ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ Ιστορίας πρέπει συνεχώς να αναθεωρούνται, να εμπλουτίζονται, να ξαναγράφονται. Τα πράγματα συνεχώς επανασημασιολογούνται και επαναξιολογούνται, καινούργιο υλικό (αρχειακό και άλλο) ανασύρεται από τη λήθη, μαρτυρίες -άγνωστες προηγουμένως- κατατίθενται, τα πράγματα φωτίζονται από άλλες πλευρές, νέες προσεγγίσεις και νέα θεωρητικά εργαλεία συντείνουν στην καλύτερη προσέγγιση του ιστορικού γνωστικού αντικειμένου. Τα βιβλία Ιστορίας ξαναγράφονται για να ενσωματώσουν τα νέα δεδομένα και τις νέες προσεγγίσεις. Στόχος, η αντικειμενικότερη ανάδειξη της ιστορικής αλήθειας, που θα συντελέσει στην ιστορική αυτογνωσία μας.
Ξαναγράφονται, όμως, τα βιβλία της Ιστορίας και για άλλους λόγους, που δεν έχουν σχέση με την αλήθεια και την επιστημονική γνώση, απλώς υπηρετούν σκοπιμότητες και πολιτικούς καιροσκοπισμούς, ίνα μη τι χείρω είπω. Π.χ. στον εφιαλτικό κόσμο που περιγράφει ο Όργουελ στο μυθιστόρημά του «1984» άλλαζαν την Ιστορία και τα δεδομένα της, για να εναρμονιστούν με τις τρέχουσες πολιτικές επιλογές του καθεστώτος. Είναι χαρακτηριστικές οι περιπτώσεις του σοβιετικού στρατοπέδου: Πρόσωπα που βρίσκονταν σε μια ιστορική φωτογραφία, όταν έγιναν αυτά ανεπιθύμητα για τη σοβιετική εξουσία, «απουσίαζαν» στις αναδημοσιεύσεις της. Πώς; Πολύ απλό. Η φωτογραφία δημοσιευόταν ξανά, αλλά με διάφορα τερτίπια έσβηναν τις ανεπιθύμητες μορφές. Δεν «υπήρξαν», λοιπόν, δεν ήταν παρούσες στο ιστορικό γεγονός. Ακόμη, στα χρόνια της ηγεσίας του Μπρέζνιεφ ξαναέγραψαν την Ιστορία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, δίνοντας τεράστια προβολή σε μια ήσσονος σημασίας μάχη, σαν να καθορίστηκε η έκβαση του πολέμου από αυτήν. Ο λόγος: Σ’ αυτή συμμετείχε, νέος τότε αξιωματικός, ο καινούργιος ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης Λεονίντ Μπρέζνιεφ. Ήταν ένα πολύ ωραίο δώρο από τους σοβιετικούς ιστορικούς προς την καινούρια εξουσία. Ξαναγράφεις την Ιστορία και καθιερώνεις ότι ο νέος ηγέτης είχε σημαντική συμβολή στην έκβαση του Πολέμου, έσωσε την πατρίδα και την ανθρωπότητα.
ΚΑΙΡΟΣΚΟΠΙΣΜΟΣ
Γι’ αυτό σε κάθε πρόταση για αναθεώρηση της Ιστορίας πρέπει να υπάρχει θεμελιακά η κριτική σκέψη: Αυτοί που θα την αναθεωρήσουν, που θα γράψουν το νέο βιβλίο, κινούνται από ελατήρια εμβάθυνσης στην κατανόηση του ιστορικού φαινομένου και θέλουν να συντελέσουν στην ιστορική αυτογνωσία μας ή κινούνται από την πολιτική σκοπιμότητα; Μερικοί ζητούν να αλλάξουν και τα σχολικά βιβλία Κυπριακής Ιστορίας γιατί, δήθεν, είναι μονομερή, μεροληπτικά, εκφράζουν εθνικιστικές προσεγγίσεις και άλλα πολλά. Ως εκπαιδευτικός, που δίδαξα πολλά χρόνια κυπριακή Ιστορία και γνωρίζω τα σχολικά εγχειρίδια, πιστεύω ότι δεν έχουν αυτά τα μεμπτά, που τους αποδίδονται. Μάλιστα, όταν πολλοί μιλούν για το σοβινισμό των ιστορικών εγχειριδίων, ζητώ να μου υποδείξουν ποιες σελίδες και πού συγκεκριμένα εντοπίζουν αυτό το γνώρισμα. Δεν απαντούν, αλλάζουν κουβέντα, όμως στο επόμενο δημόσιο βήμα που θα βρουν, αρχίζουν πάλιν το τροπάριο για το σοβινισμό των ιστορικών εγχειριδίων. Τα ταλαίπωρα ιστορικά εγχειρίδια της Κύπρου είναι πρόσφορα για κάθε είδους πολιτική ρητορεία και κάθε είδους πολιτικό καιροσκοπισμό. Πιστεύω ότι τα σχολικά ιστορικά βιβλία αντιμετωπίζουν με ηπιότητα το τουρκικό έγκλημα και τις μεθοδεύσεις της Τουρκίας απέναντι στην Κύπρο, καθώς και τις ευθύνες της τουρκικής ηγεσίας και πολλών στρωμάτων της τουρκοκυπριακής μειονότητας. Γραμμένα μετά την ήττα του ’74 και μέσα στη συνεχή προσπάθεια για συμβιβαστικό κλείσιμο του Κυπριακού, τα βιβλία γράφτηκαν με προσοχή και μετριοφροσύνη. Δεν αναδεικνύουν το μέγεθος του τουρκικού εγκλήματος εναντίον της Κύπρου, δεν τονίζουν την απίστευτη ιταμότητα της τουρκικής στάσης, λόγω της υπεροπλίας της, και την εγκληματικότητα που τη διακρίνει, με ενέργειες που εμπίπτουν στη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου για Εγκλήματα Πολέμου. Χρειάζεται, λοιπόν, τα βιβλία Ιστορίας να ξαναγραφτούν. Μπήκαμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και πιστεύω ότι οι δυνατότητες να εκφράσουμε τα πράγματα με το πραγματικό τους όνομα είναι πιο πρόσφορες. Εύχομαι, λοιπόν, η κοινή διακήρυξη και προσπάθεια του ΑΚΕΛ και του κόμματος του κ. Ταλάτ σ’ αυτό να στοχεύει. Μέσα από τα νέα σχολικά βιβλία Ιστορίας να πούμε την αλήθεια και να αποδειχθεί το μέγεθος της τουρκικής εγκληματικότητας, που φτάνει τα όρια ναζιστικής παράκρουσης, απέναντι στην ανυπεράσπιστη Κύπρο.
Σάββας Παύλου 
Σχολιάστε