ΤΕΛΟΣ ΕΜΦΥΛΙΟΥ

Βγήκε ο Συνασπισμός της Ριζοσπαστικής Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ) στην Ελλάδα και ο Τσίπρας, που σχηματίζει κυβέρνηση. Ευτυχώς, σήμερα, 25 Ιανουαρίου 2015, τερματίζεται ο εμφύλιος της Ελλάδας που ξεκίνησε πριν από 70 και περισσότερα χρόνια και οριοθέτησε όλες τις εξελίξεις, οικονομικές, πολιτικές, κοινωνικές και πνευματικές. Τέλος αγκυλώσεων και συναισθημάτων, μιλούμε πια με επιχείρηματα. Επιτέλους.

ΑΥΤΟΙ ΟΙ ΕΞΥΠΝΟΙ ΤΙ ΘΑ ΚΑΝΟΥΝ;

ΑΥΤΟΙ ΟΙ ΕΞΥΠΝΟΙ ΤΙ ΘΑ ΚΑΝΟΥΝ;

Παρακολουθώ τις διαφημίσεις και μένω. Έχουν μαζευτεί τα καλύτερα μυαλά, τα καλύτερα ταλέντα. Και άφθονο χρήμα. Το αποτέλεσμα εκπληκτικό, όπως η διαφήμιση της ΠΕΖΩ, με τους Ινδιάνους που καταδιώκουν έφιπποι το αυτοκίνητο που τους διαφεύγει, όμως πανέξυπνοι θα βρεθούν στο τέλος μέσα στο αμάξι και με ανωτερότητα θα παραδεχθούν ότι το “μηχανικό άλογο” είναι πολύ καλό. Η διαφήμιση της ΤΟΥΟΤΑ με την τανύσφυρο και καλλίπυγο θεογκόμενα, δίπλα από ένα δήθεν χαλασμένο αυτοκίνητο της εταιρείας, θεογκόμενα που αποδεικνύεται στο τέλος ένας απεχθής μαφιόζος, αποτελεί ένα επίτευγμα. Σε τριάντα δευτερόλεπτα λέει τόσα και κτυπά κατ’ ευθείαν στον στόχο. Όλα άψογα, λόγια -δύο προτάσεις, μουσική, σκηνικό, ηθοποιία, εξέλιξη της πλοκής.
Διαβάζω χιλιάδες ποιήματα, πεζά, θεατρικά, των πρωτοπόρων, ανανεωτών, εκσυγχρονιστών, επαναστατών, ρηξικέλευθων και ανατρεπτικών της σημερινής εποχής και δεν αξίζουν ούτε το δακτυλάκι αυτής της ευφυούς διαφήμισης. Παρακολουθώ ρηξικέλευθες και δήθεν ανατρεπτικές ταινίες της αμφισβήτησης και της ανανέωσης και στη διάρκεια τους, κάποτε 300 φορές μεγαλύτερη από την εν λόγω διαφήμιση, δημιουργούν ένα ολοστρόγγυλο μηδενικό.
Παρακολουθώ την ταξική έκφραση της νέας εποχής. Το νέο μπλοκ εξουσίας σαρώνει. Η παλιά αριστερά, με τα ξεφτίδια των παλιών ιδεολογιών, είτε ακολουθεί από καιροσκοπισμό, είτε γιατί δεν καταλαβαίνει, ή γιατί έχει επιλεγεί από το νέο συγκρότημα εξουσίας για να δουλέψει για πάρτη του, και αυτό αποτελεί την πιο σημαντική και καινοτόμο τακτική που εφαρμόζεται στη σύγχρονη εποχή. Έχει γίνει κι άλλες φορές, όταν ανατρεπτικά κινήματα έγιναν στην εξέλιξη εκφραστές της καθεστηκυίας τάξης.
Παρακολουθώ τους παλιούς μου συντρόφους, εξοπλισμένους με δυο-τρεις μπροσούρες του δέκατου ένατου αιώνα, να νομίζουν ότι μπορούν να τα εξηγήσουν όλα, ή τα εξηγούν όλα με τον πιο απλουστευτικό τρόπο. Έτσι ένα πολύπλευρο, αντιφατικό, αντιθετικό, εναντιόδρομο, ασυντόνιστο, ή, όπου συντονίζεται, αυτό γίνεται από πολλά κέντρα, το εξηγούν με μερικές ατάκες από μπροσούρες του δεκάτου ενάτου αιώνα. Έλα μωρέ, είναι έτσι, και αναλύουν, οι ταλαίπωροι, απλουστεύοντας μπροσουροειδώς.
Ποια η επαναστατική τακτική των ανατρεπτικών σήμερα; Δείχνουν διάφορα πέη εν στύσει και νομίζουν ότι έκαναν επανάσταση. Το συγκρότημα εξουσίας γελά, γιατί απομονωμένη από τις ευρύτερες πολιτικές και κοινωνικές συνδηλώσεις η οποιαδήποτε σεξουαλική απελευθέρωση αποτελεί άσφαιρα πυρά.
Το θέμα μπορούμε να το δούμε σε ποικίλες εκφράσεις, πόσο το παμπόνηρο συγκρότημα εξουσίας έχει επιβάλει τη δική του λογική και όλοι οι λεγόμενοι προοδευτικοί και επαναστάτες απλώς δουλεύουν για πάρτη του. Θα δούμε μερικά χαρακτηριστικά θέματα που εκφράζουν τους νέους καιρούς, αποδεικνύουν την εξυπνάδα του συγκροτήματος εξουσίας και την ευήθεια των λεγομένων κριτικών και ανατρεπτικών. Όπως έχουμε τονίσει, το σύγχρονο συγκρότημα εξουσίας έχει μαζέψει πλούτο και δύναμη, σε πρωτοφανέρωτες διαστάσεις, πλαισιώνεται από τα καλύτερα μυαλά, έχει στρατηγική και αποθέματα εφεδρειών, ανοίγεται σε νέα πεδία δραστηριοτήτων. Δεν μπορείς να το αντιμετωπίσεις, χρειάζεται, τουλάχιστον μυαλό, για να κατανοήσεις τις νέες λογικές και τις μεθοδεύσεις του και, έτσι, να δράσεις. Νομίζω ότι πρέπει να περάσουν στα αζήτητα οι δήθεν επαναστάτες και ανατρεπτικοί των απλουστεύσεων. Αν θέλεις να αντιμετωπίσεις το σύγχρονο συγκρότημα εξουσίας πρέπει να ξεκινάς με το απλό διερώτημα: Αυτοί οι έξυπνοι τι θα κάνουν; Αυτοί οι έξυπνοι ποιες λύσεις θα προκρίνουν και με ποιες μεθοδεύσεις; Όμως πρέπει να ξεκινάς τι μηχανεύονται αυτοί οι έξυπνοι κι όχι να νομίζεις ότι με δυο τρεις μπροσούρες του 19ου αιώνα, που αναφέρονται σε ένα ξεπερασμένο κόσμο, θα λύσεις τα πάντα. Είναι χαρακτηριστικό το θέμα της απαξίωσης της Δημόσιας Παιδείας και της νέας ταξικής έκφρασης με ιδιωτικά σχολεία και ξένα πανεπιστήμια. Η Δημόσια Παιδεία αποτελεί τεράστια πολιτική κατάκτηση των λαών, όμως μια στιβαρή δημόσια παιδεία δημιουργεί ατίθασους πολίτες, που είναι καλά εκπαιδευμένοι κι έχουν απαιτήσεις. Το συγκρότημα εξουσίας δεν το θέλει αυτό, και έτσι προέκρινε την κατεδάφισή της. Η πλέμπα θα πηγαίνει σε κατώτερης ποιότητας σχολεία και δημόσια πανεπιστήμια και οι ανώτερες τάξεις σε ακριβά ιδιωτικά σχολεία Μέσης Παιδείας και ξένα πανεπιστήμια. Η ταξική διάκριση της κοινωνίας μας έτσι θα αναδειχθεί καλύτερα. Βοηθούς της σ’ αυτή την προσπάθεια βρήκε πρόθυμους τους λεγόμενους προοδευτικούς εκπαιδευτικούς που με τις θεωρίες τους και τις πρακτικές τους καταβαράθρωσαν τη δημόσια παιδεία.
Ακόμη στην Κύπρο που κυριαρχεί ο τουρκικός επεκτατισμός και ο τουρκικός στρατός κατοχής, όλοι οι εκλεπτυσμένοι μιλούν με αποτροπιασμό για τον μιλιταρισμό, το δικό μας μιλιταρισμό, λες και στέλλουμε τα παιδιά μας στο μακρινό Βιετνάμ. Εν τω μεταξύ οι Αμερικανοί δέχτηκαν την ήττα στο Βιετνάμ γιατί δεν άντεχαν τα παιδιά τους να σκοτώνονται για μια μακρινή υπόθεση. Το έξυπνο συγκρότημα εξουσίας ξεφουσκώνει το μένος για τη στρατιωτική θητεία και προκρίνει τον επαγγελματικό στρατό. Θα αρχίσει ο κόσμος να μουρμουρά, σε λίγα χρόνια, πότε θα έχει πολεμική εμπλοκή ο στρατός μας, δηλαδή οι επαγγελματίες μας, έχει τόσα χρόνια που τους έχουμε υψηλόμισθους.
Τώρα, λοιπόν, έχουμε μισθοφορικό στρατό που θα επικρατήσει σιγά σιγά. Όμως οι προοδευτικοί, αν είναι σύγχρονοι και υποψιασμένοι, πρέπει να ζητούν 12μηνη θητεία για όλους, άντρες και γυναίκες. Ειδικά για την Ευρώπη. Γυναίκες και άντρες θα έχουν λοιπόν θητεία, είτε στρατιωτική, για όσους θέλουν, ή οικολογική, ή της δημοτικής αυτοδιοίκησης, είτε νοσοκομειακή ή άλλη πως, όπως να περάσουν για να δώσουν χάπια σε αδύνατους γέρους στο σπίτι τους, ή να συνοδεύσουν παραπληγικούς στο καροτσάκι για να πάνε στο θέατρο ή στο γήπεδο.
Δυστυχώς τώρα που καταργείται η θητεία παράγονται οι νέοι, που συνεχώς μουρμουρούν, που δεν έχουν μάθει να προσφέρουν, έχουν απαιτήσεις μόνο, όλη μέρα δυσανασχετούν. Ας προσφέρουν στην κοινωνία υπηρεσία ενός χρόνου και μετά ας πάρουν το δικαίωμα να ψηφίζουν.
Όσον αφορά το επαναστατικό αίτημα της εποχής μας. Άρνηση του εκχρηματισμού, τουλάχιστον ας ξεκινήσουμε σταδιακά, όμως, στην εξέλιξη, αυξητικά. Όσον αφορά τον ελλαδοκυπριακό χώρο, το επαναστατικό αίτημα της εποχής μας παραμένει το αίτημα της Ένωσης με την Ελλάδα.

ΑΠΟΜΥΘΟΠΟΙΗΣΤΕ ΤΟΥΣ ΑΠΟΜΥΘΟΠΟΙΗΤΕΣ

Μετά το ’74, μια λέξη κυριάρχησε στην Ελλάδα, προκαλώντας υπόγειο ρεύμα δέους, ένα ρίγος στη ραχοκοκαλιά: Απομυθοποίηση. Το άκουσμά της συγκινούσε και συγκλόνιζε.
Καλώς, κάθε ψέμα πρέπει να ανατραπεί και να εκμηδενιστεί, στο σημείο, λοιπόν, που η απομυθοποίηση αποκάλυπτε ψέματα και κατασκευές η δουλειά της ήταν ευεργετική και πρόσφορη. Όμως, αυτή η λεγόμενη απομυθοποίηση κάλυπτε άλλους μύθους, κατεδάφιζε ψεύτικους, δημιουργούσε τη μυθολογία και ιδεολογία της μεταπολίτευσης. Αναδείχθηκαν οι επιστήμονες του ελάσσονος, οι ειδικοί της λεπτομέρειας, που επιμένουν στο δέντρο και χάνουν το δάσος. Έτσι, επειδή έπρεπε να περάσει η ισοπεδωτική ιδεολογία του αφηρωισμού, που θα μετέτρεπε σε πιο εύκαμπτη την ελληνική κοινωνία απέναντι στα αμερικανικά και τουρκικά σχέδια, αποκαλύπτονταν έγγραφα τοκογλυφίας του 1810, όμως αποκρυβόταν ότι στο καμίνι της επανάστασης ο άνθρωπος αυτός τα έδωσε όλα όσα είχε, ύστερα από 11 χρόνια.
Έτσι, λοιπόν, δημιουργήθηκε η ιδεολογία και οι μυθολογία της μεταπολίτευσης, έτσι εκατόν οικογένειες μάζεψαν τον πλούτο της Ελλάδας στέλλοντας αυτή την γενιά, των σημερινών νέων, στα σκλαβοπάζαρα του εξωτερικού.
Ας δούμε μερικούς μύθους που έθρεψε η διανόηση της μεταπολίτευσης:
Α. Ο ΜΥΘΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ ΠΟΥ ΕΡΙΞΕ ΤΗ ΧΟΥΝΤΑ
Κάθε χρόνο, επετειακά, αλλά και με κάθε άλλη ευκαιρία, απομυθοποιητές και άλλοι θα μιλήσουν με δέος και θαυμασμό για το «έπος του Πολυτεχνείου» που έριξε τη Χούντα. Πρόκειται για μια απίστευτου θράσους ανοησία και ψευτιά. Το Πολυτεχνείο δεν έριξε τη χούντα, έδωσε την ευκαιρία για να γίνει εναλλαγή με χειρότερη μορφή δικτατορικής εξουσίας (χούντα Ιωαννίδη), που τόλμησε να προχωρήσει στο έγκλημα της Κύπρου, υπακούοντας στις εντολές της αμερικανικής παγκοσμιοποίησης. Η Χούντα έπεσε λόγω της προδοσίας της Κύπρου – την τουρκική εισβολή, την καταστροφή και τον σφαγιασμό του Κυπριακού Ελληνισμού. Οι απομυθοποιητές σιωπούν και καλλιεργούν τον μύθο του Πολυτεχνείου. Το Πολυτεχνείο διακρίνεται για το εξεγερσιακό ήθος των ημερών του, δεν έριξε όμως καμιά χούντα.

Β. Ο ΜΥΘΟΣ ΤΩΝ ΜΗ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ
Λένε «Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις» και παθαίνουν συγκινησιακό κλονισμό, από θαυμασμό και πίστη. Ποτέ δεν απομυθοποίησαν αυτόν τον σύγχρονο μύθο. Κι όμως, η πλειονότητα των «μη κυβερνητικών οργανώσεων» είναι εσμός μισθοφόρων, πληρωμένα όργανα για τη γρήγορη επίτευξη των στόχων της αμερικανικής πολιτικής, και των άλλων μεγάλων δυνάμεων.

Γ. Ο ΜΥΘΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ
Προτάσσουν τα στήθη για πράγματα που έλυσε η Ιστορία ή που η ζωή τα θέτει σε νέες διαστάσεις. Πολεμούν εναντίον της καθαρεύουσας, εναντίον των αρχαιόπληκτων (;)[= η Ελλάδα έπρεπε να ήταν η χώρα με την πιο εντατική μελέτη των αρχαίων κειμένων κι όμως διάχυτη είναι η απαξίωση γι’ αυτά], εναντίον του σοβινισμού, του εθνικισμού και του μιλιταρισμού λες και στέλλουμε τα παιδιά μας να πολεμούν στο μακρινό Βιετνάμ κ.λπ.
Υποβάθμισαν τη δημόσια παιδεία, η οποία θα ενδυνάμωνε την κοινωνία των πολιτών. Ταυτόχρονα ανάδειξη της ταξικής ανωτερότητας των κυρίαρχων στρωμάτων, αυτοί σε ακριβά ιδιωτικά σχολεία και σε πανεπιστήμια της Αγγλίας και Αμερικής και η πλέμπα στα υποβαθμισμένα δημόσια σχολεία και δημόσια πανεπιστήμια.
Πως έγινε αυτό το κακό;
Μια ομάδα από εκατόν οικογένειες μάζεψε τον πλούτο της χώρας μοιράζοντας μπόνους και εξαγοράζοντας πολιτικούς, συνδικαλιστές και δημοσιογράφους και αξιωματούχους σε καίρια κυβερνητικά πόστα, διαχέοντας μια ιδεολογία που ονόμασε απομυθοποιητική και προοδευτική. Αυτό το απλό.

ΓΑΡΓΑΛΙΣΜΑΤΑ

Κι ήταν τα στήθη σου
άσπρα σαν τα γάλατα
και μού λεγες
γαργάλατα
.
Στο εκτενές άρθρο: Ο αυταρχικός Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, οι επικριτές και η πολιτική εποχή του, που δημοσιεύτηκε σήμερα στην εφημερίδα Ο Φιλελεύθερος (17 Αυγούστου 2014, σ. 9), αναφέρεται, ανάμεσα σε άλλα, ότι ο υπουργός Άμυνας Πέτρος Γαρουφαλιάς ήταν γνωστός στους αθηναϊκούς κύκλους και ως «Γαργάλατα» και ότι εκτός από στρατηγιστής ήταν και ποιητής και «έχει μείνει στην ιστορία και για την ποιητική στροφή: είχε[ς] στήθια άσπρα σαν τα γάλατα και μού ’λεγε[ς] γαργάλατα.»
Όμως ο πολιτικός Γαρουφαλιάς δεν ήταν ποιητής, ασχολήθηκε μόνο με τη συγγραφή μερικών πολιτικών βιβλίων και δεν είχε οποιαδήποτε σχέση με τη στροφή αυτή. Το ποίημα έχει συνδεθεί με το όνομα του Γεώργιου Αθανασιάδη Νόβα (1897-1987), ποιητή, ακαδημαϊκού και πολιτικού. Του αποδόθηκε η στροφή αυτή καθώς και το προσωνύμιο «Γαργάλατας» που χρησιμοποιήθηκε ευρέως από τους πολιτικούς του αντιπάλους.
Το θέμα αυτό έχει και άλλες προεκτάσεις αφού ούτε και ο Αθανασιάδης Νόβας είχε οποιαδήποτε σχέση με τη στροφή αυτή. Έχει αποδειχθεί περίτρανα ότι το ποιημάτιον αυτό είναι «πεποιημένο», αποτελεί μια κατασκευή, που έγινε μέσα στην ένταση των παθών που προκάλεσε η πτώση της κυβέρνησης Γεωργίου Παπανδρέου και η περίοδος της αποστασίας. Το τετράστιχο γράφτηκε με σκωπτική διάθεση από τον Κώστα Σταματίου, δημοσιογράφο της εφ. Τα Νέα και δημοσιεύτηκε στη στήλη του «Αδιακρισίες» στις 29 Ιουλίου 1965. Μέσα σε πλαίσιο έγραφε:
Αφιερώνεται στα μέλη της Βουλής των Ελλήνων
Ιδού, κύριοι, ποιος ζητάει την ψήφο εμπιστοσύνης σας: αν είναι δυνατόν, ο άνθρωπος που το μυαλό του γέννησεν αυτούς τους στίχους ν’ απαιτεί να κυβερνήσει, με την έγκρισή σας, την Ελλάδα του Αισχύλου και του Σολωμού!!!
«Κι’ ήταν τα στήθη σου
Άσπρα σαν τα γάλατα,
Και μούλεγες
Γαργάλα τα!»
.
Κατά τη λογική του δημοσιογράφου έπρεπε να γελοιοποιηθεί και υπονομευτεί η προσωπικότητα του Αθανασιαδη Νόβα, που με την παύση του Γεωργίου Παπανδρέου ορκίστηκε πρωθυπουργός και επιζητούσε ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή.(Περίοδος πρωθυπουργίας του: 15 Ιουλίου έως 20 Αυγούστου 1965). Και ο εύκολος στόχος ήταν η ποιητική του ιδιότητα. Του αποδόθηκε λοιπόν ότι γράφει και ποιήματα τοιούτου είδους, όλοι το πίστεψαν και το διέδιδαν. Το «Γαργάλατα» έγινε ακόμη τίτλος σατιρικής εφημερίδας, που κυκλοφόρησε προδικτατορικά, καθώς και τίτλος επιθεώρησης.
Ο στιχουργός Λευτέρης Παπαδόπουλος, σε δημοσίευμά του στην εφημερίδα Τα Νέα (Αθήνα, 30 Μαρτίου 2004) αποκατέστησε την αλήθεια.
Το γεγονός ότι όλοι πίστεψαν σ’ αυτή την κατασκευή και όλοι συνέτειναν στην αναπαραγωγή της αποδίδοντας σε ποιητή στίχους που δεν έγραψε, αποδεικνύει ότι τα «πεποιημένα», μέσα στην ένταση των πολιτικών παθών, γίνονται εύκολα πιστευτά. Ακόμη, η αποκατάσταση της αλήθειας, μέσα σ’ αυτά τα πάθη, αργεί. Αργεί, δυστυχώς, πολύ.

ΟΙ ΒΟΜΒΑΡΔΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΤΥΛΛΗΡΙΑΣ ΤΟ 1964 -ΠΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ

Το Καλοκαίρι του 1964 έγιναν σφοδρές συγκρούσεις στην Τηλλυρία. Μέσα στα πλαίσια των σχεδιασμών του τουρκικού επεκτατισμού, (για υποκίνηση τουρκοκυπριακής ανταρσίας, επέμβαση στο νησί και διχοτόμηση της Κύπρου), στην περιοχή δημιουργήθηκε θύλακας, υπό τον άμεσο έλεγχο Τούρκων αξιωματικών, που είχε ως βάση του τα χωριά Kόκκινα και Μανσούρα, τα οποία είναι παραθαλάσσια. Ο θύλακας αυτός άποτελούσε ουσιαστικά προγεφύρωμα της Τουρκίας στην Κύπρο, αφού της έδινε τη δυνατότητα να αποστέλλει, μέσω άμεσης θαλάσσιας σύνδεσης, πολεμικό υλικό και άνδρες στο νησί. Ο κίνδυνος για επέκταση του θύλακα ήταν επικείμενος, οι προκλήσεις των στασιαστών ήσαν συνεχείς και έμπαινε επιτακτικά θέμα ασφάλειας των Ελλήνων κατοίκων της περιοχής. Όταν η Εθνική Φρουρά προσπάθησε να αποσοβήσει τον κίνδυνο αυτό, η Τουρκία επενέβη στρατιωτικά, μέσω της πολεμικής της αεροπορίας, και βομβάρδισε ολόκληρη την περιοχή, από τον Ξερό μέχρι τον Πύργο. Οι καταστροφές (νεκροί, τραυματίες και ισοπεδώσεις) ήσαν πρωτοφανείς για την κυπριακή εμπειρία και οι βομβαρδισμοί της Τηλλυρίας, τον Αύγουστο του 1964, από την τουρκική αεροπορία, αποτελούν τομή στην κυπριακή ιστορία.

Α. Η Κύπρος υφίσταται για πρώτη φορά τη φρικτή δοκιμασία των συνεχόμενων αεροπορικών βομβαρδισμών. Η ευρωπαϊκή ήπειρος καθώς και η Βόρεια Αφρική και οι άλλες ζώνες των εμπολέμων στην Άπω Ανατολή και στον Ειρηνικό είχαν δοκιμασθεί από τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς καθ’ όλη τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Ο αεροπορικός βομβαρδισμός ήταν, και από τις δύο πλευρές των εμπολέμων, κάτι το σύνηθες και το συνεχές. Η Κύπρος, παρ’ όλον ότι ήταν ενταγμένη, ως μέρος της Βρετανικής αποικιοκρατίας, στις πολεμικές επιχειρήσεις του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, όμως δεν είχε την εμπειρία του αεροπορικού βομβαρδισμού. Σε μερικές περιπτώσεις, αεροπλάνα των δυνάμεων του Άξονα, έριξαν κάποιες βόμβες στην Κύπρο, με περιορισμένο αριθμό θυμάτων. Αποτελούσαν όμως ευάριθμα επεισόδια, ακόμη η πολεμική λογοκρισία επέβαλλε τη μη λεπτομερή περιγραφή και σχολιασμό τους, έτσι η κυπριακή κοινή γνώμη δεν τα βίωσε έντονα. Οι βομβαρδισμοί της τουρκικής αεροπορίας, το 1964, εισάγουν την Κύπρο στην ομάδα των τόπων που έχουν στην ιστορική τους μνήμη την εμπειρία και τραγωδία της αεροπορικής επιδρομής.

Β. Η κυπριακή κοινωνία βιώνει έντονα τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς της Τηλλυρίας, γιατί ήδη, πριν από το 1964, είχε μπει στην εποχή της επικράτειας των μέσων μαζικής επικοινωνίας με την άμεση αναμετάδοση της πληροφορίας: Φωτογραφίες στις εφημερίδες, ραδιοφωνική κάλυψη καθώς και τηλεοπτική κάλυψη. Τότε η τηλεόραση δεν βρισκόταν σε κάθε σπίτι, βρισκόταν όμως σχεδόν σε κάθε καφενείο. Όλη η Κύπρος ζει με συγκίνηση και άμεσα την τραγωδία της Τηλλυρίας και ανταποκρίνεται με ευαισθησία. Εκφράζει την αλληλεγγύη του στην πληγείσα περιοχή με ποικίλους τρόπους. Παρόμοιες εκδηλώσεις συμπαράστασης και αλληλεγγύης έγιναν και στην Ελλάδα.

Γ. Οι βομβαρδισμοί έδειξαν τον πραγματικό συσχετισμό δυνάμεων στην Κύπρο. Η Τουρκία χρησιμοποιούσε ως στρατηγική μειονότητα τους Τουρκοκυπρίους, πρόβαλλε έντονα την εικόνα των αδύναμων και απροστάτευτων poor Turks όμως ήξερε, και είχε τη θέληση, όταν χρειαζόταν, να επέμβει και να αποδείξει ποιος είναι ο κυρίαρχος στρατιωτικά στην περιοχή.

Η Κύπρος συγκλονίζεται. Όλα τα έντυπα, εφημερίδες και περιοδικά, αναφέρονται στο μείζον θέμα των βομβαρδισμών και της δοκιμασίας της Τηλλυρίας. Χαρακτηριστικά το πνευματικό λογοτεχνικό περιοδικό Νέα Εποχή κυκλοφορεί το τεύχος Σεπτεμβρίου με εξώφυλο: Κατάρα στους δολοφόνους των παιδιών μας και με κύριο άρθρο με τίτλο: Δολοφόνοι! Να θυμάστε τη Νυρεμβέργη, από το οποίο αποσπώ τις ακόλουθες λίγες προτάσεις: «Με αφάνταστη δολοφονική μανία, οι “γενναίοι” αεροπόροι της Τουρκίας, επέπεσαν σαν αιμοβόρα όρνια πάνω στους ανυπεράσπιστους κατοίκους των κυπριακών χωριών. Με απίστευτη βαρβαρότητα οι “αετοί” της τουρκικής αεροπορίας κυνηγούσαν και πολυβολούσαν και σκότωναν τον άμαχο πληθυσμό, τους γέροντες, τις γυναίκες, τα παιδιά, ακόμα και τα βρέφη της Κύπρου. Εξήντα τέσσερα αεροπλάνα, επί τρεις μέρες έριχναν με πρωτοφανή αγριότητα φωτιά και σίδερο και πετρέλαιο στην πολύπαθη περιοχή».

Σήμερα η ευαισθησία μας και η συγκίνηση μας απέναντι στους αεροπορικούς βομβαρδισμούς της ακριτικής περιοχής, το 1964, επενδύεται και άλλα τραγικά. Συνειδητοποιήσαμε ότι η τραγωδία της Τηλλυρίας αποτελούσε οιωνό για το μέλλον, ήταν το προστάδιο και η δοκιμή για το εκθεμελιωτικό πλήγμα του 1974.

Υ.Γ. Στο μελέτημα Η θυσία και η σταύρωση της Τηλλυρίας στην ελληνική ποίηση (πρώτη καταγραφή) [στον τόμο Τηλλυρία Μνήμες, Ιστορία και Αρχαιολογία, Λευκωσία 2010] προσθετέα:

Και ο Τεύκρος Ανθίας, που βρισκόταν τότε εγκατεστημένος στην Αγγλία, στην ποιητική του συλλογή Κυπριακή τραγωδία, που εκδόθηκε το 1965 στην Αθήνα, από τις εκδόσεις Κέδρος, στο δεύτερο μέρος της συλλογής του αφιερώνει στην τηλλυρία ένα λυρικό και πολύχυμο ποιητικό κείμενο, που εκτείνεται σε σαράντα, περίπου, σελίδες. Οι τίτλοι των ποιημάτων για την Τηλλυρία είναι οι ακόλουθοι:

Το ελεγείο της Χάιδως

Η μπαλάντα του βοσκού με τ’ αρνάκι

Μάνα γεννήτρα του λαού Ι. Δυο χέρια τεντωμένα σε καμπύλες ΙΙ. Οι Ναζωραίοι της δουλειάς και της θυσίας ΙΙΙ. Τρεις κύκλοι σ’ ένα αργαλειό ΙV. Βιολί μέσα στη νύχτα τη τρισκότεινη…

Ο Τεύκρος Ανθιας ευρισκόμενος μακριά από την Κύπρο, επιστρέφει στον γενέθλιο τόπο με αφορμή τη νέα πληγή των βομβαρδισμών και της καταστροφής. Η συγκίνησἠ του και η νοσταλγία για το νησί που άφησε εδώ και χρόνια, οδηγούν σε συναισθηματική έκρηξη και αφήνει το λυρισμό του να αρδεύσει αυτές τις σαράντα ποιητικές σελίδες με ανοικονόμητο, εν πολλοίς, τρόπο. Στην αποτύπωση της προηγούμενης χαράς της ζωής, των ονείρων για το μέλλον και της αποτρόπαιης πραγματικότητας που έφερε η τουρκική επιθετικότητα, είναι χαρακτηριστική η εμμονή του σε δημοτικά μοτίβα, σε τραγούδια της ιδιαίτερής του πατρίδας, μα και σε καθιερωμένα, σε πανελλήνια κλίμακα, δημοτικά τραγούδια, όπως, επίσης, εκδίπλωση εικόνων και εκφράσεων που παραπέμπουν στη λαϊκή θρησκευτική και εκκλησιαστική ζωή [εβδομάδα των παθών, Ανάσταση, Λαμπρή, Ναζωραίος, δισκοπότηρο, η θλιμμένη Παναγιά στο εικονοστάσι, «άρτος» της εκκλησίας για το μνημόσυνο κ.λπ.].

Τη συγκίνησή του για τη δοκιμασία του τόπου του αποτυπώνει και ο ποιητής Θοδόσης Πιερίδης στο ποίημά του “Καντάτα για τους νεκρούς της Τηλλυρίας”, που αποτελείται από είκοσι μία τετράστιχες στροφές. Στροφές του θρηνου και του σπαραγμού, για την απώλεια και την καταστροφή, με εικόνες που παραπέμπουν στο πάθος και στη σταύρωση:

Ήρθαν τα πολυβόλα, ήρθαν τα βὀλια,

από ψηλά βαρούσαν σαν σφυριά.

Την ξάπλωσαν σ’ ένα σταυρό τη δόλια

την κάρφωσαν, οϊμέ, την Τηλλυριά

[…]

Και σεις, πάρτε μακριά στην οικουμένη

φτερούγες του νοτιά και του βοριά

το θρήνο για μια Κύπρο λαβωμένη

για μιαν εσταυρωμένη Τηλλυριά.

ΤΟ ENGLISH SCHOOL (=ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ) ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΕΠΑΡΧΙΩΤΕΣ ΚΑΙ ΗΜΙΜΑΘΕΙΣ ΑΠΟΦΟΙΤΟΥΣ;

Σ’ όλες τις χώρες της Ευρώπης διδάσκουν και αναλύουν το θέμα της αρμενικής γενοκτονίας (1915), ένα έγκλημα της Τουρκίας, ένα έγκλημα που αποτέλεσε το παράδειγμα για τον Χίτλερ, για να δρομολογήσει το εβραϊκό ολοκαύτωμα κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κυριαρχίας και, κυρίως, κατά την περίοδο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Οι μόνοι που εξαιρούνται από το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, για το θέμα αυτό, είναι η Τουρκία και η Αγγλική Σχολή Λευκωσίας. Γι’ αυτούς η αρμενική γενοκτονία είναι στα αζήτητα της ιστορίας. Η ένοχη Τουρκία είναι κατανοητό γιατί τηρεί αυτή τη στάση, η Αγγλική Σχολή γιατί όμως; Γιατί οι ανέμπνοοι και ανάλγητοι γραφειοκράτες, που τη διοικούν, υπακούουν σε σκοπιμότητες και καιροσκοπισμούς, διαγράφουν την ιστορική αλήθεια, τη διαστρεβλώνουν και την αποσιωπούν, για να μη δυσαρεστήσουν την Τουρκία.

 

Μνημείο στο Παρίσι για την αρμενική γενοκτονία και τα θύματα της τουρκικής θηριωδίας. Όλη η Ευρώπη τιμά τα θύματα της αρμενικής γενοκτονίας -εξαιρούνται Τουρκία και English School Λευκωσίας

.
Ειδικά, με την έλευση του 2015, σ’ όλη την Ευρώπη, με αφορμή τα 100 χρόνια από την εποχή που ξεκίνησε η τουρκική θηριωδία, θα μιλούν για την αρμενική γενοκτονία συνεχώς. Παντού, σε διάφορες πόλεις, πανεπιστήμια και Κοινοβούλια θα αναφέρονται στην αρμενική γενοκτονία, θα τιμούν τα θύματά της. Οι εκδηλώσεις θα είναι συνεχείς, προβολές, διαλέξεις, εκθέσεις, συναυλίες, εκδόσεις βιβλίων, αφιερώματα σε τηλεοπτικές εκπομπές, ειδικά ένθετα σε περιοδικά και εφημερίδες.
Και οι ταλαίπωροι απόφοιτοι της Αγγλικής Σχολής, που δεν διδάχθηκαν γι’ αυτή, θα ερωτούν: Μα επιτέλους τι είναι αυτή η αρμενική γενοκτονία;
Και οι συμφοιτητές τους στα διάφορα Πανεπιστήμια της Ευρώπης θα κουνούν με λύπηση το κεφάλι και θα λένε:
-Αυτοί οι φοιτητές που μας ήλθαν από την Κύπρο αγνοούν τα στοιχειώδη, είναι ημιμαθείς και επαρχιώτες.
Είναι, λοιπόν, θέμα ευθύνης για τους μαθητές της Αγγλικής Σχολής, καθώς και για τον Σύνδεσμο Γονέων της Σχολής, να πιέσουν, απαιτήσουν και να επιτύχουν τη δρομολόγηση εκδηλώσεων, συζητήσεων, επιστημονικών ανακοινώσεων, εκθέσεων με ντοκουμέντα και φωτογραφίες για το θέμα της αρμενικής γενοκτονίας. Ας κηρύξουν το 2015 «έτος αρμενικής γενοκτονίας» στη σχολή τους και ας αποδείξουν ότι η Αγγλική Σχολή σέβεται το θέμα της ιστορικής αλήθειας, αποτίει φόρο τιμής στα θύματα μιας αποτρόπαιης γενοκτονίας, σέβεται αρχές και προτάγματα δικαίου. Ας αποδείξουν ότι είναι νέοι με ευαισθησίες, και έρχονται σε σύγκρουση με τους καιροσκοπισμούς και τις σκοπιμότητες της Διεύθυνσης, γιατί, νέοι ατίθασοι, πιστεύουν στο δίκαιο και την ιστορική αλήθεια.

Ο ΧΟΤΖΑΣ ΞΕΚΟΥΦΑΙΝΕΙ ΤΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑ

Στις 6 Ιανουαρίου είχε αναρτηθεί στο Ιστολόγιο το κείμενο: «Είμαστε αθεράπευτα επαρχιώτες», στο οποίο αναφέρονταν διάφορα φαινόμενα κυπριακού και ελλαδικού επαρχιωτισμού. Ένα απόσπασμα από το κείμενο αυτό ήταν το ακόλουθο:
«Ο νεαρός αμφισβητίας της Λευκωσίας, που συχνάζει στα στέκια όπου μαζεύονται οι συνήθεις ηλίθιοι του νεοκυπριακού χώρου. Παραπονιέται με οργή για τις καμπάνες της Κυριακής και της Ανάστασης, καταπιέζουν τα ανθρώπινα δικαιώματά μου, τονίζει, κάθε χρόνο μεσάνυκτα Σαββάτου της Ανάστασης ή την Κυριακή αρχίζουν τα ντιγκ νταγκ, με ποιο δικαίωμα; μπορεί να θέλω να κοιμηθώ, μου στερούν την ησυχία μου κ.λπ. κ.λπ. Όταν συμπλέοντας μαζί του τονίζεις τις φωνές του Χότζα, τρεις φορές την ημέρα, που ξεκουφαίνουν τη Λευκωσία καθημερινώς και ότι πρέπει να μπει ένα τέλος σ’ αυτό, σε κοιτάζει καχύποπτα, σαν να είσαι εκπρόσωπος του ρατσισμού. Οι νεοκύπριοι δεν είναι μόνο ηλίθιοι και επαρχιώτες, αποτελούν τη μαγιά για τους υπηκόους/ραγιάδες της μέλλουσας τουρκοκρατίας.»
Το κείμενο αποδείχτηκε προφητικό. Στην εφημερίδα το Κυπριακό Ποντίκι (Λευκωσία, 11 Ιουλίου 2014, σ. 4) με τίτλο: Ενοχλεί η θεία λειτουργία, αναφέρεται ότι δικηγορικό γραφείο απέστειλε επιστολή στην Ιερά Αρχιεπισκοπή και αλλού και καλεί να απαγορευτεί η μετάδοση της θείας λειτουργίας από τα μεγάφωνα των εκκλησιών γιατί κάποιοι πελάτες του ενοχλούνται.
Όμως όλες οι εκκλησίες της Κύπρου έχουν περίβολο και δρόμο που τις διαχωρίζει από την οικιστική ζώνη. Και τα μικρόφωνα της εκκλησίας μόλις και φτάνουν στα πρώτα σπίτια. Αντιθέτως, σκόπιμα και με τη λογική της επιβολής, της δήλωσης παρουσίας και τρομοκράτησης, η φωνή του Χότζα από τον μιναρέ ξεκουφαίνει τη Λευκωσία πολλές φορές την ημέρα, τον ακούμε 2000 φορές το έτος, ίσως και περισσότερο. Το αποδέχεσαι όμως, γιατί είναι μια παραδοσιακή τελετουργία της μουσουλμανικής θρησκείας, χαμένη μέσα στον χρόνο.
Τι είναι λοιπόν αυτό που κάνει κάποιο να αδιαφορεί για τις 2000 φορές το έτος  φωνή του Χότζα (σκόπιμα εκκωφαντική, που καλύπτει όλη τη Λευκωσία) και δυσφορεί για τις 52 φορές τον χρόνο μετάδοση της θείας λειτουργίας, που μόλις και ακούεται πέραν του περιβόλου της εκκλησίας και του δρόμου;
Αναζητείται δημοσιογράφος, που είναι εκτός των προδιαγραφών της κυπριακής μετριότητας, που θα αναζητήσει τον δικηγόρο και να τον ρωτήσει γιατί δεν συμπεριλαμβάνει και τις φωνές του Χότζα στην αίτησή του, αναζητείται δημοσιογράφος, που είναι εκτός των προδιαγραφών της κυπριακής μετριότητας, που θα βρει τους πελάτες του δικηγόρου που υπέβαλαν το παράπονο και θα τους καλέσει να συνυπογράψουν αίτηση για να απαγορευτεί η φωνή του Χότζα.
Όλα αυτά μας αποδεικνύουν τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά της νεοκυπριακής μαγκιάς. Προσκυνούν τη δύναμη του τουρκικού στρατού, γυαλίζουν τις αρβύλες του με δουλοπρέπεια, υποκλίνονται στην πραγματικότητα της τουρκικής αυθαιρεσίας και λογικής και είναι μάγκες στα εύκολα και ανόητα.

ΠΟΙΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΓΙΑ ΔΙΚΟΙΝΟΤΙΚΗ –ΔΙΖΩΝΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ

Χαράς Ευαγγέλια! Το γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως κινείται με γοργότατους ρυθμούς, για να υποβάλει νομοσχέδιο, που ποινικοποιεί την προώθηση απόψεων, οι οποίες υποστηρίζουν και προβάλλουν τη λύση του Κυπριακού στη βάση της διζωνικής-δικοινοτικής ομοσπονδίας.
-Δεν σηκώνουμε μύγα στο σπαθί μας, φέρεται να δήλωσε αξιωματούχος του Γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεως και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είναι πασιφανές ότι η διζωνική-δικοινοτική ομοσπονδία παραβιάζει βασικότατα ανθρώπινα δικαιώματα, από το δικαίωμα εγκατάστασης έως το δικαίωμα κάθε άνθρωπος να έχει μία ψήφο και την αρχή ότι οι πολιτικοί αξιωματούχοι πρέπει να εκλέγονται από τον λαό, συνολικά, χωρίς καθορισμούς και διακρίσεις εθνικές, θρησκευτικές και άλλες. Ακόμη, επιβάλλει τόσες άλλες ρατσιστικές διακρίσεις.
Επικοινώνησα, μόλις πληροφορήθηκα τα νέα, με άλλο αξιωματούχο του γραφείου Επιτρόπου Διοικήσεως, ο οποίος επιβεβαίωσε το χαρμόσυνο γεγονός.

-Δεν θα ήμασταν άξιοι των καθηκόντων και των ευθυνών μας αν δεν ποινικοποιήσουμε την προπαγάνδιση της διζωνικής και δικοινοτικής ομοσπονδίας, μου τόνισε. Είναι μια ρατσιστική λύση, που νομιμοποιεί διακρίσεις και παραβιάζει θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα.  Ο λαός, που μας τοποθέτησε σ’ αυτή τη θέση, έχει προσδοκίες από μας, πρέπει να κάνουμε το καθήκον μας και να αναλάβουμε τις ευθύνες μας, να φανούμε αντάξιοι των προσδοκιών της κοινωνίας. Μην το ξεχνάτε, είμαστε το Γραφείο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, λοιπόν τι θέλετε, να αφήνουμε τη ρατσιστική προπαγάνδα της διζωνικής-δικοινοτικής ομοσπονδίας να προωθείται και να οργιάζει, θα αφήσουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα να κουρελιαστούν;
Πληροφορίες αναφέρουν ότι θερμός και διαπρύσιος κήρυκας αυτών των απόψεων και της πρακτικής για ποινικοποίηση της προπαγάνδας για διζωνική-δικοινοτική ομοσπονδία είναι και η Επίτροπος Διοικήσεως και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
-Από μικρή ήμουνα πάντα εναντίον της αδικίας και υπέρ των αρχών δικαίου. Η διζωνική-δικοινοτική ομοσπονδία είναι ρατσιστική, συντελεί στη μεγαλύτερη αδικία εναντίον της Κύπρου. Θα την πολεμήσουμε, φέρεται να έχει δηλώσει ευθαρσώς.
Ακόμη, άλλες πληροφορίες, τονίζουν ότι στο Γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως και ανθρωπίνων δικαιωμάτων γίνεται αγώνας δρόμου για να ολοκληρωθεί τάχιστα το νομοσχέδιο εναντίον της προβολής και υποστήριξης της διζωνικής-δικοινοτικής ομοσπονδίας και να κατατεθεί ταυτόχρονα με το νομοσχέδιο εναντίον της ομοφοβίας.

.

Υ.Γ. Το θέμα είχε ευχάριστη συνέχεια. Ο λειτουργός του Γραφείου Επιτρόπου Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που αναφέρεται στο προηγούμενο κείμενο, επικοινώνησε μαζί μου για να μου αναφέρει ότι το Γραφείο της Επιτρόπου προσανατολίζεται τωρα και στην ποινικοποίηση των απόψεων που υποστηρίζουν το σχέδιο Ανάν. Όλοι, πια, το έχουμε δεχθεί ότι το σχέδιο αυτό ήταν ρατσιστικό, εναντίον των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πρέπει να σταματήσει η προπαγάνδα υπέρ του, οι απόψεις που υποστηρίζουν το σχέδιο Ανάν θα πρέπει να ποινικοποιηθούν. Αυτό μεθοδεύουμε στο νομοσχέδιο που προετοιμάζουμε.

-Ας μη φτάσουμε εκεί, τον συμβούλεψα. Ας παραμείνουμε σε κάτι πιο ήπιο. Να τους οναμάζουμε απλώς  ρατσιστές και καθυστερημένους.

Είναι, βλέπεις, αυτός ο ευρωπαϊκός φιλελευθερισμός μου, που δεν με αφήνει να προσχωρήσω σε απόψεις που ευνοούν κατασταλτικά και ποινικά μέτρα.

ΑΠΟ ΤΟ ΡΕΥΣΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΣΤΗΝ ΑΠΟΛΙΘΩΣΗ ΤΟΥ ΕΝΤΥΠΟΥ Άσκηση Δεοντολογίας και Πρακτικής

Το τυπωμένο άρθρο, στις σελίδες ενός εντύπου, απολιθώνεται. Είναι ένα κλειστό κείμενο, αναλλοίωτο. Τετελειωμένον. Η δημοσιοποίηση ενός σημειώματος /άρθρου/μελέτης σε ένα έντυπο είχε, πάντοτε, τον χαρακτήρα αποκοπής του ομφάλιου λώρου από τον συγγραφέα του. Πια, το κείμενο πρέπει από μόνο του να υπερασπιστεί τον εαυτό του, αυτόνομο και αύταρκες να αντιμετωπίσει τις σκέψεις και τους προβληματισμούς των αναγνωστών του. Έμενε, λοιπόν, απολιθωμένο στις σελίδες του εντύπου και μόνον η συμπερίληψή του σε έναν τόμο, με διάφορα μελετήματα, επέτρεπε στο συγγραφέα του να το φροντίσει ξανά, να επιφέρει κάποιες αλλαγές, για τη δεύτερη δημοσίευσή του, συνήθως ύστερα από χρόνια.
Το ιστολόγιο αποτελεί ένα ελευθέριο και ρευστό όργανο έκφρασης και επιχειρηματολογίας, ευλύγιστο, με ανοικτές όλες τις δυνατότητες για βελτιώσεις, προσθαφαιρέσεις και αλλαγές -πολλές φορές αυτά γίνονται συνεχώς, κάποτε αρκετό καιρό μετά την ανάρτηση του κειμένου που, έτσι, τελεί εν διαρκεί επεξεργασία. Για μας, που γνωρίσαμε καλά τις παλαιές λογικές της έντυπης δημοσιοποίησης, υπάρχει μια νέα, παράξενη διάσταση: το κείμενο είναι και δημοσιοποιημένο στο ιστολόγιο του υπολογιστή, πρόσφορο στους αναγνώστες του, όπως, ακριβώς, λειτουργεί η δημοσίευσή του σε ένα έντυπο και, ταυτόχρονα, βρίσκεται και στο συρτάρι του συγγραφέα, σαν ιδιωτικό κείμενό του, για νέα επεξεργασία, έχει συνεχώς τον πατέρα/συγγραφέα κοντά του για να συνεχίζει με τη φροντίδα του και τη στοργή του -μήπως, μια κακεντρεχής σκέψη με πολιορκεί τώρα, θα φτάσουμε και σε κείμενα που δεν ενηλικιώνονται ποτέ; Πάντως, αυτό το πάντρεμα: δημοσιοποίηση και, ταυτόχρονα, ιδιωτικότητα του συγγραφικού συρταριού, μόνο η ηλεκτρονική εποχή μας το κατάφερε.
Τα κείμενα του ιστολογίου αποτελούν πια άλλο τρόπο έκφρασης, με ιδιαίτερη και ξεχωριστή νοοτροπία και τακτική, γιατί τα μέσα παραγωγής και διακίνησης κειμένων δημιουργούν και καθορίζουν και πολλούς άλλους όρους, ομολογώ, λοιπόν, ότι όταν γράφω κείμενο για ένα περιοδικό υπάρχει μεγαλύτερη φροντίδα και επιμέλεια, γιατί ξέρω ότι μόλις οδεύσει για τις σελίδες δημοσιοποίησης του δεν μπορώ πια να επέμβω ενώ τα κείμενα του ιστολογίου πολλές φορές γράφονται άνετα και πρόχειρα με το επιχείρημα της μελλοντικής βελτίωσής τους -διορθώνονται λάθη που ξέφυγαν, συντακτικές ασάφειες, προστίθεται καινούργια επιχειρηματολογία που ενισχύει την ήδη διατυπωμένη. Και επειδή το ηλεκτρονικό αρχείο του ιστολογίου καταγράφει κάθε αλλαγή σε κάθε ανάρτηση, διαπιστώνω ότι σε όλα τα κείμενα μου, μετά τη πρώτη δημοσιοποίησή τους στην οθόνη του υπολογιστή, υπάρχουν αλλαγές, κάποτε περισσότερες από είκοσι.
Και εδώ μπαίνουν δυο θέματα για συζήτηση:
Το πρώτο είναι οι αναδημοσιεύσεις από το ιστολόγιο, όταν τα ρευστά και εν διαρκεί επεξεργασία κείμενα του ιστολογίου οδεύουν στις σελίδες ενός εντύπου και απολιθώνονται εκεί.
Πολλές φορές, φίλοι με ειδοποιούν ότι είδαν κείμενό μου δημοσιευμένο σε κάποιο έντυπο, μια δημοσίευση που εγώ αγνοούσα, γιατί οι υπεύθυνοι του περιοδικού πήραν το κείμενο από τη ιστολόγιο.
Θεωρώ αυτές τις αναδημοσιεύσεις από το ιστολόγιό μου πολύ τιμητικές, ακόμη και αν διαφωνώ με τη γενικότερη πολιτική γραμμή του περιοδικού ή με την προσωπική στάση και νοοτροπία του εκδότη.
Το να απαιτεί ένας ιστολογιούχος να τον πληροφορούν και να του ζητούν άδεια για να αναδημοσιεύσουν από το ιστολόγιό του αποτελεί παραξενιά. Ιστολόγιο σημαίνει ελεύθερη ροή πληροφοριών, διάχυση της γνώσης και της άποψης σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Δεν μπορούμε από ένα μέσο που δίνει πρόσβαση σε κάθε άνθρωπο του πλανήτη, που επιτρέπει παραπομπές, αντιγραφές, συνδέσεις, αποστολές με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο κ.λπ. να ζητούμε άδεια για αναδημοσίευση, την οποία, μάλιστα, θα διαβάσει το περιορισμένο κοινό ενός εντύπου.
Όμως για το θέμα των αναδημοσιεύσεων επιβάλλεται η διακήρυξη κάποιων κανόνων. Η δεοντολογία, εν τέλει, αποτελεί και μια πρακτική επιστήμη, γιατί εκτός από τη θεωρητική συνεισφορά της στο θέμα της συγκρότησης των κανόνων της για ένα θέμα, ταυτόχρονα ευκολύνει τα πράγματα, γιατί δίνει και τις οδηγίες σωστής διαχείρισης για να ξεμπερδεύουμε γρήγορα.
Πιστεύω, λοιπόν, ότι στο έντυπο πρέπει να δηλώνεται το ιστολόγιο από όπου λήφθηκε το κείμενο. Η αναφορά αυτή είναι μια θετική και απαραίτητη ενέργεια που συντείνει σε πολλά:
Α) Δίνει μια πολύ σημαντική πληροφορία στον αναγνώστη του περιοδικού
Β) Αποφεύγονται παρεξηγήσεις για προνομιακή ή για σχέση επιλογής του ιστολογιούχου με το έντυπο που αναδημοσιεύει
Γ) Προστατεύει τον συγγραφέα από παρεξηγήσεις. Είπαμε, το κείμενο που ανεβάζεται στο ιστολόγιο γράφεται με διαφορετικές προδιαγραφές από το κείμενο που οδεύει στην «επισημότητα» του εντύπου. Έχει, λοιπόν, σημασία να γνωρίζει ο αναγνώστης ότι το περί ου ο λόγος κείμενο δεν γράφτηκε για να δημοσιευτεί στις σελίδες του περιοδικού, έχει τη λογική του ιστολογίου.
Γι αυτό και πρέπει να δούμε ένα δεύτερο θέμα, την αναφορά στην ημερομηνία όταν λαμβάνεται από το ιστολόγιο για να οδεύσει στην μονιμότητα της σελίδας. Προσωπικά, βίωσα αυτό το θέμα πολύ έντονα όταν είδα σε περιοδικό ένα κείμενό μου από το ιστολόγιο, όμως στη μορφή που είχε αναρτηθεί πριν από ενάμιση περίπου μήνα. Φαίνεται ότι οι υπεύθυνοι του περιοδικού σημείωσαν αυτό το κείμενο, ότι ταίριαζε με το στυλ του εντύπου, το αντέγραψαν και το έβαλαν στο αρχείο του περιοδικού για το επόμενο φύλλο. Όμως, εωσότου κυκλοφορήσει το επόμενο τεύχος του περιοδικού το κείμενο είχε βελτιωθεί, είχε συμπληρωθεί με καινούργια επιχειρηματολογία, έγινε, γενικά, μια μεγάλη επεξεργασία. Έτσι όταν το είδα δημοσιευμένο στη μορφή που είχε ενάμιση μήνα προηγουμένως, μου φάνηκε φτωχό και ότι πρόδιδε την επεξεργασμένη μορφή του στο ιστολόγιο.
Γι’ αυτό πιστεύω ότι πρέπει να αναφέρεται, εκτός από το ιστολόγιο, και η ημερομηνία αντιγραφής του. Δίνω, ενδεικτικά, τρία παραδείγματα:
Κουτρούλης Σπύρος, Στίρνερ: Ο Μοναδικός και η Ιδιοκτησία του [=koutroulis-spyros.blogspot.com, 27/8/2011]
Φοίβος Σταυρίδης, Ψηφίδες [ΙΙΙ] Σημειολογικά παρεπόμενα [=Retalia et alia, 27/8/2011]
Σάββας Παύλου, Αρχαίοι Έλληνες Ένα του Ρένου και ένα του Μαρωνίτη [=savvaspavlou. wordpress.com, 27/8/2011]
Η αναφορά της ημερομηνίας αντιγραφής προστατεύει το έντυπο που αναδημοσιεύει γιατί κάποιοι, καλοπροαίρετα ή κακοπροαίρετα, μπορεί να τονίσουν/κατηγορήσουν ότι το κείμενο στο ιστολόγιο είναι διαφορετικό, άρα το έντυπο που αναδημοσιεύει δεν τηρεί τους κανόνες των αναδημοσιεύσεων, λογοκρίνει, σκόπιμα παραλείπει κάτι κ.λπ.. Ακόμη, προστατεύει τον ιστολογιούχο από διάφορες άλλες παρεξηγήσεις. Το κείμενο που δημοσιεύεται στο έντυπο είναι παρμένο από το ιστολόγιο του συγγραφέα όπως ήταν τη συγκεκριμένη ημερομηνία, άρα μπορεί τώρα να έχει διάφορες αλλαγές.

28 Απριλίου 2014. Ημερολογιακά για τον Ρένο Αποστολίδη

Μεγάλωσα με τον Ρένο Αποστολίδη. Από το γυμνάσιο ξεκίνησα με την Ανθολογία, Τα Νέα Ελληνικά, ύστερα η Κριτική του Μεταπολέμου -που διάβασα αρκετές φορές-, Ο γρασαδόρος και τα χειρόγραφα του Max Tod, η πυραμίδα 67, ο Α2. Φοιτητής διάβαζα οτιδήποτε δικό του. Θυμάμαι τώρα την Ανθύλη, ωραία λέξη, το παγιωμένο «αντιύλη» της μοντέρνας φυσικής το μετατρέπει προκαλώντας συνειρμούς και με το άνθος -έτσι είναι το σωστό: ανθύλη, σύμφωνα με τους κανόνες της Γραμματικής για τις σύνθετες λέξεις, όταν το δεύτερο συνθετικό είναι δασυνόμενο. Ο Ρένος ήξερε γράμματα και ήταν κριτικός, κάποτε κατεδαφιστικός, αλλά αυτό το στήριζε στη γνώση και τη μελέτη, όχι σαν τους σημερινούς που «ασκούν» κριτική συνεχώς, μα είναι αγράμματοι, απλώς η άρνηση και αμφισβήτηση είναι μέρος του life style, που επικράτησε ως στάση και νοοτροπία της σύγχρονης ζωής.
Στον στρατό βρέθηκα με κάποιο που είχε έλθει από την Αθήνα να υπηρετήσει τη θητεία του, αφού τέλειωσε τη Σχολή του. Μεγάλος εκείνος, νεαρός εγώ, μόλις είχα τελειώσει το Λύκειο, ήμουν ο εκπαιδευτής του στο Κ.Ε.Ν. Αμμοχώστου. Αυτός διανοούμενος με γνώση από τηνπνευματική ζωή της Αθήνας  με έβλεπε που διάβαζα πολύ, τα φιλολογικά μας ενδιαφέροντα μάς έφεραν κοντά. Ήταν συνεργάτης της Αυγής πριν από τη δικτατορία και όταν του εξέφρασα  τον θαυμασμό μου για τον Ρένο, μου ανέφερε ότι και αυτός, στην Αθήνα, περίμενε με αδημονία τα Νέα Ελληνικά να κυκλοφορήσουν, τα έπαιρνε και τα ρουφούσε κυριολεκτικά. Δεν το κοινοποιούσε όμως στον κύκλο της Αυγής και στους ομοϊδεάτες του, γιατί αυτό στον χώρο του ήταν κάτι ανυπόφορο, τότε το εγκεκριμένο πνευματικό περιοδικό της Αριστεράς ήταν η Επιθεώρηση Τέχνης. Σήμερα που το θυμούμαι, και αφού έχω μελετήσει εξονυχιστικά την Επιθεώρηση Τέχνης, συνυπολογίζω και τη συνεισφορά του Ρένου καθώς και άλλων στην εξέλιξη και τη βελτίωση αυτού του εντύπου. Όσο απομακρυνόμασταν από τα πάθη του εμφυλίου και το πνεύμα στρατωνισμού, που αναπαραγόταν στους χώρους της αριστεράς λόγω και της μετεμφυλιακής καταπίεσης της νικήτριας δεξιάς, τότε, όταν άρχισαν τα ερωτήματα για την ήττα μα και κάποια άνεση από την πλευρά των νικητών, υπήρχε κίνδυνος να πάρουν τη σκυτάλη της πρωτοπορίας περιοδικά του φιλελευθερισμού (Εποχές π.χ.) ή της ριζοσπαστικής κριτικής (Τα Νέα Ελληνικά π.χ.). Αυτό έκανε την Επιθεώρηση Τέχνης να ανοίξει κι άλλο τις πόρτες της και την προβληματική της. Το σκέφτομαι σήμερα και χαμογελώ: Ο Ρένος, έστω και εμμέσως, συντέλεσε και στη βελτίωση του περιοδικού της αριστεράς.
Το 1973, πρωτοετής φοιτητής της δημοσιογραφικής σχολής, προετοιμάστηκα για τέσσερις συνεντεύξεις, θα δημοσιεύονταν σε κυπριακές εφημερίδες: Σαμαράκης, Σκαρίμπας, Κουμανταρέας, Ρένος. Διάβασα και όσα βιβλία τους δεν είχα μελετήσει, ετοίμασα ένα γενικό ερωτηματολόγιο, εξασφάλισα ένα καλό μαγνητόφωνο από τον Άγγελο Σαμουήλ. Τηλεφώνησα και στον Ρένο, μιλήσαμε αρκετά, συμφώνησε με τη συνέντευξη την οποία θα προσδιορίζαμε χρονικά σε νέο τηλεφώνημά μου, σε λίγο καιρό. Όμως όταν έλεγα για την επικείμενη συνέντευξή μου με τον Ρένο όλοι αντιδρούσαν, κουμπώνονταν, εξέφραζαν απαρέσκεια και αντίθεση, συνήθως έντονη, μιλούσαν, κάποτε, με μίσος. Τον κατηγορούσαν για συνεργασία με τη δικτατορία λόγω της αναδημοσίευσης των κειμένων της Ανθολογίας του, αναδημοσίευση που διέκοψε όμως η δικτατορία κάποια στιγμή και μάλιστα σε επικείμενη δημοσίευση δικού του κειμένου, του Α2. Σήμερα αυτές τις κατηγορίες τις θεωρώ φορτισμένες και μεγεθυμένες μέσα στην αντιδικτατορική πρακτική της τότε εποχής.
Τότε κινούμουν στους κύκλους των προοδευτικών διανοουμένων της Αθήνας. Δυστυχώς υπέκυψα στις πιέσεις, συνεμορφώθην προς τα υποδείξεις των προοδευτικών και δεν έδωσα συνέχεια στη συνέντευξη με τον Ρένο, πήρα μόνον τις τρεις από τις τέσσερις που σχεδίαζα. Στην ιστορία της ζωής μου αυτή η ακύρωση της συνέντευξης με τον Ρένο με βαραίνει. Το μόνο ελαφρυντικό για την «καλήν απολογίαν» είναι ότι ήμουνα ένας 21 χρονών επαρχιώτης εκ Κύπρου, που δεν μπορούσε να αντιπαραταχθεί με την επικρατούσα άποψη των προοδευτικών κύκλων, ήταν και η δικτατορία που φόρτιζε, τότε, έντονα συναισθηματικά τα πράγματα. Μένει να τονίσω ότι, μέσα σ’ αυτόν τον ορυμαγδό εναντίον του Ρένου, μου έκανε εντύπωση η στάση του Σκαρίμπα. Στη Χαλκίδα, τη μέρα της συνέντευξης, τον ρώτησα τη γνώμη του για τον Ρένο. Είναι καλός Ρωμιός ο Ρένος, μου απάντησε.
Συναντηθήκαμε με τον Ρένο αργότερα, μετά την πτώση της Χούντας, στο σπίτι του, για να πάρω τα Νέα Ελληνικά, τα τεύχη που μου λείπανε. Στο γραφείο του ήταν  παρών και ο Κ. Παπαλεξάνδρου, καθηγητής μας στη Δημοσιογραφική Σχολή, στο μάθημα της Φιλοσοφίας. Συζητήσαμε για λίγο. Του ανέφερα τις αντιδράσεις εναντίον του για το θέμα της συνέντευξης και τις κατηγορίες που άκουγα «-εγώ έβγαλα τη Χούντα στην εξουσία, εγώ φταίω για όλα» μου είπε γελώντας, του άρεσε όταν άκουσε τον χαρακτηρισμό του Σκαρίμπα, για το άτομό του. Του είπα, ακόμη, γι’ αυτά που έγραφε στα Νέα Ελληνικά: ότι και η ηχητική και η παρηχητική παρασημασιολογία του ονόματός μας επηρεάζει τον χαρακτήρα και τις κλίσεις μας πράγμα που επικύρωνε και η  παραπομπή του, για το όνομα του συγγραφέα Α. Σχινά, στο σχίζω και σχιζοειδής και πρόσθεσα ότι αυτό μπορούσε να ειπωθεί και για τη δική του συνειδητή επιλογή να υπογράφει Ρ.Α., που παρέπεμπε, εγωκεντρικά, στον ένα και μοναδικό θεό Ρα, τον θεό-ήλιο της αιγυπτιακής θρησκείας. Δεν το σχολίασε.
Μου ζήτησε να διευκρινίσω ποιος είναι ο Ρένος που υπέγραφε τα χρονογραφήματα στην εφημερίδα Τα Νέα της Λευκωσίας και που πολλοί εκλάμβαναν ότι ήσαν δικά του κείμενα. Του εξήγησα ότι το χρονογράφημα το έγραφε ο Ρένος Πρέντζας, καλός φιλόλογος, στέλεχος της ΕΔΕΚ του Βάσου Λυσσαρίδη. Υπέγραφε απλώς με το μικρό του. Ναι, μα δημιουργείται παρεξήγηση, μου τόνισε, διότι το Ρένος είναι καθιερωμένο για δικό μου, και υπέβαλε ότι πρέπει να το σταματήσει. Δεν τόλμησα να του πω ότι σε ανάλογη περίπτωση, όταν ο Τάκης Σινόπουλος ζήτησε από συνώνυμό του ποιητή να μην υπογράφει ως Σινόπουλος γιατί γινόταν σύγχυση με το δικό του όνομα -του καθιερωμένου, δηλαδή, Σινόπουλου-, ο Ρένος Αποστολίδης τον έψεξε για σκαιότητα και αντιπνευματική αλαζονεία και ότι κριτήριο διάκρισης μεταξύ δύο συνεπωνύμων λογοτεχνών είναι, μόνο, η ποιότητα και όχι ο εξαναγκασμός του άλλου να αλλάξει όνομα. Δεν είπα τίποτα, όμως. Συγγνωστόν, σκέφτηκα, να έχει και ο Ρένος τις λόξες και τις αντιφάσεις του.
Κλείνω για τον Ρένο με κάτι απλό. Τον ανακάλυψα πριν από 47 χρόνια. Ίσαμε σήμερα επιστρέφω στα Νέα Ελληνικά, στην Ανθολογία, στις κριτικές και τα πεζά του.