ποικίλους τομείς της σύγχρονης ιστορίας μας, επιζητώντας με γρηγορούσα συνείδηση να επισημάνει θλιβερές ασυνταξίες της πολιτικής και πολιτισμικής πραγματικότητας. Σημαντικό επίσης είναι ότι ο συγγραφέας πραγματεύεται τα πνευματικά ζητήματα σε έναν ευρύτερο ορίζοντα, πέρα από τα όρια του τοπικισμού. Η φιλολογική του κατάρτιση και η λαμπερή του γλώσσα, η πρωτοτυπία στη σύνδεση και η τόλμη στην ανάλυση των θεμάτων, κατατάσσει τον Σάββα Παύλου στους αφοσιωμένους πρωτοπόρους που διεγείρουν και κρατούν ξύπνιο το πνεύμα.

ΑΝΤΙΦΩΝΗΣΗ
Η έκδοση ενός βιβλίου αποτελεί πάντοτε μια πράξη επικοινωνίας. Ο συγγραφέας καταθέτει τους προβληματισμούς του και περιμένει την κρίση των άλλων, θετική ή αρνητική, τον διάλογο με τον δήμο και τους σοφιστές, τους αναγνώστες του και την κοινωνία γενικότερα. Και επειδή, τελευταία, εισήλασαν πολλές μοντερνίζουσες απόψεις για το θέμα αυτό, θέλω να τονίσω ότι οι άνθρωποι που αρνούνται τον επικοινωνιακό ρόλο μιας έκδοσης, για να είναι συνεπείς με τις απόψεις τους, πρέπει να μην εκδίδουν. Τον χειμώνα, δίπλα στο τζάκι, να διαβάζουν μόνοι τους τα, ίσως αριστουργηματικά, κείμενά τους και να ρίχνουν τις σελίδες στη φωτιά. Είναι πολύ απλό και δείχνει συνέπεια.
Η επικοινωνιακή προσέγγιση μιας έκδοση προϋποθέτει την ένταξη σε ένα σύστημα προταγμάτων και αξιών της περιβάλλουσας κοινωνίας και του περιβάλλοντος πολιτιστικού και ιστορικού πεδίου, για να διαλεχτείς μαζί τους, είτε για να τα ενισχύσεις ή, ακόμη, για να απορρίψεις αυτά τα προτάγματα και αυτές τις αξίες. Η ένταξη στην κοινωνία, η αναγνώριση ότι πέραν από το στενό οικογενειακό περιβάλλον υπάρχει κάτι ευρύτερο με άλλες αξίες και προτάγματα, αποτελεί το τρίτο σημαντικό βήμα στην πορεία κάθε ανθρώπου, μετά το στάδιο του καθρέφτη, όταν το παιδί αναγνωρίζει το είδωλό του, και το στάδιο της αυτοσυνείδησης, όταν συνειδητοποιεί την μοναδικότητα της ύπαρξής του άρα και τον φόβο της απώλειάς της και την έννοια του θανάτου. Όπως και τα δύο προηγούμενα και η αναγνώριση του κοινωνικού και ιστορικού συγκείμενου συμβαίνουν στην παιδική ηλικία του κάθε ανθρώπου και παίζουν πάντοτε σημαντικό ρόλο.
Δεχόμενος τον επικοινωνιακό και κοινωνικό ρόλο της έκδοσης ενός βιβλίου, έχει για μένα ιδιαίτερη σημασία η αφορμή και η ώρα της ένταξής μου στην κοινωνία και την ιστορία. Ήταν Μάρτιος του 1957, δεν είχα πάει δημοτικό και δεν ήξερα ακόμη να διαβάζω. Ήρθε στο σπίτι ο πατέρας με μια εφημερίδα και είχε τα μάτια υγρά, και στη μητέρα μου που βγήκε μαζί μου στην αυλή για να τον προϋπαντήσουμε, είπε με λίγα λόγια τα νέα: Του ζήτησαν να παραδοθεί, συνέχισε να πολεμά και τον έκαψαν ζωντανό με βενζίνη. Η μάνα μου δακρυσμένη σκούπισε τα χέρια της στην ποδιά, όρθωσε το ανάστημά της, και είπε
-Το παλικάρι, το παλικάρι.
Έτσι πρωτάκουσα για τον Αυξεντίου.
Η μάνα μου σκούπισε τα χέρια της και ύψωσε το ανάστημα της πριν μιλήσει, γιατί εκείνη τη στιγμή δεν ήταν μια απλή γυναίκα του λαού που είχε λυγίσει στο μεγάλωμα των παιδιών, στις δουλειές του σπιτιού και της γης, πήρε επίσημο τόνο γιατί ένιωθε ότι ήταν η ώρα της αποτίμησης και αξιολόγησης, ότι έπαιρνε τον ρόλο της Ιστορίας, που εκδίδει την ετυμηγορία της.
Ετυμηγορία απλή και ευσύνοπτη= Το παλικάρι, το παλικάρι.
Έτσι πρωτομπήκα στην κοινωνία και στους όρους του συλλογικού και ιστορικού βίου.
Από αυτό το πνεύμα της αξιοπρέπειας και της περηφάνιας, που αποτελούσαν τα προτάγματα της κοινωνίας και του κυπριακού ελληνισμού την εποχή της παιδικής μου ηλικίας, προσπαθώ κάτι να κρατήσω στα κείμενα μου -ένα κεράκι αναμένω. Αυτό το απλό.
Ευχαριστώ, λοιπόν, θερμά την Επιτροπή, για το βραβείο που έδωσε στο βιβλίο μου.

ΒΡΑΒΕΙΟ ΔΩΡΟΥ ΛΟΪΖΟΥ
Αίθουσα Καστελιώτισσα, 5 Νοεμβρίου 2914
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΔΕΚ και ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ κ. Γιαννάκης Ομήρου

Να θυμόμαστε αυτούς που έγιναν θυσία και σύμβολο πανεθνικό για να αφυπνίζονται συνειδήσεις και να φωτίζονται ερέβη με το πνεύμα, είναι έθος ιστορικό και αρετή. Αναμφίβολα ένας τέτοιος ήρωας και οραματιστής είναι ο Δώρος Λοΐζου που με τις πράξεις του μας δίδαξε την ιστορική αγωγή.

Ως ελάχιστο δείγμα ευγνωμοσύνης και θαυμασμού προς το ματωμένο ευγενικό του πρόσωπο είναι η καθιέρωση του Βραβείου «Δώρου Λοΐζου». Ένας ετήσιος θεσμός που ταυτίζεται με την έννοια ελευθερία και εξαγγέλλει μηνύματα ηθικά και πνευματικά.

Για 13η συνεχή χρονιά, πιστοί στην υπόσχεση που δώσαμε να τιμούμε τον ήρωα μας, βρισκόμαστε σε αυτό τον χώρο για να διατρανώσουμε την αγωνιστικότητα που μας άφησε ως υποθήκη και να μείνουμε πιστοί στις αρχές και τα ιδανικά για τα οποία ο Δώρος Λοΐζου εξαργύρωσε με τη ζωή του.

Η δολοφονία του από τους φασίστες στις 30 Αυγούστου 1974 κατά τη δολοφονική και άνανδρη απόπειρα ενάντια στον ηγέτη του δημοκρατικού-αντιστασιακού Κινήματος μας Βάσο Λυσσαρίδη, δεν έκαμψε το φρόνημα και την αγωνιστικότητα μας. Αντίθετα μας πείσμωσε και μας χαλύβδωσε για να συνεχίσουμε τον δρόμο που άνοιξε ο μεγάλος μας ήρωας, ο μπροστάρης της Δημοκρατίας και της αξιοπρέπειας.

Αγαπητοί φίλοι,

Αισθανόμαστε την καθιέρωση του Βραβείου «Δώρου Λοΐζου», ως χρέος προς τον ίδιο αλλά και προς την ίδια την πατρίδα μας. Χρέος, καθήκον και επιτακτική ανάγκη να θυμόμαστε και να παραδειγματιζόμαστε.

Ο Πολιτισμός, τον οποίο υπηρέτησε με πάθος ο Δώρος Λοΐζου, είναι αιώνια πηγή του πνεύματος από την οποία πρέπει να αντλούμε δύναμη, ήθος, έμπνευση και εξέλιξη, στοιχεία που θα μας βοηθήσουν να ανακτήσουμε τη χαμένη μας αυτοπεποίθηση και την καλλιτεχνική μας έξαρση.

Ο πολιτισμός είναι το αντίδοτο στις δύσκολες ώρες που περνά ο τόπος μας. Με τον πολιτισμό και τα παράγωγα του, θα αποδεσμευθούμε από πάθη και αδυναμίες, για να προχωρήσουμε στη διαλεκτική της ανανέωσης, στη διανοητική ενέργεια και στον ουμανισμό.

Οι πολιτισμικές και καλλιτεχνικές δημιουργίες σε συνδυασμό με την Παιδεία, την τεχνολογία και την πληροφόρηση συμβάλλουν αποφασιστικά στην αναδιατύπωση της εθνικής μας ταυτότητας, διασφαλίζουν τη δυναμική παρουσία μας στην ευρωπαϊκή και διεθνή σκηνή, αναδεικνύοντας την πλούσια παράδοση και ιστορικότητα του λαού μας.

Ως εκ τούτου οι άνθρωποι που υπηρετούν τον πολιτισμό μας, οι εργάτες και οι σκαπανείς αυτού του σημαντικού κεφαλαίου πρέπει να τιμούνται και να επαινούνται για την προσφορά τους.

Φέτος η Θεματική Πολιτισμού του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ και η Κριτική Επιτροπή αποφάσισαν να απονείμουν επάξια το Βραβείο «Δώρου Λοΐζου» στους Ειρένα Ιωαννίδου- Αδαμίδου και Σάββα Παύλου, δύο ανθρώπων που η παρουσία τους στα πολιτισμικά δρώμενα του τόπου μας είναι σημαντικότατη, αξιέπαινη και ξεχωριστή στον τομέα της ποιότητας και της δημιουργίας.

Στην Ειρένα Ιωαννίδου – Αδαμίδου, τη συγγραφέα που με το έργο της καθιερώθηκε μια σημαντική φυσιογνωμία των γραμμάτων μας. Με αληθινή και γόνιμη δημιουργία καταγράφει, αναπαριστά και συνθέτει έργο με επίκεντρο τον άνθρωπο που αγωνίζεται για την ύπαρξη του. Η συγγραφέας κατάφερε με το έργο της να δημιουργήσει τη δική της λογοτεχνική κοσμογονία.

Στον Σάββα Παύλου, ένα ιδεολόγο αγωνιστή, με πλούσιο συγγραφικό έργο, με πολύπλευρη προσφορά στην εκπαίδευση, στη δημοσιογραφία και στη λογοτεχνία. Ένα πραγματικά ακούραστο εργάτη του πνεύματος που αγωνίζεται με την πέννα να δει ο τόπος μας καλύτερες μέρες.

Είμαι σίγουρος ότι στα πρόσωπα της Ειρένας – Ιωαννίδου Αδαμίδου και του Σάββα Παύλου, τιμούνται όλοι οι δημιουργοί και όλοι οι συντελεστές του πολιτισμού μας. Η συμβολή τους είναι τεράστια και στην εποχή μας επιτακτική.

Φίλες και φίλοι, κυρίες και κύριοι,

Σε αυτή την κρίσιμη ώρα της κυπριακής ιστορίας, με συνεχιζόμενη την τουρκική κατοχή και απειλή, με την οικονομική κρίση να αναδεικνύει επιτακτικά το αίτημα για την ποδηγέτηση και τον έλεγχο των αγορών από τους δημοκρατικά νομιμοποιημένους θεσμούς, οι υποθήκες που πηγάζουν από τη ζωή και τη θυσία του Δώρου Λοΐζου είναι παρά ποτέ άλλοτε επίκαιρες και αναγκαίες.

Διαβεβαιώνουμε τον αθάνατο συναγωνιστή μας Δώρο πως θα συντηρήσουμε τη φλόγα του αγώνα με κάθε μέσο και κάθε θυσία, που ενισχύεται από τις αστείρευτες δυνάμεις του λαού μας και τη θέληση του να επιβιώσει και να ελευθερώσει την πατρίδα μας. Υποσχόμαστε ότι, τη σημαία που μας παρέδωσε δεν θα την υποστείλουμε, ως την ώρα που το φως της ελευθερίας θα αναβλύσει άπλετο.

Ας είναι ο θεσμός των βραβείων Δώρου Λοΐζου μια συνεχής υπόμνηση του ύψιστου χρέους της θυσίας και του αγώνα για ελευθερία, δημοκρατία και κοινωνική δικαιοσύνη.

ΑΝΤΙΦΩΝΗΣΗ

Ευχαριστώ την ΕΔΕΚ, και τη Θεματική Πολιτισμού της ΕΔΕΚ καθώς και την Επιτροπή που μου έδωσε το βραβείο αυτό. Είμαι ευτυχής γιατί συμβραβεύομαι με την Ειρένα Ιωαννίδου-Αδαμίδου, που για τόσα χρόνια προσφέρει στην πνευματική ανάπτυξη του τόπου.
Κατά την προσφυή ρήση του Σινόπουλου, «είμαι ένας άνθρωπος που έρχεται συνεχώς από τον Πύργο» «είμαι ένας άνθρωπος που έρχεται συνεχώς από την Κοκκινοτριμιθιά», προσπαθώ τα πιο σύγχρονα ρεύματα ιδεών του Πανελληνίου και του Παγκοσμίου να τα δω με τα μάτια ενός παιδιού που μεγαλώνει σε μια μικρή κοινότητα και αρχίζει να αναγνωρίζει τον κόσμο -άλλα ρεύματα συμπλέοντας και ενισχύοντας και άλλα αρνούμενος και πολεμώντας τα.
Τα χρόνια περνούν και ποτέ δεν περίμενα να αξιωθώ αυτής της τιμής, να πάρω το βραβείο Δώρου Λοΐζου. Γνώρισα τον Δώρο Λοΐζου, πριν από τον θάνατό του, συνεργάστηκα μαζί του, ήταν πάντα άνθρωπος της προσφοράς, έτοιμος για το καλύτερο. Η θυσία του τον έκανε ίνδαλμα της εποχής μας και μπορώ να επιβεβαιώσω ότι ο Χάρος πήρε τον καλύτερο της γενιάς μας.
Ευχαριστώ, λοιπόν, για την τιμή που μου κάνατε.